پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان مسئولیتی است که بسیاری از والدین از آن وحشت دارند. حتی پدر و مادران با اعتماد به نفس نیز معمولا وقتی صحبت از بلوغ یا چگونگی تولد نوزاد می شود، نگران میشوند و دست و پای خود را گم می‌کنند.
اما نباید از پاسخ به این موضوعات اجتناب کرد. اگر والدین به سؤالات بچه ها به روشی متناسب با سن پاسخ دهند، می توانند در تقویت احساسات سالم و صحیح نسبت به مسائل جنسی در فرزندان خود کمک کنند و هویت جنسی نرمالی را در کودکان شکل دهند.
وقتی کودک شما با سؤالی در مورد رابطه جنسی به شما مراجعه می‌کند، لحظه ای صبر کنید و از خودتان بابت فضای خوبی که به وجود آورده اید، قدردانی کنید. اگر فرزندتان آنقدر احساس راحتی کنند که این سؤالات را از شما بپرسد، به این معنی است که به شما اعتماد دارد و احترام می‌گذارد.
چگونه می توان به سوالات جنسیتی کودکان درباره رابطه جنسی پاسخ داد؟
در اینجا چند نکته برای پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان آورده شده است:
- خونسردی خود را حفظ کنید و جبهه نگیرید.
- به هیچ عنوان کودک را تنبیه نکنید.
- سریعا به این فکر نکنید که چرا آنها چنین سوال می کنند و این چه چیزی است که می‌پرسند؟
در عوض می‌توانید از کودکتان بپرسید:
«آیا ممکن هست چیزهایی را که در مورد آن می‌دانی، به من بگویی؟» یا «درباره آن چه چیزی شنیده ای؟»
این سوال برای این است که مشخص شود کودک شما در مورد آن مسئله به خصوص چه چیزهایی شنیده و چقدر اطلاعات دارد.
به این ترتیب، شما می‌توانید تصمیم بگیرید چه میزان اطلاعات را با توجه به دانسته های او در اختیار وی قرار دهید. ضمن اینکه وقتی سوال او را با سوال پاسخ می‌دهید، در واقع چند دقیقه ای برای خودتان وقت خریده اید تا ذهن خودتان را سامان دهید و جواب بهتری آماده کنید.
- پاسخ های خود را کوتاه و ساده بیان کنید و معنی کلمات جدیدی را که احتمالا فرزند شما قبلا نشنیده است، توضیح دهید.
- پس از پاسخ دادن، مکالمه را باز نگه دارید. می‌توانید بگویید: “چه سؤال دیگری در مورد این مسئله داری؟” یا “چه چیزی در خانه یا در مدرسه اتفاق می‌افتد که باعث شده بیشتر در مورد این چیزها فکر کنی؟”
- میزان درک آنها را بررسی کنید. پس از پاسخ دادن به یک سؤال، می‌توانید بپرسید:
“پاسخ سوالت را گرفتی؟” یا “نظر تو در مورد آن چیست؟” - اگر جواب سوال فرزندتان را نمی دانید، می توانید آن را به تنهایی یا با کمک همدیگر جستجو کنید.
می‌توانید بگویید: “خوشحالم که شما این سؤال را مطرح کردی. من درست مطمئن نیستم که جواب چیست، بیا با هم پیداش کنیم!”
به یاد داشته باشید، اگر کمی احساس ناخوشایندی کردید، یا اگر شما یا فرزندتان خجالت بکشید طبیعی است.
سعی کنید روی حس خجالت خود کار کنید. زیرا هرچه تمرین بیشتری برای پاسخ به سوالات سخت داشته باشید، هنگام پاسخ دادن آسان تر و طبیعی تر برخورد می کنید.
بچه ها از چه زمانی شروع به کنجکاوی در مورد بدن خود می‌کنند؟
از همان بدو تولد، کودکان علاقه مند به یادگیری و آشنایی با بدن خود هستند. وقتی کمی بزرگ تر شوند متوجه تفاوت های بدنی بین پسران و دختران هستند و طبیعتاً کنجکاوی می‌کنند.
کودکان نوپا معمولا هنگام برهنگی، مثلاً در وان یا هنگام دستشویی، اندام تناسلی خود را لمس می‌کنند. چنین رفتارهایی نشانه کنجکاوی طبیعی است و نه فعالیت های جنسی پس نباید موجب تنبیه و یا توهین به کودک شود.
وقتی کودک شروع به لمس اندام جنسی خود می کند، چه عکس العملی داشته باشیم؟
هر خانواده بر اساس فرهنگ، ارزش ها، سطح راحتی و سبک فرزندپروری خود، روش خاصی را در پیش می‌گیرد. بعضی از والدین تصمیم می‌گیرند که توجه کودک را به سمت مسئله دیگری هدایت کنند.
عده دیگری ممکن است برای کودک توضیح دهند که، گرچه می‌دانند کاوش آنها طبیعی است، اما این یک موضوع خصوصی است و انجام آن در ملاءعام خوب نیست.
اما به خاطر داشته باشید که نوع واکنش شما نسبت به کنجکاوی فرزندتان باعث می‌شود که این اقدامات در ذهن آنها “قابل قبول” یا “شرم آور” طبقه بندی شود.
کودکانی که مورد هجوم و تنبیه واقع میشوند، احساس بدی نسبت به کنجکاوی طبیعی خود پیدا می‌کنند و همین امر ممکن است باعث افزایش تمرکز روی قسمت های خصوصی شده و یا در کودکان احساس شرم کنند.
بهتر است به کودک خود آموزش دهید که اندام تناسلی “حریم خصوصی” او محسوب می‌شود و نباید جلوی دیگران نمایش داده یا لمس شوند.
آیا استفاده از اسامی مستعار برای اندام خصوصی کودک کار درستی است؟
زمانی که کودک ۳ ساله شد، والدین می‌توانند از کلمات صحیح آناتومیک (واژن و آلت تناسلی) استفاده کنند.
این اسامی ممکن است کمی سنگین و علمی به نظر برسند، اما دلیلی برای استفاده نکردن از نام صحیح، هنگامی که کودک توانایی گفتن آن را دارد، وجود ندارد.
این کلمات – آلت تناسلی، واژن و غیره – باید به صورت واقعی بیان شود، بدون هیچ گونه دلهره و تغییری. از این طریق، کودک یاد می‌گیرد که از آنها به طور صحیح و بدون خجالت استفاده کند.
نظرسنجی گالوپ نشان داد كه ۶۷٪ والدین در سراسر دنیا از نام های واقعی آناتومیک برای اشاره به قسمت های خصوصی بدن زن و مرد استفاده می‌كنند.
در پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان درباره نحوه تولد نوزاد چه می‌گویید؟
یکی از شایع‌ترین سوالات جنسی کودکان، پرسش درباره نحوه به وجود آمدن نوزاد است. بسته به سن کودک، می‌توانید بگویید که کودک از یک دانه (تخمک) در شکم (رحم) مادر رشد می‌کند و از یک مکان ویژه به نام واژن بیرون می‌آید. بیشتر بچه های زیر ۶ سال این پاسخ را می‌پذیرند. نیازی به توضیح عمل عشق ورزی نیست، زیرا بچه های خیلی کوچک مفهوم آن را درک نخواهند کرد.
با این حال، می‌توانید بگویید که وقتی یک زن و مرد عاشق یکدیگر هستند، دوست دارند که با هم نزدیک تر باشند. به فرزندان سنین بالاتر بگویید که اسپرم مرد به تخمک زن می‌پیوندد و سپس کودک شروع به رشد می‌کند.
استفاده از کتاب های مصور مناسب با سن کودکان هم در پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان مفید هستند.
نکته: به سوال جنسی کودک به صورت صریح و کوتاه پاسخ دهید و احتمالا خواهید فهمید که فرزند شما هر بار که سوال جنسی می‌پرسد، با مقدار کمی اطلاعات راضی می‌شود.
اگر بچه ها را حین “دکتر بازی” (نمایش بخش های خصوصی به یکدیگر) دیدیم چه کار کنیم؟
کودکان در سنین ۳ تا ۶ ساله به احتمال بیشتری “دکتربازی” می‌کنند.
بسیاری از والدین وقتی شاهد چنین رفتارهایی هستند، واکنش های شدیدی نشان می‌دهند. درحالیکه تنبیه های سنگین راه مقابله خوبی با این مورد نیست. اغلب اوقات حضور والدین برای قطع نمایش بازی کافی است.
اگر در حین بازی سر رسیدید، با حفظ خونسردی و بدون بالا بردن صدایتان، از کودک بخواهید فورا به آن کار خاتمه دهد. و بعدا در مکانی مناسب برایش توضیح دهید که اندام جنسی جز “حریم خصوصی” او است و غیر از پدر و مادر و در موارد خاصی دکتر یا پرستار، هیچ فرد دیگری حتی دوستان یا اعضای خانواده (خاله، دایی، عمو و…) حق مشاهده ندارد.
از او بخواهید اگر کسی قصد نزدیک شدن و مشاهده حریم خصوصی او را کرد، به آن فرد تذکر دهد و توضیح بدهد که این کار را متوقف کند. به او یاد دهید که اگر با وجود توضیح او، فردی همچنان قصد نزدیک شدن به حریم خصوصی اش را داشت، فورا شما را در جریان قرار دهد.
توجه داشته باشید که باید این محدودیت ها را بدون ایجاد احساس گناه در فرزندتان برای او وضع کنید. اگر فکر می‌کنید که نمی‌توانید به بهترین شکل این مراحل را انجام دهید، حتما با یک متخصص روانشناس کودک یا نوجوان صحبت کنید.
لیست بهترین متخصصان روانشناسی و مشاور کودک کشور
لیست بهترین متخصصان روانشناس و مشاور نوجوان کشور
والدین چه موقع باید با بچه ها در مورد مسائل جنسی صحبت کنند؟
یادگیری در مورد رابطه جنسی نباید در یک جلسه و با توضیح درباره همه چیز اتفاق بیافتد. این نوع آموزش ها، بیشتر باید یک روند تدریجی باشند که طی زمان و با در نظر گرفتن سن کودک انجام گیرد.
اگر فرزند شما در مورد رابطه جنسی سؤال نمی‌کند، موضوع را نادیده نگیرید. هنگامی که فرزند شما به حدود ۵ سالگی رسید، می‌توانید کتاب هایی را معرفی کنید که به مسائل جنسی در سطح مناسب با مرحله رشدی او می‌پردازد.
والدین اغلب در پیدا کردن کلمات صحیح مشکل دارند، اما بسیاری از کتاب های عالی این مشکلات را رفع می‌کنند.
همچنین با توجه به رشد تکنولوژی و در دسترس قرار گرفتن راههای ارتباطی و کسب اطلاعات زیاد برای کودکان و نوجوانان، کسب اطلاعات راجع به اهمیت موضوعات روانشناسی کودک و روانشناسی نوجوان و یادگیری نحوه برخورد صحیح با کودک و نوجوان برای هر پدر و مادری واجب است.
در چه سنی باید به دختران درباره قاعدگی گفته شود؟
دختران (و پسران!) می‌توانند حدودا سن ۸ سالگی به بعد در مورد قاعدگی اطلاعات داشته باشند. این موضوع از موضوعات موردعلاقه دختران است و اطلاعات مربوط به دوره ها ممکن است کم و بیش در مدرسه ارائه شود. استفاده از کتاب های آموزشی می‌توانند بسیار مفید باشد.
بسیاری از مادران تجربیات شخصی خود را با دخترانشان به اشتراک می‌گذارند، از جمله زمانی که اولین دوره آنها شروع شده و چه احساسی داشتند.
کودکان، هنگام یادگیری در مورد مسائل جنسی در مدرسه یا خارج از مدرسه، احتمالا سؤالات بسیاری خواهند داشت. موضوع قطعا می‌تواند گیج کننده باشد. والدین باید در ادامه گفتگو و پاسخ به سوالات جنسیتی کودکان در خانه، گشاده رو و پذیرا باشند.
این امر به ویژه درصورتی که می‌خواهید فرزندانتان رابطه جنسی را در چارچوب ارزش های خانواده خود درک کنند، صادق است.
تغییرات بدن و مسائل جنسی بخش مهمی از پیشرفت انسان است. اگر در مورد نحوه گفتگو با فرزندتان در مورد آنها سؤالی دارید، با یک روانشناس کودک یا یک روانشناس نوجوان مشورت کنید.
نویسنده: میترا سیفان – روانشناس
پزشک خوب، سامانه آنلاین رزرو از روانشناس و روانپزشک و سایر تخصص های حوزه سلامت است که به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در کوتاه ترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کرده و وقت خود را به صورت “آنلاین” رزرو نمایید
پرسش و پاسخ
سلام خداقوت، برادرم ۱۱سالشه ازآهنگ ساسی کلمه ی سکس روشنیده ازاون موقع دوبارمخفیانه ازگوشی من این کلمه روسرچ کرده ،ولی مطمئن نیستم که چیزی دیده یانه،ماکلاخانواده مقیدی هستیم واصلانه ازاین چیزاحرف میزنیم نه هیچی،حالامیخوام بدونم بابرادرم چه طوری رفتارکنم وباهاش حرف بزنم،به خانوادم هم نگفتم که ایشون چیارودر نت جستجوکرده لطفاراهنماییم کنید
عزیزم حتما با یه مشاور صحبت کن و مسئله رو حتما با خانواده مطرح کن و دست کم نگیریدش