بسیاری از افراد در زندگی خود استرس را تجربه می‌کنند و معمولاً خود به خود از بین می‌رود. در صورتی که استرس پایدار باشد باید درمان شود. درمان استرس شدید ترکیبی از داروی ضد استرس و رواندرمانی است. داروها می‌توانند به شما کمک کنند تا علائم استرس خود را مدیریت کرده و در زندگی روزمره خود بهتر عمل کنید.
داروهای مختلفی برای کنترل استرس وجود دارد. از آنجا که هر فرد با فرد دیگر متفاوت است، پزشک ممکن است چند دارو را امتحان کند تا بهترین دارو را پیدا کند.
بنزودیازپین‌ها
بنزودیازپین‌ها آرام‌بخش هایی هستند که به آرام سازی ذهن و عضلات کمک می‌کنند. این داروها با افزایش تاثیر برخی انتقال‌دهنده‌های عصبی عمل می‌کنند.
این دسته از داروها در درمان انواع اختلالات اضطرابی مثل اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال اضطراب اجتماعی موثر هستند. برخی از انواع داروهای ضد استرس در این دسته عبارتند از:
- آلپرازولام (زاناکس)
- کلرودیازپوکساید
- کلونازپام
- دیازپام
- لورازپام
بنزودیازپین‌ها درمان کوتاه مدت اضطراب هستند. چرا که این داروها می‌توانند باعث خواب آلودگی، ایجاد وابستگی دارویی، مشکلات تعادلی و حافظه شوند.
برای مصرف این داروها حتماً باید روانپزشک مشورت کنید. با اینحال اگر به اختلال پانیک دچار باشید ممکن است پزشک این داروها را برای بیش از یک سال تجویز کند.
عوارض جانبی
علاوه بر مشکلات حافظه و خواب آلودگی، مصرف بنزودیازپین‌ها می‌تواند باعث گیجی، مشکلات دید، سردرد و احساس افسردگی شود. اگر به طور منظم و برای بیش از دو هفته این داروها را مصرف می کنید، نباید مصرف آن‌ها را ناگهانی متوقف کنید. چرا که این کار می‌تواند باعث ایجاد تشنج در برخی افراد شود. بهتر است با پزشک صحبت کنید تا دوز دارو را به تدریج کاهش دهد.
بوسپیرون
بوسپیرون داروی ضد استرس است که برای درمان استرس کوتاه مدت و اختلالات استرسی مزمن درازمدت کاربرد دارد. این دارو می‌تواند روی مواد شیمیایی در مغز که مسئول تظیم خلق هستند تاثیر بگذارد. تاثیرگذاری این دارو ممکن است چند هفته طول بکشد.
عوارض جانبی
عوارض جانبی این دارو شامل سرگیجه، سردرد و حالت تهوع است. برخی افراد هم گزارش‌هایی از خواب‌های عجیب یا مشکل در به خواب رفتن را در حین مصرف بوسپیرون داده اند.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی روی انتقال‌دهنده‌های عصبی اثر می‌گذارند. این داروها را می‌توان برای درمان علائم استرس به کار برد اما معمولاً بین چهار تا شش هفته طول می‌کشد تا تاثیر قابل توجهی دیده شود.
انواع داروهای ضد افسردگی عبارتند از:
– بازدارنده‌های بازجذب سروتونین (SSRI)
بازدارنده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) با افزایش سطح سروتونین باعث بهبود خلق، اشتها، کیفیت خواب و حافظه می‌شوند. این دسته از داروها ابتدا با دوز پایین تجویز شده و به تدریج پزشک دوز را افزایش می‌دهد.
برخی از داروهای این دسته که به عنوان داروی ضد استرس هم کاربرد دارند عبارتند از:
- سيتالوپرام
- فلوکستین
- پاروکستین
- سرترالین
عوارض جانبی
این داروها عوارض مختلفی نشان می‌دهند اما بیشتر افراد می‌توانند آن ها را تحمل کنند. عوارض جانبی این داروها عبارتند از:
- حالت تهوع
- خشکی دهان
- ضعف عضلانی
- اسهال
- خواب آلودگی
- افت عملکرد جنسی
– داروهای سه حلقه‌ای
داروهای افسردگی سه حلقه‌ای مانند SSRI ها برای درمان اختلالات اضطرابی (به جز اختلال وسواس اجباری) عمل می کنند. این داروها هم با دوز پایین تجویز می‌شوند و به تدریج دوز آن‌ها افزایش می‌یابد.
انواع داروهای ضد استرس سه حلقه‌ای عبارتند از:
- کلومیپرامین
- ایمیپرامین
این دسته داروها قدیمی هستند و کمتر کاربرد دارند. چرا که داروهای جدید SSRI عوارض جانبی کمتری دارند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای شامل سرگیجه، خواب آلودگی، کاهش انرژی و خشکی دهان است. همچنین این داروها می‌توانند باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ، یبوست، تاری دید و اضافه وزن شوند. عوارض جانبی داروها را با تغییر نوع دارو یا دوز مصرفی می‌توان کنترل کرد.
– داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز
داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز (MAOIs) برای درمان اختلال پانیک و هراس اجتماعی استفاده می‌شوند. این داروها با افزایش سطح انتقال دهنده‌های عصبی که مسئول کنترل خلق هستند کار می‌کنند.
این داروها از سوی FDA برای درمان افسردگی و همچنین به عنوان داروی ضد استرس استفاده می‌شوند.
- ایزوکربوکسازید
- فنلزین
- سلژیلین
- ترانیل سیپرومین
عوارض جانبی
این داروها مانند داروهای سه حلقه‌ای، داروهای قدیمی هستند که نسبت به داروهای نسل جدید عوارض جانبی بیشتری دارند. مصرف این داروها محدودیت‌های خاصی دارد. مثلاً افراد تحت درمان نمی‌توانند غذاهای خاصی مثل پنیر بخورند.
همچنین داروهایی مثل داروهای SSRI، برخی داروهای کنترل بارداری، مسکن‌هایی مثل استامینوفن و ایبوپروفن، داروهای سرماخوردگی و ضد آلرژی و مکمل‌های گیاهی با داروهای MAOI واکنش نشان می‌دهند.
مصرف این نوع داروها به همراه این غذاها و داروها به طرز خطرناکی باعث افزایش فشار خون و عوارض جانبی خطرناک تهدید کننده حیات می‌شوند.
داروهای بتا بلاکر
داروهای بتا بلاکر معمولاً برای درمان بیماری‌های قلبی استفاده می‌شوند. همچنین از این داروها به عنوان داروی ضد استرس (رفع علائم جسمانی مربوط به اضطراب) به خصوص در اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شود.
پزشک ممکن است داروهای بتا بلار مثل پرپرانول (ایندرال) را برای کاهش علائم استرس در موقعیت‌های استرس‌زایی مثل سخنرانی یا حضور در جمع تجویز کند.
عوارض جانبی
داروهای بتا بلاکر معمولاً عوارض جانبی در همه افراد ایجاد نمی‌کنند. برخی از عوارض جانبی اجتمالی این دسته از داروها عبارتند از:
- خستگی
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
سایر عوارض جانبی عبارتند از:
- مشکل در به خواب رفتن
- حالت تهوع
- تنگی نفس
داروی ضد استرس خانگی
درمان‌های خانگی مختلفی برای استرس و رفع علائم آن وجود دارد. بعضی داروهای خانگی استرس در ادامه معرفی می‌شود.
ورزش
ورزش می‌تواند به کاهش استرس و بهبود وضعیت روانی و جسمی فرد کمک کند. ورزش کردن باعث تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی به نام اندورفین می‌شود که مسکن‌های طبیعی بدن هستند می‌توانند کیفیت خواب را هم افزایش دهند.ورزش روزانه حداقل ده دقیقه در بهبود خلق موثر است.
مدیتیشن
روزانه ۱۵ دقیقه مدیتیشن و تمرکز روی تنفس عمیق و ریلکسیشن می‌تواند باعث بهبود استرس شود. همچنین یوگا هم به رفع استرس کمک میکند.
بابونه مصرف کنید.
بخور بابونه یا مصرف دمنوش و مکمل‌های این گیاه می‌تواند به رفع استرس کمک کند. طبق مطالعات افرادی که روزانه بابونه مصرف می‌کنند با کاهش علائم استرس فراگیر مواجه هستند.
داروی ضد استرس گیاهی | چطور استرس را در خانه درمان کنیم؟
رایحه درمانی با روغن‌های طبیعی
بوییدن روغن‌های طبیعی گیاهان می‌تواند اضطراب را کاهش دهد. بعضی از روغن های طبیعی برای بهبود اضطراب عبارتند از:
- بابونه
- اسطخدوس
- بهارنارنج
مطالب مرتبط: قرص ضد اضطراب
از مصرف کافئین بپرهیزید.
گاهی مصرف کافئین می تواند باعث ایجاد اضطراب و بیقراری شود. بنابراین پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار می‌تواند در کاهش اضطراب موثر باشد.
سخن پایانی
روانپزشک می تواند بهترین درما را برای اختلال اضطراب و استرس تجویز کند. درمان مناسب استرس شامل رواندرمانی و دارودرمانی است.
وقتی تحت درمان داروی ضد استرس هستید به دستورالعمل‌های مصرف دارو توجه کنید و در صورت داشتن عارضه جانبی با پزشک در میان بگذارید. همچنین سوالات خود را درباره داروها، عوارض جانبی آن‌ها، مدت زمان شروع اثرگذاری، تداخلالت دارویی، درمان‌های مکمل و … بپرسید.
اگر فکر میکنید که داروها نتیجه دلخواهتان را ندارد یا باعث بروز عوارض جانبی ناخواسته می‌شود با پزشک درباره تغییر دارو یا دوز مصرفی صحبت کنید.
در صورتی که احساس افسردگی میکنید میتوانید با مراجعه به سایت پزشک خوب از بهترین متخصص ها در زمینه افسردگی نوبت بگیرید.
منبع:
پرسش و پاسخ
سلام من زهراهستم ۳۵سالمه یه چشم ازهمون بچگی ازدست دادم تاره کلانمیینم باهاش بعدمدتیه چشم سالمم کمی تارشده ورفتم دکتربهم گفت مواظب این چشم سالمتم باش همین یکی داری منم افسردگی گرفتم شدیدهمش فکرمنفی ممنونم راهنمایی کنید
سلام علیکم
واقعا مواد اولیه ی این داروها ی اعصاب و روان چی هستند؟
یکی از مسائل مهم که در این مقاله و دیگر مقاله ها در مورد این داروها دیده و شنیده و خوانده ام عوارض این داروهاست
مگر این داروها چه ترکیبی هستند که این همه عوارض منفی هم دارند . این پارادوکس و تضاد را چگونه باید حل کرد؟
سلام.من زود عصبی میشم.وازهمه دوری میکنم وهرمجلسی مهمونی دعوت میکن نمیرم یک بهانه ای میگیرم.دوست دارم تنهاباشم.کسی کاری بهم نداشته باشه.متاهل هستم ۴۲سالمه .
سلام من ۲۳ ساله ام تازه ازدواج کردم بخاطر فشارهایی که از لحاظ روانی همسرم بهم وارد کرده دچار استرس هستم
شبها اصلا نمیتونم بخوابم زمانی که آفتاب طلوع میکنه تازه کمی آروم میشم و میتونم بخوابم
به شدت اشتها کم شده در حدی که شبانه روز فقط یک وعده به زور قرص اشتها میخورم اما مدام استرس دارم و حالم بده بیشتر وقتها حالت تهوع دارم و تپش قلب که گاهی به بیمارستان کشیده میشه اصلا احساس آرامش ندارم
حالات افسردگی هم دارم که این روزا بیشتر مایل ام تنها باشم و با کسی حرف نزنم بیرون از خونه زیاد مایل نیستم بمونم بی قراری زیاد دارم مثل استرس و اضطراب و دلشوره که تمومی نداره و…
داروی مناسب این شرایط چی میتونه باشه از این شرایطی که دارم خسته شدم حالم از خودم بهم میخوره
چه دارویی خوبه؟
هم دردیم اگه فهمیدی به منم بگو
سلام خسته نباشید ببخشید من استرس ورگ گرفتگی عضلات گردن دارم شب کابوس می‌بینم کلی بگم خواب راحت ندارم حتی پیش روان پزشک هم رفتم ولی هیچ تاثیری نداشت و هنگام خوابیدن سر گیچه دارم ببخشید اگه یک قرص خوب معرفی کنید ممنونم من ۳۰سالمه
سلام من مهدی هستم استرس دارم وقتی که میرم مهمونی عرق میکنم
سلام من ۴۲سال دارم هم در خوابم مشکل دارم هم زود جوش میارم کلا بهم می ریزیم
سلام من استرس دارم ورومعده م تاثیرگذاشته چ قرصی بخورم خوب میشم
سلام وقت بخیر من تپش قلب و درد قفسه سينه کف پاهام گرم میشد و سردی دست و پا هم داشتم بعضی وقتا شبا گز گز داشتم درد کمر همینطور،دکتر قلب آزمایش دادم خوب بود الحمدالله دکتر اعصاب دیسک کمر کمر خوبه اضطراب و استرس قرص‌ها کلونازپام روز ۱/۴ و شب نصف پروپرانولول صبح ظهر عصر و آسنترا نصف ۵ روز یکی دیدم فشار قلب تنفس‌م زیاد شد همون نصف آسنترا میخورم الآن احساس بیقراری عصبی شدن بعضی زمان میشم گیجی میشم ممنون میشم راهنمائیم کنید
سلام من خیلی استرس شدید دارم داروی الانزاپین پنج میخورم سرترالین صد میخورم ولی هیچ استرسم کم نمیشه .میشه بگین چیکار کنم
سلام خسته نباشید
من خیلی ادم استرسی ای هستم ،تقریبا از بچگی هم که یادم میومد استرس داشتم البته نه همیشه مثلا موقع رفتن به جایی ،مثل مدرسه و غیره الانم ۲۵ساله هستم، تنها مشکل من موقع استرس اینه که حالت تهوع میگیرم و بزاق دهانم غلیظ میشه ،که این باعث شده تو زندگیم از خیلی کارا باز بمونم و موفق نشم ،که این منو خیلی کلافه کرده موندم چیکار کنم رابطم با دوستان و فامیلامون هم داره به مرز نابودی کشیده میشه ،بخاطر این استرس کوفتی حتی نمیتونم تا روان پزشک برم، همه فکر میکنن من خجالتی یا افسرده هستم ولی فقط بخاطر استرسه که وقتی میگیرم نزدیکه بالا بیارم ،بخاطر همون سعی میکنم از مهمونی یا گردش و غیره دوری کنم ،مشکل منم با روان شناسی حل نمیشه خودم تمام راه هارو رفتم حتی سعی کردم به استرسم غلبه کنم ولی بازم فرداش همون آش و همون کاسه ،خواهشا جواب کامنت منو بدید
من ۲۰ سالمه استرس دارم بهم بگیدچه دارویی بخورم که افسردگی نداشته باشم بعدشب راحت بتونم بخوابم خیلی من مشکلات دارم ازافسردگی واسترس بگیرتافکروخیال نشخوارفکری خواهش میکنم بگیدبعدهی سرم‌دردمیکنه بدنم دردمیکنه کمرم دردمیکنه
سلام دکتر من ۲۸ سالم استرس زیاد دارم میشه توضیح بدید چه دارو استفاده کنم
سلام دوست عزیز به نظر من پیش یک دکتر برو مندهم دقیقا مشکل شما داشتم دکتر برام کپسول پرگابالین ۷۵تجویز کرد بعد یک هفته مصرف وطاقت عوارض چنان بهم قدرت حرف زدن ورابطه خوب باهمه پیدا کردم که زندگیم عالی پیش رفته ، نظرمن این هست هر چه زود به یک دکتر مراجعه کن، ممنون خدانگهدار
سلام وقتتون بخیردکترعزیزدکترمن ۴۱سالمه.هروقت بایکی ناراحتیم میشه یادرگیرلفضی.میشم سریعا اضطراب میگیرم نفسم به مشکل میفته.بعدسه چهارساعت بعدسردردمیگیرم فکرهای ناراحت کننده میکنم.روحیموازدست میدم.تابیست.روز یک ماه طول میکشه درست بشم .چکارکنم چه داروئی مصرف.کنم من اینجوری نباشم.لطفا کمکم کنید
سلام من یک دانشجو هستم خیلی استرس دارم برای پرسش و امتحان یک دارویی بهم معرفی کنید که یکم بیخیال بشم
سلام من خانم ۴۷ ساله خود به خود استرس مگیر م احساس می کنم نفس کم میارم ممنونم از لطف شما چه دارو ی مصرف کنم
مطلب مفیدی بود ممنون