روابط متعدد عاطفی، بی ثبات و نابسامانی هیجانی از ویژگی های افرادی است که اختلال شخصیت مرزی دارند. افراد دارای این اختلال دچار نوسانات سریع خلق و خو هستند، به این معنا که ممکن است نسبت به یک فرد در زندگی خود لحظه ای احساس خوب و در لحظه دیگر احساس بد داشته باشند. افراد مرزی همواره در رفتار و احساسات خود ثبات و تعادل ندارند. اختلال شخصیت مرزی یکی از ۱۰ اختلال مربوط به شخصیت است و بی ثباتی هیجانی و عاطفی، روابط ناپایدار و چرخش سریع احساسات از ویژگی های مهم این اختلال است. در این مطلب در مورد اختلال شخصیت مرزی، علائم، دلایل، انواع و درمان آن صحبت کرده ایم.

اختلال شخصیت مرزی چیست؟

اختلال شخصیت مرزی (borderline personality disorder) یا به اختصار BPD،  یک اختلال روانی است که در طبقه بندی تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5، در دسته “B” اختلالات شخصیت جایی می گیرد. نشانه بارز خوشه B طبقه بندی اختلالات شخصیت، بی ثبانی رفتاری و هیجانی است. افراد مبتلا به شخصیت مرزی نوسانات خلقی سریعی را تجربه می کنند که بر توانایی فرد در مدیریت احساسات خود تأثیر شدید و عمیقی می گذارد. نداشتن کنترل بر روی احساسات می تواند تکانشگری افراد را افزایش داده و بر احساس فرد نسبت به خود و روابط با دیگران تأثیر منفی بگذارد.

افراد دارای اختلال شخصیت مرزی، ترس شدیدی از رها شدن داشته و ممکن است در تحمل تنهایی و ابهام مشکل داشته باشند. اختلال شخصیت مرزی معمولاً در اوایل بزرگسالی و بعد از ۱۸ سالگی شروع می شود و در زنان شایع تر از مردان است. بسیاری از افرادی که با اختلال شخصیت مرزی زندگی می کنند نمی دانند که به آن مبتلا هستند و ممکن است متوجه نباشند که راه سالم تری برای رفتار و ارتباط با دیگران هم وجود دارد.

اختلال شخصیت مرزی چیست

اختلال شخصیت چیست؟

اختلال شخصیت دسته ای از انواع اختلالات روانی است که در آن الگوهای رفتاری ثابت و مزمن (طولانی مدت) ناکارآمدی وجود دارند که انعطاف ناپذیر، خشک و ناسالم بوده؛ و منجر به مسائل اجتماعی و پریشانی در روابط می شوند. افراد دارای اختلال شخصیت معمولا در روابط میان فردی خود بیشترین مشکل را داشته و غالبا دیگرا را مقصر می دانند. افراد دارای اختلال شخصیت خود را بیمار ندانسته و رفتار های خود را مشکل ساز نمی دانند، بنابرین برای درمان خود به روانشناس مراجعه نمی کنند.

علائم اختلال شخصیت مرزی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است نوسانات خلقی شدیدی را تجربه کرده و در مورد خودشان احساسات متناقض داشته باشند. احساسات افراد مرزی نسبت به دیگران می تواند به سرعت تغییر کرده و از دوست داشتن شدید به نفرتی شدید تبدیل شود. این احساسات در حال تغییر می تواند منجر به روابط ناپایدار و رنج عاطفی شود. از دیگر علائم اختلال شخصیت مرزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • احساس بی ارزشی و پوچی شدید
  • عزت نفس پایین
  • نوسان خلق و خوی سریع و شدید
  • الگویی از روابط پر تنش با دوستان، خانواده و اطرافیان
  • تناوب احساسات شدید بین دوست داشتن و تنفر نسبت به اطرافیان
  • ترس از ترک شدن و تلاش های دیوانه وار برای جلوگیری از طرد
  • تصویر تحریف شده از خود
  • احساس نفرت از خود
  • خودآزاری، مانند بریدن بدن
  • افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی
  • رفتارهای تکانشی و پرخطر مانند رابطه جنسی ناایمن و سو مصرف مواد مخدر
  • تفکر سیاه و سفید
  • افکار پارانویا و شک و تردید
  • مشکل در اعتماد به دیگران
  • احساس مسخ شخصیت “جدا شدن از جسم”
  • خلق و خوی شدید و سریع در حال تغییر
  • افکار یا تهدیدهای خودکشی

لازم به ذکر است که همه افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی همه این علائم را تجربه نمی کنند. شدت، فراوانی و طول مدت علائم برای هر فرد منحصر به فرد است.

می توانید به آسانی از بهترین روانشناس تهران کمک بگیرید

تفاوت اختلال شخصیت مرزی در زنان و مردان

اختلال شخصیت مرزی در زنان و مردان از نظر علائم وشیوه های رفتاری ممکن است متفاوت به نظر برسند. زنان دارای شخصیت مرزی بیشتر علائمی از خود بروز می دهند بین اختلال دوقطبی و مرزی مشترک اند و نشانه هایی از افسردگی و اضطراب در آن ها دیده می شود، مانند خلق پائین و غمگین و احساس دلشوره و نا امنی. درمقابل مردان رفتار هایی از خود بروز می دهند که بین اختلالات ضد اجتماعی و مرزی مشترک هستند، مانند رفتار های پرخاشگرایانه و تکانشگر، بروز خشم شدید و آسیب رساندن به خود یا دیگری. ذکر این نکته الزامی است که موارد گفته شده در همه افراد به همین شکل رخ نمی دهد و افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است هر کدام از علائم را بدون توجه به جنسیت خود داشته باشند.

برای مطالعه بیشتر: علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت ضداجتماعی و درمان آن

انواع اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی دارای چهار نوع متفاوت است که عبارتند اند از: اختلال شخصیت مرزی خاموش، تکانشی، خود ویرانگر و سرکشانه. شما می توانید بیش از یک نوع BPD را به طور همزمان یا در مراحل مختلف زندگی خود تحمل کنید. به طور مشابه، همچنین ممکن است شرایط شما با هیچ یک از این نوع BPD مطابقت نداشته باشد.

علائم اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی خاموش

اختلال شخصیت مرزی خاموش که به عنوان اختلال شخصیت مرزی آرام نیز شناخته می شود. افراد دارای اختلال شخصیت مرزی خاموش و آرام از ترک شدن می ترسند. آن ها ممکن است برای جلوگیری از طرد شدن دست به اقدامات خطرناک زده، احساسات خود را بروز نداده و خود را به جای دیگران سرزنش کنند، ویژگی رفتاری این افراد شبیه شخصیت نمایشی است. از ویژگی های افراد مرزی آرام می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کمال گرایی
  • دارای عملکرد سطح بالا
  • حساسیت نسبت به طرد
  • احساس ضعیف در پیوند عاطفی با دیگران
  • خودآزاری یا افکار خودکشی
  • احساس تنهایی عمیق
  • وابستگی شدید

برای مطالعه بیشتر: اختلال شخصیت نمایشی چیست؟ نشانه و درمان این شخصیت هیجانی

اختلال شخصیت مرزی تکانشی

رفتار تکانشی یا رفتار کردن قبل از فکر کردن، یکی از علائم اولیه اختلال شخصیت مرزی تکانشی است. یک فرد مبتلا به شخصیت مرزی به شکل تکانشی و غالبا خطرناک و بدون توجه به دیگران یا عواقب احتمالی آن ها رفتار می کنند. این افراد شبیه کسانی رفتار می کنند که اختلال شخصیت خودشیفتگی دارند. ویژگی های افراد مرزی از نوع تکانشگر عبارت است از:

  • شخصیت کاریزماتیک
  • پر انرژی
  • روابط عاطفی بیش از حد
  • پر خوری
  • عصبانیت و رفتار پر خاشگرایانه
  • مصرف الکل و مواد

برای مطالعه بیشتر می توانید مطلب: اختلال شخصیت خودشیفته چیست؟ علائم، انواع و درمان خودشیفتگی را بخوانید.

اختلال شخصیت مرزی خود ویرانگر

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی خود ویرانگر با احساس نفرت از خود دست و پنجه نرم می کنند و اغلب احساس تنهایی و تلخی دارند.ویژگی های رفتاری افراد مبتلا به شخصیت مرزی خود ویرانگر عبارت اند از:

  • سوء مصرف مواد از جمله استفاده افراطی از دارو های تجویزی
  • فعالیت های مخاطره آمیز به دنبال افزایش آدرنالین
  • رفتارهای خودآزار گرایانه شامل بریدن، سوزش، خراشیدن یا ضربه زدن به خود
  • تهدید به خودکشی
  • کاهش میل به خواب
  • احساس سرخوشی

اختلال شخصیت مرزی سرکشانه

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی سرکشانه ممکن است یک لحظه عصبانی و لحظه بعد غمگین یا عبوس باشند. آن ها ممکن است به طور غیرقابل پیش بینی میان یک احساس و احساسی دیگر در نوسان بوده و احساس بی لیاقتی و بی محبتی کنند. افراد مبتلا به شخصیت مرزی از نوع سرکشانه، اغلب در روابط خود احساس نارضایتی می کنند. ویژگی های رفتارهای افراد مبتلا بهشخصیت مرزی سرکشانه عبارت است از:

  • تحریک پذیری و بی حوصلگی
  • لجاجت و سرکشی
  • پرخاشگری و انفعال
  • نوسانات خلقی شدید

علت اختلال شخصیت مرزی

بررسی ها نشان داده است که عوامل ژنتیکی، محیطی و اجتماعی می توانند در ابتلای افراد به اختلال شخصیت مرزی موثر باشند. شرایط متفاوت زندگی و اتفاقات مربوط به دوران کودکی و رشد با تاثیر بر روان، ممکن است زمینه را برای بروز و ابتلای افراد به اختلالات روانی را فراهم کنند. از علل ابتلای افراد به اختلال شخصیت مرزی می توان به وارد زیر اشاره کرد.

  • ژنتیک: بررسی ها به روی دوقلو ها و سابقه خانوادگی نشان داده است، افرادی که یکی از اعضای خانواده آن ها مانند والدین یا خواهر و برادر مبتلا به اختلال شخصیت مرزی هستند به احتمال بیشتری احتمال دارد تا مبتلا به شخصیت مرزی شوند.
  • ساختار و عملکرد مغز: تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز خود به ویژه در مناطقی که رفتار ها و احساسات را تنظیم می کنند داشته باشند. به طور مثال نا تنظیمی سطوح انتقال دهنده عصبی سروتونین که در کنترل عواطف و خلق و خو نقش دارند می تواند در بروز اختلال شخصیت مرزی موثر باشد.
  • محیط استرس زا: بسیاری از افراد مبتلا به شخصیت مرزی گزارش می دهند که در دوران کودکی رویداد های آسیب زای و استرس زایی همچون سوء استفاده یا رها شدن را تجربه کرده اند. این وقایع آسیب زا و غم انگیز ممکن است زمینه را برای بروز اختلال شخصیت مرزی فراهم کند.
  • سوء استفاده و آسیب های دوران کودکی: حدود ۷۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال مرزی در کودکی مورد آزار و سو استفاه جنسی، عاطفی یا فیزیکی قرار گرفته اند.
  • دلبستگی ضعیف: ارتباط کودک با والدین و مراقبین به خصوص مادر یکی از مهمترین مسائلی است که می تواند باعث بروز اختلال شخصیت مرزی شود. والدینی که رفتار های طرد کننده داشته یا به شکلی پرخاشگرایانه با کودک خود فتار می کنند، آسیب پذیری و حساسیت کودک خود را افزایش می دهند.

ماکیاولیسم چیست؟ نظریه، اصول، جملات و تست ماکیاولی

چگونه بفهمیم اختلال شخصیت مرزی داریم؟

به منظور تشخیص اختلال شخصیت مرزی در DSM-5، برای برآورده شدن معیارهای اختلال شخصیت مرزی، پنج علامت از ۹ علامت زیر باید وجود داشته باشد تا فرد مبتلا به اختلال مرزی تشخیص داده شود. حضور علائم باید در اکثر زمینه های زندگی بوده و باعث رنج یا اختلال قابل توجه در روابط و عملکرد کلی شوند. معیارهای تشخیصی اختلال شخصیت مرزی عبارت اند از:

  • تلاش افراطی برای اجتناب از طرد شدن
  • الگویی از روابط بین فردی ناپایدار و نابسامان
  • خودانگاره یا احساس منفی نسبت به خود
  • تکانشگری و رفتار های پر خطر حداقل در دو زمینه مانند رابطه جنسی پر خطر، سوء مصرف مواد، رانندگی بی احتیاطی و پرخوری
  • افکار یا رفتار های مکرر خودکشی یا خودزنی
  • بی‌ثباتی عاطفی به دلیل نوسانات خلق و خو
  • احساس پوچی و بی ارزشی
  • عصبانیت شدید و مشکل در کنترل خشم
  • احساس قطع ارتباط با واقعیت و افکار پارانوئیدی گذرا

برای تشخیص اختلال شخصیت مرزی از یک روانشناس خوب کمک بگیرید، صرفا با مطالعه علائم نمی توان تشخیص این اختلال را گرفت.

اختلال شخصیت مرزی چیست

تشخیص اختلال شخصیت مرزی

تشخیص اختلالات شخصیت، از جمله اختلال شخصیت مرزی، می‌تواند بسیار دشوار باشد، چرا که اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی رفتار های خود را مشکل ساز ندانسته و برای درمان خود مراجعه نمی کنند. افراد مرزی غالبا زمانی که درگیر اختلالی مانند اضطراب یا افسردگی شده و یا به درخواست همسر، شریک عاطفی یا فزند خود به روانشناس مراجعه می کنند. اختلال شخصیت مرزی، بر اساس موارد زیر تشخیص داده می شود:

  • مصاحبه با متخصص سلامت روان
  • ارزیابی روانشناختی که ممکن است شامل انجام پرسشنامه باشد
  • بررسی تاریخچه پزشکی
  • بررسی علائم و نشانه های فرد

عوارض اختلال شخصیت مرزی

ابتلا به اختلال شخصیت مرزی می تواند به بسیاری از بخش های زندگی افراد آسیب برساند. این آسیب ها می تواند بر روابط صمیمانه، شغلی، تحصیلی و اجتماعی تأثیر منفی بگذارد. از عوارض زندگی با اختلال شخصیت مرزی عبارت است از:

  • تغییر یا از دست دادن مکرر شغل
  • عدم تکمیل تحصیلات
  • مسائل حقوقی متعدد، مانند رفتن به زندان
  • روابط ناپایدار و پر از تعارض
  • خود آسیبی مانند بریدن بخشی از بدن
  • رفتارهای تکانشی و پرخطر
  • اقدام به خودکشی

سایر اختلالات مرتبط با اختلال شخصیت مرزی

زندگی با شخصیت مرزی می تواند بسیار طاقت فرسا و دشوار باشد. روابطی که متعدد و ناپایدار بوده، احساسات و خلق و خویی که به سرعت تغییر پیدا می کنند و رفتار های تکانش گرایانه می توانند باعث شوند تا فرد علاوه بر اختلال مرزی به سایر مشکلات سلامت روان هم مبتلا شود. از اختلالاتی که افراد دارای اختلال شخصیت مرزی ممکن است به آن هادچار شوند، می توان به مواد زیر اشاره کرد:

تفاوت اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی چیست؟ مقایسه علائم، علل و درمان

اختلال شخصیت مرزی در کودکان و نوجوانان

نوجوانان هم ممکن است علائم اختلال شخصیت مرزی را از خود نشان دهند. برای تشخیص اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان، آن ها باید علائمی داشته باشند که به اندازه کافی شدید باشد که به صورت متناوب در عملکرد روزانه به مدت یک سال یا بیشتر اختلال ایجاد کند. نوجوانان دارای اختلال شخصیت مرزی علائم بسیار شدیدتر و طولانی‌تری نسبت به یک نوجوان معمولی دارند. نوجوان مبتلا به شخصیت مرزی ممکن است در زمینه پیشرفت تحصیلی، ارتباط با همسالان مشکل داشته و دست به انجام رفتار های پر خطری مانند رانندگی در مستی یا مصرف الکل و مواد مخدر بزند.

اختلال شخصیت مرزی در کودکان

تشخیص اختلال شخصیت مرزی در کودکان امکان پذیر نیست، چرا که زمان تشخیص این اختلال مربوط به اوایل دوران بزرگسالی است. کودکان معمولا به اختلالات شخصیتی مبتلا نمی شوند چرا که شخصیت آن ها هنوز در حال شکل گیری است؛ اما می توانند زمینه های ایجاد یک اختلال شخصیتی را در دوران کودکی و با توجه به اتفاقات آسیب زا و روابط بد و پر چالش بدست آورند.

چگونه اختلال شخصیت مرزی را درمان کنیم؟

درمان اختلال شخصیت مرزی در اغلب اوقات با استفاده از روان درمانی انجام می شود، اما ممکن است بنا به نیاز و نظر متخصص سلامت روان یا توجه به شدت و مدت علائم از دارو درمانی برای اختلال شخصیت مرزی نیز استفاده شود. درمان قطعی برای اختلال شخصیت مرزی هنوزوجود ندارد اما درمان می تواند به افراد کمک کند تا مهارت هایی را برای کنترل علائم، رفتار های آسیب زا، مدیریت و کنار آمدن با شرایط خود یاد بگیرند. همچنین لازم است تا برای سایر اختلالات سلامت روان که اغلب همراه با شخصیت مرزی رخ می دهند، مانند افسردگی یا سوء مصرف مواد نیز تحت درمان قرار بگیرند. گزینه های درمان اختلال شخصیت مرزی عبارت اند از:

روان درمانی

رواندرمانی با بررسی تاریخچه زندگی، چگونگی روابط فرد با والدین و افراد مهم زندگی خود، اتفاقات مهم و تاثیر گذار و علائم فرد می تواند در درمان اختلال شخصیت مرزی به افراد کمک کند. اهداف روان درمانی در درمان افراد با شخصیت مرزی عبارت است از:

  • بر توانایی فعلی خود تمرکز کنند
  • یاد بگیرند احساساتی را که منفی هستند مدیریت کنند
  • رفتار های تکانشگرایانه خود را کاهش دهند
  • روی بهبود و افزایش پایداری روابط خود با دیگران کار کنند

انواع رواندرمانی موثر در درمان اختلال شخصیت مرزی:

درمان شناختی رفتاری: شناسایی الگو های فکری و رفتار های ناسالم و مشکل آفرین و جایگزینی آن ها با رفتار ها و باور های سالم از اهداف درمان شناختی رفتای (CBT) است. در این درمان فرض می شود که افکار و باور های ناسالم افراد در یک موقعیت باعث شکل گیری رفتار های مشکل زا می شود. درمان شناختی رفتاری به کاهش نوسانات خلقی و رفتار های خود آزاری کمک می کنند.

رفتاردرمانی دیالکتیکی برای اختلال شخصیت مرزی: رواندرمانی از نوع رفتار درمانی دیالکتیک (DBT)، به طور خاص برای درمان اختلال شخصیت مرزی طراحی شده است. رفتار درمانی دیالکتیک از یک روش درمانی مبتنی بر کسب مهارت استفاده می کند تا به افراد یاد دهد چگونه احساسات خود را مدیریت ، پریشانی را تحمل و روابط خود را بهبود بخشند.

اختلال شخصیت مرزی از نگاه نظریه روانکاوی: اختلال شخصیت مرزی از نگاه نظریه روانکاوی این گونه است که اختلال مرزی جایی میان رشد یافته ترین و ابتدایی ترین سطوح شخصیت فرد است. افراد مرزی به دلیل شیوه رفتار والدین با آن ها دچار دوپاره سازی عاطفی شده و احساست متناقض شکل گرفته در آن ها باعث می شود تا در بزرگسالی به شکلی نامتعادل احساس و رفتار کنند. روانکاوی زمینه شکل گیری شخصیت مرزی را در کودکی و چگونگی تعامل کودک با والدین خود می داند.

طرحواره درمانی برای اختلال شخصیت مرزی: درمان طرحواره محور (ST) می تواند به افراد کمک کند تا نیازهای برآورده نشده ای که منجر به الگوهای منفی زندگی شده است شناسایی شده و الگو های سالم جایگزین الگو های ناسالم شوند. طرحواره درمانی به افراد کمک می کند تا برای رفع نیاز های خود به شیوه ای سالم به روی الگوهای مثبت زندگی تمرکز کنند.

درمان مبتنی بر ذهنیت: این نوع درمان که با نام رواندرمانی بتنی بر ذهن سازی (MBT)،  شناخته می شود، نوعی روان درمانی است که به افراد کمک می کند تا افکار و احساسات خود را در هر لحظه شناسایی کرده و دیدگاهی جایگزین در مورد یک موقعیت بخصوص که مشکل ساز است ایجاد کنند. درمان مبتنی بر ذهن سازی بر آموزش قبل از واکنش و رفتار اشاره دارد.

آموزش سیستمی برای پیش بینی پذیری هیجانی و حل مسئله: این نوع از رواندرمانی یک درمان ۲۰ هفته ای است که شامل کار در گروه هایی است که اعضای خانواده، مراقبان، دوستان یا افراد مهم زندگی افراد در آن شرکت میکنند. این درمان به بررسی مشکلات و رفع آن ها و کاهش علائم از طریق گفتگو می پرازد.

روان درمانی متمرکز بر انتقال: هدف رواندرمانی مبتنی بر انتقال (TFP)، که روان درمانی روان پویشی نیز نامیده می شود، در جهت کمک به درک احساسات و مشکلات بین فردی از طریق ایجاد رابطه بین فرد و درمانگر انجام می شود. در این درمان سعی می شود تا افراد نسبت به خود و رفتار هایشان بینش پیدا کنند.

درمان اختلال شخصیت مرزی

دارو برای اختلال شخصیت مرزی

استفاده از دارو برای اختلال شخصیت مرزی معمولاً به عنوان درمان اصلی این بیماری استفاده نمی شوند، بلکه به منظور کنترل علائمی مثل نوسانات خلقی و درمان دیگر اختلالاتی که ممکن است همراه با اختلال مرزی بروز پیدا کنند از دارو استفاده می شود. انواع داروهای مورد استفاده در درمان افراد مبتلا به شخصیت مرزی عبارت است از:

دارو درمانی در درمان اختلال شخصیت مرزی در موارد زیر می تواندموثر باشد:

  • کاهش شدت علائم
  • بهبود عملکرد
  • جلوگیری از بدتر شدن علائم
  • درمان اختلالات همزمان
  • کاهش خطر خودکشی

متخصص سلامت روان ممکن است علاوه بر درمان از طریق روان درمانی، برای کمک به افراد از قرص در درمان اختلال شخصیت مرزی استفاده کند. جدول زیر انواع داروهای مورد استفاده در درمان شخصیت مرزی را آورده ایم:

 

داروهای ضد افسردگی

 

فلوکستین
سرترالین
ونلافاکسین
فلنزین
بوپروپیون
داروهای ضد اضطراب لورازپام
بوسپیرون
کلونازپام
دیازپام
آلپرازولام
داروهای ضد روانپریشی آریپیپرازول
زیپراسیدون
رسپریدون
کوئتیاپین
داروهای تثبت کننده های خلق کاربامازپین
والپروت
لاموتریژین
لیتیوم

مصرف دارو های ذکر شده باید با نظر روانپزشک تجویز ومصرف شود. مصرف بدون دستور پزشک مشکلات زیادی را میتواند برای افراد ایجاد کند. چنانچه در حین مصرف دارو ها با عوارض جانبی آن ها مواجه شدید حتما با پزشک خود در میان بگذارید.

برای مشورت در مورد مصرف داروهای گفته شده از یک روانپزشک خوب کمک بگیرید.

اختلال شخصیت مرزی و ازدواج

زندگی با فردی که دارای اختلال شخصیت مرزی کار سخت و بعضا غیر قابل تحملی است، چرا که رفتار های تکانشگرایانه و پر نوسان باعث سردرگمی در چگونگی رفتار دیگران با آن ها می شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اغلب الگوهای روابط ناپایدار دارند. ممکن است در لحظه ای عاشق یک نفر و در لحظه ای دیگر از او متنفر باشند. روابط آن ها دائما درگیر جدا شدن ها وبازگشت های متعدد به یکدیگر است. برخی از چالش های احتمالی زندگی با فرد مبتلا به شخصیت مرزی شامل موارد زیر است:

  • ایجاد مزاحمت و چسبیدن های افراطی
  • تغییرات ناگهانی در ارزش ها و علایق
  • رفتارهای خطرناک آفرین
  • افکار شک و تردید و اتهام زدن
  • طعنه زدن های آزاردهنده
  • کنترل ضعیف احساست و عواطف

اختلال شخصیت مرزی در ازدواج

راهکار های مقابله با اختلال شخصیت مرزی

علائم اختلال شخصیت مرزی می تواند برای فرد مبتلا و اطرافیان او  استرس زا و چالش آفرین باشد. در کنار راهکار های درمانی گفته شده برای درمان اختلال مرزی، راه های زیر می تواند در مقابله با مشکلات پیش آمده برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی موثر باشد:

  • آشنایی با اختلال شخصیت مرزی و مشکلات آن
  • شناسایی موقعیت ها و عوامل طغیان کننده خشم و رفتار های تکانشی
  • استفاده از کمک یک روانشناس برای حل و فصل مشکلات
  • داشتن یک برنامه برای کنترل خود در مواقع بحرانی
  • درمان مشکلات دیگر مثل سو مصرف مواد و الکل
  • دریافت کمک از اطرافیان مثل خانواده برای پیشرفت در روند درمان
  • مدیریت احساسات با استفاده از تکنیک های تنفس و مراقبت از ذهن
  • یادگیری نحوه بیان مناسب احساسات
  • تعیین حد و مرز برای خود و دیگران
  • سبک زندگی سالم مانند یک رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی و شرکت در فعالیت های اجتماعی
  • خودتان را به خاطر داشتن این اختلال سرزنش نکرده و به دنبال درمان آن باشید

فیلم درباره اختلال شخصیت مرزی

صنعت سینما با دست گذاشتن روی اختلالات روانی سعی کرده تا این اختلالات را به دیگر افراد معرفی کند. شخصیت مرزی هم یکی از موضوعاتی است که در مورد آن فیلم هایی ساخته شده است. فیلم های ساخته شده در مورد اختلال شخصیت مرزی عبارت اند از:

  • دختر، از هم‌گسیخته (Girl, Interrupted)
  • الماس های تراش نخورده (Uncut Gems)
  • به من خوش آمدید (Welcome to Me)
  • ملت پروزاک (Prozac Nation)
  • دفترچه امید بخش (Silver Linings Playbook)
  • هیولا (beast)
  • سیزده

سوالات متداول

در این بخش سعی کرده ایم تا به سوالات پر تکرار شما درباره اختلال شخصیت مرزی پاسخ دهیم.

آیا اختلال شخصیت مرزی قابل درمان است؟

متاسفانه هنوز درمان قطعی اختلال شخصیت مرزی وجود ندارد. اما انواع رواندرمانی ها از جمله روان درمانی دیالکتیک، شناختی رفتاری، روانکاوی و… در کنار دارو درمانی می توانند در کاهش و مدیریت علائم اختلال شخصیت مرزی موثر باشند.

آیا اختلال شخصیت مرزی بادوقطبی تفاوت دارد؟

بله، اختلال دوقطبی یک اختلال مربوط به خلق است که در آن فرد دو خلق سرزنده و شاداب و غمگین را طی دوره های مکرر تجربه میکند. اما اختلال شخصیت مرزی یک اختلال مربوط به شخصیت است که فرد مبتلا به آن دور های سریع نوسانات خلقی و ناپایداری در روابط را تجربه می کند.

آیا اختلال شخصیت مرزی ارثی است؟

یکی از علت های متفاوت ابتلای افراد به اختلال شخصیت مرزی، زمینه ژنتیکی و وجود یکی از اعضای خانواده است که قبلا به اختلال مرزی مبتلا شده است.


منابع: mayoclinic, clevelandclinic, webmd, healthline, verywellmind, psychcentral, psychologytoday

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.