علائم تومور مغزی طیف گسترده‌ای را شامل می‌شوند و بسته به اینکه در کدام قسمت مغز تومور به وجود آمده و اندازه آن چقدر است علائم فرق می‌کنند. انواع مختلفی از تومورهای مغزی وجود دارد. برخی از این تومورها خوش خیم هستند و برخی در دسته تومورهای سرطانی یا بدخیم قرار می‌گیرند. تومورهای سرطانی گاهی از خود مغز نشات می‌گیرند که به آن سرطان مغز یا تومور مغزی اولیه هم گفته می‌شود. گاهی هم این تومورها به علت وجود سرطان در نقاط دیگری از بدن و گسترش آن به مغز به وجود می‌آیند که به آن تومور مغزی ثانویه گفته می‌شود.
در این مقاله می‌خواهیم شما را با شایع‌ترین علائم تومور مغزی آشنا کنیم.
فهرست مطالب
- تومور مغزی چیست؟
- نشانه‌ها و علائم تومور مغزی
- علائم تومور مغزی بر اساس محل تومور در مغز
- چه افرادی بیشتر در معرض تومور مغزی هستند؟
تومور مغزی چیست؟
زمانی که میزان زیادی از سلول‌ها به صورت غیر طبیعی در بخشی از مغز رشد می‌کنند تومور مغزی ایجاد می‌شود. سرعت رشد تومور و محل به وجود آمدن آن در میزان تاثیر منفی که بر سیستم عصبی می‌گذارد موثر هستند.
انواع تومور مغزی عبارتند از تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) و تومورهای بدخیم (سرطانی). همچنین برخی تومورها از مغز شروع می‌شوند که به آن‌ها تومور مغزی اولیه می‌گویند و برخی دیگر به علت گسترش سرطان از سایر اعضای بدن (متاستاز) به وجود می‌آیند که به آن‌ها تومور مغزی ثانویه گفته می‌شود. سرطان ریه، سرطان کولون، سرطان پوست، سرطان کلیه و سرطان پستان می‌توانند باعث ایجاد تومور در مغز شوند.
نشانه‌ها و علائم تومور مغزی
بسته به نوع، اندازه و محل دقیق تومور، علائم تومورها فرق دارد. در ادامه علائم مشترک این بیماری را بررسی می‌کنیم.
۱- تغییر نوع سردردها
بدتر شدن و بهبود نیافتن سردردها یکی از علائم تومور مغزی است که در حدود نیمی از مبتلایان را درگیر می‌کند. تومور مغزی می‌تواند روی اعصاب حسی و رگ‌های خونی مغز فشار وارد کند. این فشار می‌تواند سبب تغییر نوع سردردها یا بروز سردردهای جدید شود.
ویژگی سردردهای تومور مغزی
- درد مداومی که شبیه به درد میگرن نیست.
- شدت یافتن درد هنگام برخاستن از خواب هنگام صبح
- سردرد همراه با استفراغ یا علائم عصبی جدید
- بدتر شدن سردرد با حرکت، ورزش و سرفه
- موثر نبودن داروهای مسکن روی بهبود درد
اگر سردردهایتان نسبت به قبل بیشتر شده یا الگوی آن‌ها تغییر کرده است لزوماً به این معنا نیست که تومور دارید. سردرد به علل مختلفی به وجود می‌آید، از نخوردن غذا و کمبود خواب گرفته تا سکته مغزی و ضربه به جمجمه.
۲- تشنج
تومور مغزی می‌تواند به سلول‌های عصبی مغز فشار وارد کند. این فشار با سیگنال‌های الکتریکی مغز تداخل ایجاد کرده و باعث تشنج می‌شود.
گاهی تشنج اولین علامت تومور مغزی است؛ اما می‌تواند در هر مرحله‌ای از بیماری رخ دهد. البته دلایل دیگری هم برای تشنج وجود دارد، از جمله مشکلات عصبی، سایر بیماری‌های مربوط به مغز و ترک داروها.
۳- تغییرات شخصیتی و ناپایداری خلق
تومور مغزی می‌تواند عملکرد مغز را مختل کرده و روی شخصیت و رفتار فرد تاثیر بگذارد. همچنین می‌تواند سبب تغییرات غیر قابل توضیح خلق شود. مثلاً:
- تحریک پذیری بیش از پیش فرد
- کاهش پشتکار و تلاش و منفعل شدن
- بی ثباتی خلق (مثلاً فرد در یک لحظه خوشحال است و چند دقیقه بعد بی دلیل شروع به دعوا می‌کند.)
این‌ها علائم تومور مغزی هستند که در بخش‌های مخ، لوب پیشانی و لوب پس سر ایجاد شده باشد. تغییرات خلق ممکن است به علت اختلالات روانی، سوء مصرف مواد و سایر اختلالات مربوط به مغز هم به وجود آیند.
۴- از دست دادن حافظه و گیجی
در صورتی که تومور مغزی در لوب پس سر یا لوب پیشانی ایجاد شده باشد مشکلات حافظه به وجود می‌آید. همچنین این تومورها می‌توانند قدرت استدلال و تصمیم گیری را هم تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال:
- فرد در تمرکز روی موضوعات ناتوان است.
- فرد معمولاً در موضوعات مختلف گیج است.
- در برنامه ریزی و انجام چند کار همزمان مشکل دارد.
- حافظه کوتاه مدت ضعیف است.
این علائم در هر محله‌ای از ایجاد تومورها به وجود می‌آیند. همچنین ممکن است نشانه‌ای از وجود سایر مشکلات مثل کمبود ویتامین‌ها، مصرف دارو و اختلالات روانی باشند.
۵- خستگی
خستگی هم یکی از علائم تومور مغزی است. اما این خستگی در بیماران تومور مغزی با خستگی که بعد از انجام فعالیت‌های روزمره خود احساس می‌کنیم تفاوت دارد. علائم خستگی عبارتند از:
- فرد تقریباً دراکثر ساعات روز احساس خستگی شدید می‌کند.
- احساس ضعف و سنگینی اندام‌ها
- فرد معمولاً در طول روز به خواب می‌رود.
- از دست دادن قدرت تمرکز
- خلق پایین و تحریک پذیری
بیماری‌های خود ایمنی، بیماری‌های عصبی و کمخونی فقر آهن هم می‌توانند باعث خستگی شوند.
۶- افسردگی
افسردگی یکی از شایع‌ترین علامت های تومور مغزی است. علائم افسردگی عبارتند از:
- احساس غم بیش از حد و به مدت طولانی
- عدم علاقه به کارهایی که قبلاً لذت بخش بودند.
- بی انرژی بودن، مشکل در به خواب رفتن و بی خوابی
- افکار خودکشی یا آسیب به خود
- احساس بی ارزشی و عذاب وجدان
۷- تهوع و استفراغ
یکی از علائم تومور مغزی که در مراحل اولیه بیماری خود را نشان می دهد حالت تهوع و استفراغ است. علت این مشکل به هم خوردن تعادل هورمونی به دلیل تومور است. همچنین حالت تهوع یکی از عوارض جانبی شیمی درمای و سایر درمان‌های سرطان ب شمار می‌آید.
حالت تهوع و استفراغ دلایل دیگری هم می‌تواند داشته باشد. مثل مسمومیت غذایی، آنفلوانزا و بارداری.
۸- ضعف و بی حسی بدن
در حالی که بدن تلاش می‌کند با تومور مقابله کند شخص بیمار احساس ضعف و بی حالی می‌کند. بعضی از تومورهای مغزی باعث علائمی مثل بی حسی و مور مور شدن دست و پا می‌شوند.
ضعف و بی حسی اندام‌ها می‌تواند یکی از عوارض جانبی درمان سرطان، یا علائم بیماری‌هایی مثل ام اس، نوروپاتی دیابتی و سندرم گیلن باره هم باشد.
۹- مشکلات بینایی
علائم تومور مغزی خود را به صورت مشکلات بینایی مثل تاری دید، دوبینی و از دست دادن دید جانبی هم نشان می‌دهند.
علائم تومور مغزی بر اساس محل تومور در مغز
برخی از نشانه های تومور مغزی می‌توانند به پزشک در تشخیص محل احتمالی آن در مغز کمک کنند.
| علائم تومور مغزی | محل تومور |
|---|---|
| مشکلات دیداری | – غده هیپوفیز – عصب بینایی – لوب پیشانی – لوب پس سر |
| مشکل در صحبت کردن، خواندن و نوشتن | – بخش‌هایی از مخ – بخش‌هایی از مخچه – لوب پیشانی – لوب پس سر |
| مشکلات شنوایی | – مجاور اعصاب جمجمه – لوب پیشانی |
| مشکلات بلع | – مخچه – داخل یا مجاور اعصاب جمجمه |
| مشکل در حرکت دادن دست، بازو، پا و راه رفتن | – مخچه – لوب پیشانی |
| مشکلات تعادلی | مجاور ساقه مغز |
| بی حسی صورت، ضعف و درد | مجاور ساقه مغز |
چه افرادی بیشتر در معرض تومور مغزی هستند؟
در بسیاری از افرادی که به تومور مغزی اولیه مبتلا می‌شوند علت ایجاد تومور نامشخص است. اما پزشکان برخی عوامل را که می‌توانند ریسک ابتلا به تومور مغزی را افزایش دهند شناسایی کرده‌اند. عوامل خطر ایجاد تومور در مغز عبارت است از:
- قرار گرفتن در معرض رادیواکتیو: مثلاً افرادی که پرتودرمانی می‌شوند بیشتر در معرض تومور مغزی هستند.
- سابقه خانوادگی: دارا بودن سابقه خانوادگی تومور مغزی یا برخی سندرم‌های ژنتیکی می‌تواند احتمال ایجاد تومور در مغز را افزایش دهد.
منابع:
در صورتی که برخی از علائم تومور مغزی را که در بالا به آن‌ها اشاره شد دارید لزوماً به معنای این نیست که تومور دارید. این علائم در بیماری‌های دیگری نیز دیده می‌شود؛ بنابراین مراجعه به پزشک مغز و اعصاب و بررسی دقیق‌تر علائم ضروری است. هر چه سریع‌تر بیماری شما تشخیص داده شود درمان آن موفقیت آمیزتر خواهد بود. برای رزرو نوبت از متخصصان مغز و اعصاب روی دکمه زیر کلیک کنید:
پرسش و پاسخ
سپاس از مطالب کارامد