هر دارویی میتواند در زمان مصرف عوارض منفی ایجاد کند که البته قرصهای ضدافسردگی نیز از این قاعده مستثنی نیست. گاهی اوقات عوارض جانبی که قرصهای ضدافسردگی ایجاد می‌کنند میتواند تا حدی خفیف باشد و در شرایطی این عوارض می‌توانند شدید باشند و همنچنین اثرات جبران ناپذیری بر روی بدن بگذارند. علاوه بر آن، این عوارض جانبی ممکن است به مرور زمان از بین رفته و یا شدت آن‌ها کمتر شود.
اگر با این عوارض جانبی مواجه شده باشید ممکن است این موضوع را به پزشک‌تان اطلاع بدهید. پزشک نیز ممکن است استراتژیی‌هایی را به شما پیشنهاد دهد که بتوانید با این عوارض مقابله کنید و در شرایطی حتی ممکن است دارو برای شما جایگزین شود تا عوارض جانبی کمتری را تجربه کنید. در این مقاله پزشک خوب به بررسی عوارض جانبی داروهای ضدافسردگی و راه‌حل‌هایی برای مقابله با آن می‌پردازیم.
قرصهای ضدافسردگی
طبق معیارهای انجمن روانپزشکی آمریکا قرصهای ضدافسردگی اولین انتخاب برای درمان افسردگی ماژور هستند. این داروها همچنین می‌توانند به درمان اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر کمک کنند. انواع مختلفی از داروهای ضدافسردگی وجود دارند که انواعی از آن‌ها از سایر قوی‌تر و موثرتر هستند. اما این داروها مانند سایر داروها با عوارض جانبی بالقوه‌ای همراه هستند. به طور کلی هر نوع از قرصهای ضد افسردگی عوارض جانبی مختلفی ایجاد می‌کنند.
همچنین بدن هر فرد مصرف کننده میتواند به نوعی مختلف به این داروها پاسخ دهد. برخی از افراد ممکن است هیچ عارضه جدی نگران کننده‌ای را تجربه نکنند و برخی دیگر ممکن است یک یا چند عارضه جدی مختلف داشته باشند.
به همین خاطر است که فرد مصرف کننده مجبور می‌شود چند نوع مختلف از این داروها را امتحان کند تا به نوعی که برایش مناسب است برسد. در این مقاله به بررسی قرصهای ضدافسردگی مختلف می‌پردازیم و همچنین عوارض جانبی هر کدام از آن‌ها را به طور مختصر توضیح می‌دهیم.
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی‌ها (SSRIs)
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین بر روی سروتونین که یک انتقال دهنده عصبی است و در بسیاری از موارد از جمله خلق و خوی شما نقش دارد تأثیر می‌گذارد. انتقال دهنده‌های عصبی به عنوان پیام رسان‌های شیمیایی در بدن شما عمل می‌کنند.
زمانی که مغز شما سروتونین آزاد میکند، مقداری از آن برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر استفاده می‌شود و بخشی دیگر به سلول آزادکننده آن بر می‌گردد. SSRIها میزان سروتونین را که به سلول آزاد کننده آن برمی‌گردد کاهش می‌دهند و مقدار بیشتر آن را در مغز شما برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر می‌گذارد.
متخصصان هنوز درباره نقش سروتونین در افسردگی به طور کامل مطمئن نیستند. اما بسیاری بر این باورند که کمبود این ماده نقش بسزایی در ابتلا به افسردگی دارد.
داروهای مهارکننده‌های بازجذب سروتونین عبارت‌اند از:
- سیتالوپرام (Celexa)
- اس سیتالوپرام (لکساپرو)
- پاروکستین (پاکسیل، پکسوا)
- فلوکستین (پروزاک)
- فلووکسامین
- سرترالین (زولوفت)
داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین موثرترین دارو برای درمان افسردگی ماژور هستند اما این داروها برای مشکلات روانی دیگر نیز کاربرد دارند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- اختلال افسردگی فراگیر
- اختلال وحشت
- اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی
- اختلال اضطراب پس از سانحه
- اختلال اضطراب فکری عملی
عوارض معمول قرصهای بازدارنده بازجذب سروتونین
- سردرد
- حالت تهوع
- مشکلات خواب
- سرگیجه
- اسهال
- ضعف و خستگی
- اضطراب
- ناراحتی معده
- خشکی دهان
- مشکلات جنسی مانند بی‌میلی جنسی، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال
SSRIها بیشتر از سایر قرصهای ضدافسردگی باعث ایجاد مشکلات جنسی میشوند. آن‌ها همچنین می‌توانند اشتها را افزایش دهند و به طور بالقوه منجر به افزایش وزن شوند.
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین (SNRIs)
مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین قرصهای SNRIs برای درمان افسردگی ماژور تجویز میشوند. مشابه SSRI ها، SNRI ها از سلول‌های مغز شما در جذب مجدد انتقال دهنده‌های عصبی خاص جلوگیری می‌کنند. با این کار مقدار بیشتری در مغز شما برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر باقی می‌ماند.
در رابطه با SNRIs انتقال دهنده‌های عصبی تحت تاثیر سروتونین و نوراپی نفرین هستند.
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین عبارت‌اند از:
- دزونلافاکسین
- دولوکستین (Cymbalta)
- لوومیلناسیپران (فتزیما)
- ونلافاکسین (Effexor XR)
این داروها علاوه بر درمان اختلال افسردگی ماژور، می‌توانند آسیب عصبی ناشی از دیابت، فیبرومیالژیا و اختلال اضطراب فراگیر را درمان کنند.
عوارض جانبی مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین (SNRIs)
- سردرد
- حالت تهوع
- بی‌خوابی
- خشک شدن دهان
- سرگیجه
- از دست دادن اشتها
- یبوست
- مشکلات جنسی مانند بی‌میلی جنسی، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال
- ضعف و خستگی
- تعریق
(SNRIs)ها نیز می‌توانند باعث مشکلات جنسی شوند اما نه به اندازه (SNRIs). برخی از افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند ممکن است متوجه اضافه وزن شوند اما در رابطه با این داروها کاهش وزن بیشتر اتفاق می‌افتد. در بعضی موارد، افرادی که از SNRI استفاده می‌کنند ممکن است متوجه افزایش فشار خون شوند.
داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (TCA)
داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای از قدیمی‌ترین داروهای ضدافسردگی هستند. این داروهای ضدافسردگی مانند SNRI ها، به افزایش سطح نوراپی نفرین و سروتونین مغز کمک می‌کنند. اما آن‌ها همچنین اثرات انتقال دهنده عصبی دیگری به نام استیل کولین را کاهش می‌دهند. این داروها به دلیل تاثیری که بر استیل کولین می‌گذارند خطر بروز برخی عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. در نتیجه، TCA ها معمولاً فقط در صورتی که SSRI و SNRI برای شما جوابگو نباشد توسط پزشک تجویز میشوند.
از داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- می تریپتیلین (الاول)
- کلومیپرامین (آنافرانیل)
- دسیپرامین (نورپرین)
- دوکسپین ایمی پرامین (توفرانیل)
- نورتریپتیلین (پاملور)
علاوه بر درمان افسردگی، این داروها برای درمان سایر اختلالات روانی نیز کاربرد دارند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- درد عصبی ناشی از زونا
- آسیب عصبی ناشی از دیابت
- اختلال اضطراب اجتماعی
- فیبرومیالژیا
- سردرد میگرنی
- شب ادراری در کودکان
عوارض داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
- سردرد
- خشکی دهان
- تاری دید
- مشکلات گوارشی، مانند ناراحتی معده، حالت تهوع و یبوست
- سرگیجه
- مشکلات خواب
- مشکلات حافظه
- خستگی
- افزایش وزن
- مشکلات جنسی مانند میل جنسی کم، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال
- مشکل در ادرار
- تپش قلب
- تعریق
عوارض جانبی TCA ها مشابه SSRI ها و SNRI ها است، اما معمولاً بیشتر اتفاق می‌افتد و میتواند آزار دهنده‌تر باشد. داروهای افسردگی سه حلقه‌ای عوارض جانبی خاصی نیز ایجاد می‌کنند که این عوارض عبارت‌اند از خشکی دهان، تاری دید، یبوست، مشکلات ادراری، افزایش وزن و خواب آلودگی.
در موارد نادر، TCA همچنین میتواند باعث عوارض جانبی بالقوه خطرناک مرتبط با قلب شود، مانند فشار خون پایین هنگام ایستادن، فشار خون بالا، ضربان قلب غیر طبیعی یا آریتمی.
مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز با نام اختصاری MAOI
مانند داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز از قدیمی‌ترین داروهای ضدافسردگی هستند. امروزه دیگر از این داروها برای درمان افسردگی استفاده نمی‌شود اما اگر سایر داروها برای شما مناسب نباشد روانپزشک شما این داروها را برای شما تجویز میکند. MAOI با جلوگیری از تجزیه برخی انتقال دهنده‌های عصبی در بدن شما کار می‌کنند. و باعث افزایش سطح سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین در بدن میشوند.
ایزوکربوکسازید (مارپلان)، فنلزین (ناردیل)، ترانیل پرومین (Parnate) و سلژیلین (Eldepryl ، Emsam) از مونوآمین اکسیداز هایی هستند که اغلب توسط روانپزشک تجویز میشوند. علاوه بر افسردگی، از برخی MAOI ها برای سایر اختلالات روانی و بیماری‌ها نیز استفاده می‌شود. از فنلزین و ترانیل سیپرومین گاهی اوقات برای درمان اختلال وحشت و اضطراب اجتماعی استفاده می‌شود. سلژیلین معمولا برای بیماری پارکینسون تجویز می‌شود.
عوارض مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز
- فشار خون پایین
- حالت تهوع
- سردرد
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- خشکی دهان
- افزایش وزن
- دل درد
- گیجی
- اسهال
- آبریزش بینی
- مشکلات جنسی مانند میل جنسی کم، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال
MAOI بیشتر از سایر داروهای ضد افسردگی باعث کاهش فشار خون میشوند. این داروها همچنین می توانند با غذاهای حاوی تیرامین تداخل داشته و فشار خون را به طور خطرناکی بالا ببرند.
مهارکننده بازجذب و آنتاگونیست سروتونین (SARI)
SARI همچنین به عنوان تعدیل کننده سروتونین یا داروهای ضد افسردگی فنیل پیپرازین شناخته میشوند. آن‌ها بعضاً قرصهای ضد افسردگی غیرمعمول در نظر گرفته میشوند، زیرا عملکرد متفاوتی دارند.
SARI میتواند به درمان افسردگی، اضطراب و اختلال وحشت کمک کنند. همانند اکثر داروهای ضد افسردگی، SARI به افزایش میزان سروتونین و گاهی اوقات سایر انتقال دهنده‌های عصبی در مغز شما کمک میکند. اما این داروها این کار را به روش‌های مختلف از سایر داروهای ضد افسردگی انجام می‌دهند.
نفازودون و ترازودون در این دسته از داروهای ضدافسردگی قرار می‌گیرند.
عوارض جانبی مهارکننده بازجذب و آنتاگونیست سروتونین
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- سردرد
- سرگیجه
- حالت تهوع
- خستگی
- استفراغ
- تاری دید
- اسهال
- یبوست
- فشار خون پایین
- احساس گیجی
بسیاری از افرادی که از SARI استفاده می‌کنند خواب آلودگی و بی‌رمقی را تجربه می‌کنند. این امر موجب می‌شود که این داروها گزینه خوبی برای افراد مبتلا به اختلال بی‌خوابی باشد خصوصاً اگر افسردگی نیز داشته باشند.
داروهای ضدافسردگی غیر معمول
برخی از داروهای ضدافسردگی به دلیل نحوه عملکرد آن‌ها در هیچ یک از گروه‌های بالا قرار نمی‌گیرند و به همین دلیل به آن‌ها داروهای ضدافسردگی غیرمعمول گفته می‌شود.
بوپروپیون (Wellbutrin):
برخلاف اکثر داروهای ضد افسردگی، بوپروپیون باعث افزایش سروتونین نمی‌شود. در عوض، برای افزایش نوراپی نفرین و دوپامین کار میکند و گاهی اوقات به عنوان یک مهارکننده جذب مجدد نوراپی نفرین-دوپامین طبقه بندی می‌شود. بوپروپیون علاوه بر اینکه برای افسردگی تجویز می‌شود، بلکه به افراد در ترک سیگار نیز کمک میکند.
از عوارض جانبی این دارو میتوان به مشکلات خواب، سردرد، تحریک پذیری، خشکی دهان، یبوست، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، حالت تهوع، استفراغ، تعریق سرگیجه و اضطراب اشاره کرد.
در مقایسه با سایر داروهای ضد افسردگی، بوپروپیون کمتر باعث افزایش وزن می‌شود. بوپروپیون همچنین کمتر باعث مشکلات جنسی می‌شود. در نتیجه، گاهی اوقات در کنار سایر داروهای ضد افسردگی برای کاهش عوارض جانبی آن‌ها تجویز می‌شود. اما بیشتر از برخی دیگر از داروهای ضد افسردگی باعث بی‌خوابی و اضطراب می‌شود. در موارد نادر، بوپروپیون میتواند باعث تشنج شود، به خصوص هنگامی که در دوزهای بالا تجویز شود.
ویلازودون
ویلازودون اثرات سروتونین را در مغز افزایش می‌دهد به روش‌های مشابه و متفاوت از SSRI ها. از عوارض شایع ویلازودون میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسهال
- حالت تهوع
- سرگیجه
- خشکی دهان
- مشکلات خواب
- استفراغ
ویلازودون مانند بسیاری دیگر از داروهای ضدافسردگی باعث افزایش وزن می‌شود. برخی از افرادی که از ویلازودون استفاده می‌کنند با مشکلات جنسی از جمله بی‌میلی جنسی و اختلال در نعوظ روبه‌رو میشوند. اما عوارض جنسی این دارو از سایر داروهای ضد افسردگی کمتر است.
ورتیوکستین
گاهی اوقات به ورتیوکستین داروی چندحالته گفته می‌شود. این دارو تا حدودی مانند SSRI عمل میکند، اما اثرات اضافی بر روی سطح سروتونین دارد. از عوارض شایع ورتیوکستین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات جنسی، مانند مشکلات ارگاسم یا انزال
- حالت تهوع
- اسهال
- سرگیجه
- خشکی دهان
- یبوست
- استفراغ
این دارو نسبت به سایر داروهای ضدافسردگی مشکلات جنسی بیشتری ایجاد میکند. اما کمتر از سایر قرصهای ضدافسردگی باعث افزایش وزن می‌شود.
افکار خودکشی و رفتارهای خطرناک
برخی از داروهای ضدافسردگی مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین ممکن است افکار و اقدام به خودکشی را افزایش دهد. این عارضه در کودکان، نوجوانان و جوانان شایع‌تر است و همچنین ممکن است در ماه‌های اول مصرف و در هنگام تغییر دوز افزایش یابد.
خانواده و اطرافیان فرد مصرف کننده باید به دقت رفتارها، افکار و احساسات فرد مصرف کننده را تحت نظر داشته باشند. به محض اینکه چنین احساسی را هنگام مصرف دارو تجربه کردید باید هرچه سریع‌تر با روانپزشکتان تماس بگیرید.
تاثیرگذاری قرص ضدافسردگی
بسیاری از قرصهای ضدافسردگی بیخطر هستند اما سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) می‌گوید که تمام داروهای ضدافسردگی باید داخل جعبه‌شان راهنمای عوارض و موارد مصرف دارو نوشته شود. در بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان زیر ۲۵ سال مصرف قرصهای ضدافسردگی میتواند افکار اقدام به خودکشی یا رفتارهای خطرناک را تقویت کند.
به خصوص در چند هفته اول مصرف و یا بعد از تغییر دوز مصرفی. مصرف داروهای ضدافسردگی باید تحت نظر روانشناس و افراد خانواده صورت گیرد چرا که باید میزان افسردگی و سایر اختلالات پس از مصرف قرص تحت کنترل قرار گیرد تا عوارض این قرص‌ها موجب بدتر شدن وضعیت نشود.
اگر هنگام مصرف قرصهای ضدافسردگی میزان تفکرات نسبت به خودکشی و یا اقدام به آن و انجام رفتارهای پرخطر بیشتر شود باید هرچه سریع‌تر به روانپزشک مراجعه کرد تا در صورت نیاز روانپزشک دوز مصرفی را تغییر دهد. به خاطر داشته باشید که داروهای ضد افسردگی با بهبود خلق و خو در طولانی مدت احتمال خودکشی را کاهش می‌دهند. برای اینکه قرصهای ضد افسردگی تاثیر پذیری بیشتر داشته باشند اقدامات زیر را انجام دهید:
صبور باشید:
زمانی که روانپزشک شما قرص ضدافسردگی را برای شما انتخاب کرد، بعد از چند هفته تاثیر این قرص‌ها را مشاهده خواهید کرد. اما برای اینکه به طور کامل تاثیرگذاری خود را نشان دهد ممکن است ۶ هفته یا بیشتر طول بکشد. با مصرف برخی از داروهای ضد افسردگی، میتوانید بلافاصله دوز کامل آن را مصرف کنید. برای برخی دیگر، ممکن است لازم باشد دوز خود را به تدریج افزایش دهید.
داروی خود را به طور منظم و در دوزی که برای شما تجویز شده مصرف کنید:
اگر احساس می‌کنید که عوارض جانبی قرصهای ضد افسردگی برای شما غیرقابل تحمل است با روانپزشک خود تماس بگیرید تا در صورت نیاز دارو را تغییر دهد و یا دوز دیگری را برای شما تجویز کند.
همراه با مصرف دارو رواندرمانی را امتحان کنید:
در بسیاری از موارد مصرف قرصهای ضد افسردگی همراه با روندرمانی میتواند نتایج بهتری نسبت به مصرف به تنهایی داروهای ضدافسردگی داشته باشد. همچنین میتواند به جلوگیری از بازگشت افسردگی پس از بهبودی کمک کند.
بدون دستور پزشک مصرف داروهای ضدافسردگی را سرخود قطع نکنید:
برخی از داروهای ضدافسردگی میتواند علائمی مانند علائم ترک داشته باشند. روانپزشک ممکن است برای اینکه این علائم را تجربه نکنید به تدریج قرص ضدافسردگی را برای شما قطع کند.
قرص ضدافسردگی گیاهی
داروهای ضدافسردگی طبیعی ممکن است تا حدی افسردگی را تسکین دهند. با این حال، همانند داروهای ضدافسردگی تجویزی، نتایج و اثرات از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
ان استیل سیستئین
ان استیل سیستئین به طور طبیعی در بدن ایجاد می‌شود. بر طبق گفته مرکز ملی پزشکی مکمل و جایگزین ان استیل سیستئین میتواند به درمان افسردگی کمک کند. با این حال هیچ تحقیق علمی به طور کامل آن را اثبات نکرده است.
اسیدهای چرب امگا ۳
برخی از انواع ماهی‌های چرب، مانند ماهی تن و آلباكور، حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. افرادی که ماهی نمی‌خورند و می‌خواهند میزان امگا ۳ خود را افزایش دهند می‌توانند آن را به عنوان مکمل مصرف کنند. بر اساس یک تحلیل معتبر در سال ۲۰۰۹ از ۲۰ کارآزمایی بالینی، دوزهای زیاد اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است باعث بهبود خلق و خو و درمان افسردگی شود.
یافته‌های بیشتر در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که امگا ۳ ممکن است در بزرگسالان و کودکان به بهبود افسردگی کمک کند. محققان نمی‌دانند امگا ۳ چگونه کار میکند. آن‌ها ممکن است التهاب را کاهش دهند یا اثرات هورمون کورتیزول مرتبط با استرس را کاهش دهند.
در دوزهای بالا، امگا ۳ ممکن است باعث بد طعمی دهان یا ناراحتی معده شود. طبق یک آزمایش بالینی معتبر در سال ۲۰۱۳، آن‌ها همچنین ممکن است خون را رقیق کنند. افراد مبتلا به اختلالات لخته شدن یا انعقاد خون باید در میزان امگا ۳ مصرفی خود را به دقت کنند.
اسطوخودوس
مردم به طور کلی در مورد فواید اسطوخودوس، از جمله خواص آرام بخش آن و اینکه چگونه به افراد کمک میکند تا خواب خوبی داشته باشند اطلاعاتی دارند. از آنجا که بسیاری از مبتلایان به افسردگی دچار اختلالات خواب و اضطراب میشوند، اسطوخودوس میتواند به آن ها کمک کند تا بدون عوارض جانبی داروهای خواب آور به آرامی بخوابند.
طبق یک بررسی سیستماتیک در سال ۲۰۱۲ استنشاق رایحه‌های اسطوخودوس قبل از خواب، به افراد کمک میکند تا راحت‌تر بخوابند و خواب با کیفیت‌تری داشته باشند.
(هیدروکسی تریپتوفان-۵)
(هیدروکسی تریپتوفان-۵) ممکن است مانند برخی از داروهای ضدافسردگی باعث تغییر سطح سروتونین در مغز شود. هیدروکسی تریپتوفان-۵ ممکن است علائم افسردگی را کاهش دهد.
محققان همه داروهای ضد افسردگی از جمله تاثیر برخی داروهای گیاهی را بر روی افسردگی مطالعه نکرده‌اند. برخی از افراد برای رفع افسردگی یا اضطراب خود از مکمل‌های گیاهی استفاده می‌کنند.
عوارض قرص افسردگی بر بارداری
یکی از دغدغه‌های زنان باردار مصرف داروهای افسردگی در این دوران است. مصرف این داروها در دوران بارداری میتواند خطرات و معایب خاص خود را داشته باشند. در واقع بیشتر پزشکان بر این باورند که مصرف این داروها برای مادران باردار انتخاب بین بد و بدتر است.
درمان افسردگی در دوران بارداری بسیایر مهم است، در صورتی که این عارضه به موقع درمان نشود میتواند خطر ابتلا به زایمان زودرس، شدت یافتن افسردگی، کاهش رشد جنین، عدم رشد کامل جنین و.. را در بر داشته باشد.
پزشکان معمولا زمانی برای مادران باردار قرص ضدافسردگی تجویز می‌کنند که فواید آن بیش از معایب آن برای مادر و جنین باشد. مصرف این داروها در سه ماه اول بارداری باید با احتیاط انجام شود.
اگر به دنبال کاهش عوارض مصرف این داروها هستید باید با مشورت پزشک و در دوزهای بسیار پایین آن را مصرف کنید. معمولا داروهایی که در این دوران برای مادران باردار تجویز می‌شود سرترالین، فلوکستین، سیتالوپرام و.. هستند که عوارض بسیار کمی دارند.
تاثیر قرص افسردگی بر رابطه جنسی
مصرف داروهای ضدافسردگی میتواند روابط جنسی زوجین را تحت تاثیر خود قرار دهد. بیشتر کسانی که با بیماری افسردگی مواجه شده‌اند دارای اختلال در نعوظ و آنوگاسمیا هستند. افسردگی همیشه با عدم اعتماد به نفس، احساس نا امیدی، خستگی جسمی و… همراه است.
این عوامل می‌توانند به مرور زمان روی نیاز جنسی فرد تاثیر بگذارند و موجب سرد شدن وی در روابط مختلف شود.
در این مواقع به جای اینکه ناراحت این موضوع شوید و غصه بخورید بهتر است نسبت به درمان آن اقدام کنید. قبل از هر چیزی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا دوز داروی مصرفی را کاهش دهد.
اگر با این کار مشکل اختلال در روابط جنسی فرد درمان نشد باید یا نوع دارو را تغییر دهد یا یک داروی مکمل در کنار آن برای فرد تجویز کند. بعضی از پزشکان ممکن است مصرف دارو را قطع کنند، اما همچنان اختلال در روابط جنسی افراد ادامه خواهد داشت. پس قطع مصرف دارو هم نمی‌تواند درمان درستی برای این عارضه باشد. بهترین راه کاهش دوز دارو می‌باشد.
عوارض قرص ضد افسردگی فلوکستین
یکی از داروهای درمان افسردگی و اختلالات روحی و روانی، فلوکستین است. این دارو هم همانند دیگر داروهای شیمیایی دارای مزایا و معایبی است. در این بخش با عوارض قرص فلوکستین بیشتر آشنا خواهید شد:
- در زمان مصرف دارو شاید دچار اسهال خفیف، خستگی و کوفتگی شوید. البته با داشتن یک برنامه غذایی درست و اصولی حاوی فیبر بالا میتوانید عوارض آن را کاهش دهید.
- سردرد، گیجی، تاری دید، تغییرات خلق و خو، عصبانیت، استرس و… از دیگر عوارض این دارو هستند.
- مصرف الکل میتواند عوارض ناشی از این دارو را افزایش دهد.
- در ابتدای مصرف این دارو ممکن است کمی احساس ناراحتی از وقایع گذشته داشته باشید، البته بعد از گذشت چند روز این عارضه بهبود پیدا میکند.
- کاهش میل جنسی در زنان و مردان یکی از رایج‌ترین عوارض این دارو است.
- در بسیاری از افراد مصرف فلوکستین باعث باعث سینوزیت و خون دماغ افراد می‌شود.
- مشکلات گوارشی، ضعف، خشکی دهان، ضعف عضلات از دیگر عوارض مصرف فلوکستین است.
- اختلال در بینایی افراد، درد گوش و وز وز کردن گوش هم از دیگر عوارض مصرف این دارو است.
عوارض قرص ضد افسردگی سرترالین
مزایای مصرف داروی سرترالین در مقایسه با عوارض آن بسیار بیشتر است. لذا پزشکان این دارو را برای مادران باردار هم تجویز می‌کنند. این دارو هم همانند دیگر داروهای ضد افسردگی دارای عوارض و معایب کمی است. ازجمله عوارض آن می‌توانیم به گیجی، خواب‌آلودگی، کم شدن اشتها، خشکی دهان، افزایش تعریق، درد معده، اسهال و مشکلات خواب اشاره کرد.
البته این عوارض جز عوارض رایج مصرف داروی سرترالین است اما از عوارض جدی این دارو میتوان به کاهش وزن، گرفتگی عضلات، لرز، خونریزی و کبودی و کاهش میل جنسی در زنان و مردان اشاره کرد.
برخی از افراد عوارض نادر مصرف این دارو را هم تجربه کرده‌اند. البته این عوارض نادر به ندرت در افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند دیده شده است. استفراغ، گشادی مردمک چشم، تغییر بینایی، درد چشم، ورم و قرمزی از دیگر عوارض نادر مصرف داروی سرترالین است.
عوارض قرص ضد افسردگی سیتالوپرام
یکی دیگر از داروهای درمان کننده افسردگی افراد که میتواند اختلالات خلقی را از بین ببرد و در نهایت موجب درمان افسردگی شود، سیتالوپرام است. این دارو سطح سروتونین را در بدن متعادل میکند و موجب تعادل مواد شیمیایی در مغز می‌شود که مسئولیت کنترل میزان استرس و اضطراب فرد را به عهده دارد. مصرف این دارو علاوه بر عوارض شایعی که دارد میتواند با عوارض بسیاری نادری همراه باشد.ازجمله عوارض شایع مصرف سیتالوپرام میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سر درد به همراه خشکی دهان
- عوارض گوارشی چون تهوع، سوهاضمه، یبوست، دل درد و…
- احساس ضعف و خواب آلودگی بسیاری شدید
- تغییرات رفتار و خلق و خوی فرد
- گزگز شدن انگشتان، تعریق بیش از حد و…
اما عوارض نادر این دارو که در کمتر کسی بروز میکند میتوان به برافروختگی، سفت شدن عضلات، بی‌خوابی و بی قراری، پریشانی و آشفتگی، گرفتگی عضلات، تغییرات خلق و خو و.. اشاره کرد.
کاهش یا افزایش وزن با قرص افسردگی
هنوز بسیاری از محققان هنوز نتوانسته‌اند به این نتیجه برسند که چه رابطه‌ای بین مصرف داروهای ضدافسردگی با افزایش وزن وجود دارد. بسیاری از پزشکان به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف این داروها میتواند تنها موجب افزایش وزن و چاقی افراد شوند.
این داروها روی سروتونین و انتقال دهنده‌های عصبی تاثیر می‌گذارند و باعث افزایش اشتها فرد نسبت به خوردن غذاهای چرب و کربوهیدرات‌دار می‌شود. در زمان افسردگی معمولا افراد دچار کاهش اشتها و لاغری میشوند، به همین دلیل مصرف داروهای ضدافسردگی میتواند علاوه بر افزایش وزن اشتهای فرد را هم بیشتر کند.
در میان این داروها، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای بیشتر می‌توانند موجب چاقی و اضافه وزن افراد شود. پزشکان سعی می‌کنند در موارد اورژانسی این داروها را تجویز کنند. عوارض مصرف این داروها که افزایش وزن و چاقی است بسیار بیشتر از فواید آن می‌باشد. ازجمله داروهای سه حلقه‌ای که باعث افزایش وزن فرد خواهند شد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تریمیپرامین
- ایمی پرامین
- دوکسی پین
- آموکساپیمن
- آمی تریپتیلین
- آداپین
- نورپرامین
- پروتریپتیلین
البته تنها این داروهای سه حلقه‌ای نیستند که موجب افزایش وزن میشوند. داروهای دیگری چون مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین هم موجب اضافه وزن و چاقی فرد خواهند شد.
سخن آخر پزشک خوب
قرصهای ضدافسردگی تنوع بالایی دارند. هر کدام از این قرص‌ها عوارض جانبی بالقوه خود را دارد. زمانی که یک قرص ضدافسردگی برای شما تجویز می‌شود مخصوصا زمانی که دارید عوارض جانبی آن را تجربه می‌کنید باید با روانشناس یا روانپزشک خود در ارتباط باشید.
قبل از اینکه هر داروی ضدافسردگی را شروع کنید، درباره هر داروی دیگری که مصرف می‌کنید با روانپزشک خود صحبت کنید. حتی داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی. همچنین اگر الکل مصرف می‌کنید این قضیه را به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف الکل میتواند با مصرف داروی ضدافسردگی تداخل ایجاد کند و عوارض آن را چند برابر کند.
علاوه بر عوارض جانبی، داروهای ضدافسردگی در برخی از افراد می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند. در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک شدید، مانند مشکل تنفس یا تورم در صورت، زبان یا گلو، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
- آیا مصرف داروهای ضدافسردگی عوارض دارد؟
از عوارض مصرف این داروها میتوان به کاهش میل جنسی، کاهش اشتها، بیقراری، سرگیجه و سردرد، خشکی دهان، یبوست، مشکلات گوارشی اشاره کرد. - بهترین قرصهای ضدافسردگی کدامند؟
سرترالین، پاروکستین، آگوملاتین، میرتازاپین و سیتالوپرام از بهترین قرصهای درمان افسردگی هستند. - کدامیک از داروهای ضدافسردگی به عنوان داروهای بیخطر شناخته میشوند؟
داروهایی که در گروه SSRI قرار دارند در مقایسه با سایر داروهای ضدافسردگی عوارض و معایب کمتری دارند. - آیا قرصهای ضدافسردگی را میتوان بدون نسخه تهیه کرد؟
برای تهیه برخی داروهای ضدافسردگی باید نسخه پزشک داشته باشید. برخی مکملها چون HTP5 را میتوانید به صورت آزاد تهیه کنید. - اولین داروهایی که برای درمان افسردگی استفاده شدند، کدام داروها بودند؟
داروهای ضداضطراب SSRI و SNIR از اولین داروها برای درمان افسردگی بودند.
منابع
در صورتی که فکر می کنید خود یا اطرافیانتان به افسردگی مبتلا هستید می توانید از بهترین متخصص ها در زمینه افسردگی سایت پزشک خوب کمک بگیرید.
پرسش و پاسخ
علت درد معده پس از ترک قرص سرترالین چیست,؟
سلام من از سیتاسکا ۲۰ دکتر گفت روزی نصفش رو بخورم دیروز یکی کامل خوردم الان چشام کمی تار میبینه و دور چشم چپم کبود شده و حالت ضعف و سرگیجه دارم و تعادلم رو زیاد نمیتونم کنترل کنم الان باید چیکار کنم؟
متشکرم .عالی و کاربردی بود