نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۰۵ نشان میدهد که بین ویژگیهای شخصیتی پنجِ بزرگ تفاوت قابلتوجهی بین افرادی که خیانت میکنند و افراد وفادار وجود دارد. ضعف کنترلی، خودخواهی، عصبانیت، خسته شدن از رابطه و جلبتوجه از رایجترین دلایل خیانت به شمار میروند. همچنین مطالعاتی که در سال ۲۰۱۸ انجام شد نشان داد که با اینکه خیانت یک رفتار خودخواهانه است اما باید بهطور عمیق مورد بررسی قرار گیرد.
خیانت
پیامدهای احساسی خیانت بسیار شبیه مراحل غم و اندوه است. اولین مرحله این است که در برخورد اول شما شوکه خواهید شد که چگونه نزدیکترین فرد به شما چنین کاری را انجام داده و زمانیکه به آن پی میبرید او کاملا این اتفاق را انکار خواهد کرد. بعد از این مرحله وارد مرحله ناراحتی و سپس عصبانیت خواهید شد که به طور کلی به یک سوال منجر میشود. چرا به من خیانت شد؟!
یک مجله تحقیقات جنسی معتبر که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، درباره این موضوع تحقیقات جامعی را انجام داد. این مطالعه با استفاده از یک نظرسنجی آنلاین از ۴۹۵ نفری که در یک رابطه عاشقانه مرتکب خیانت به شریک زندگی خود شده بودند، در مورد دلایل خیانتشان سوالاتی پرسید. شرکت کنندگان شامل ۲۵۹ زن، ۲۱۳ مرد و ۲۳ نفر بودند که جنسیت خود را اعلام نکردند.
از تحقیقات انجام شده دادههایی که در پایین نوشته شدهT جمع آوری شد:
- ۹ درصد آنها دگرجنس گرا بودند.
- بیشتر آنها در رده سنی ۲۰ سال قرار داشتند.
- فقط ۵۱.۸ درصد آنها رابطه خود را به نوعی عاشقانه میدانستند.
دادههای این مطالعه ۸ عامل انگیزشی و اصلی برای این امر را مطرح کرد. البته این دلایل خیانت را توجیه نمیکند، اما به ما اطلاعاتی کلی درباره علل اصلی خیانت افراد میدهد.
در این مقاله نگاهی میاندازیم به این عوامل اصلی و چگونگی بروز آنها در یک رابطه.
دلایل خیانت
– خشم یا انتقام
بیشتر افراد گاهی از روی خشم یا عصبانیت و یا تمایل به انتقام خیانت میکنند.
شاید شما به تازگی فهمیده باشید که شریک زندگیتان به شما خیانت کرده است، و در آسیب پذیرترین حالت ممکن خود باشد. شاید بخواهید کاری کنید که همسرتان نیز همین احساسات را تجربه کند تا آنها واقعاً دردی را که به شما تحمیل کردهاند درک کنند. به عبارت دیگر: ” او به من خیانت کرد و باعث آزار و اذیت من شد، حالا نوبت من است.” این طرز تفکر محرک خیانت تلافیجویانه است.
خیانت با انگیزه عصبانیت می تواند به دلایلی غیر از انتقام اتفاق بیافتد، از جمله:
- ناامیدی در یک رابطه با این تفکر که شریک زندگیتان شما را درک نمیکند.
- عصبانیت به این دلیل که زیاد او را نمیبینید.
- ناراحتی از این موضوع که شریک زندگی شما از نظر روحی و رابطه جنسی برای شما وقت نمیگذارد.
- عصبانیت و مشاجره پس از مشاجرههای زناشویی
صرف نظر از علت اصلی، خشم میتواند به عنوان یک محرک قدرتمند برای صمیمی شدن با اشخاص دیگر باشد.
– از دست دادن علاقه
عاشق شدن و احساس هیجان زیادی که موقتی است.
هنگامی که عاشق کسی میشوید، ممکن است احساسات، هیجان و هجوم دوپامین را تجربه کنید و حتی با یک پیام ساده از خود بیخود شوید. اما شدت این احساسات با گذشت زمان کمرنگ و کمرنگتر میشوند. هنگامیکه زرق و برق اوایل آشنایی کم میشود، متوجه خواهید شد که آن شخص را دوست ندارید و یا اینکه عاشق فرد دیگری هستید!
توجه داشته باشید که پایان یافتن عشق به این معنی نیست که همدیگر را دوست ندارید. این امر میتواند ترک رابطهای که هنوز احساس خانواده، دوستی، ثبات و امنیت را میدهد، دشوارتر کند. اما ماندن در یک رابطه بدون عشق ممکن است منجر به تمایل به تجربه دوباره عشق و ایجاد انگیزه خیانت شود.
فاکتورهای فرصت و موقعیت
قرار گرفتن در موقعیت احتمال خیانت را افزایش میدهد. البته این بدان معنا نیست که برای هر فردی که فرصتش پیش بیاید خیانت میکند. اما برای بعضی میتواند باعث ایجاد انگیزه خیانت شود.
این سناریو را در نظر بگیرید:
شما از فاصله و خلاء عاطفی که در رابطهتان به وجود آمده، احساس ناراحتی میکنید و اعتماد به نفس خود را درباره ظاهرتان از دست دادهاید و موقعیت و انگیزه خیانت برای شما بوجود میآید.
اگر دلایل شما برای خیانت اندک باشد ممکن است این کار را نکنید اما فاکتورها و عوامل مختلف مانند عوامل انگیزشی، خلاء عاطفی، کاهش اعتماد به نفس ظاهری و توجه دیگران به شما میتوانند باعث ایجاد انگیزه خیانت شوند.
– عوامل محرک و بالقوه
برخی عوامل موقعیتی میتوانند خطر و احتمال انگیزه خیانت را افزایش دهند. این عوامل عبارتاند از:
- مهمانیهای شبانه بدون همسر و مصرف الکل
- تمایل به رابطه جنسی بعد از یک اتفاق ناراحتکننده
– مشکلات تعهد در رابطه
افرادی که مشکلات تعهد و مسئولیتپذیری دارند ممکن است خیانت کنند. بعلاوه تعهد برای همه یک معنی یکسان را ندارد. برای تعدادی از افراد ممکن است قرار گرفتن در رابطه حتی با وجود علاقه بین هردو امری ترسناک باشد. در این حالت فرد از خیانت بعنوان راهی برای جلوگیری از تعهد استفاده میکند.
دلایل دیگر خیانت مرتبط با تعهد میتواند شامل موارد زیر باشد:
- عدم علاقه به رابطه دراز مدت
- تمایل به یک رابطه معمولی و بدن تعهد
- تمایل برای پایان دادن به رابطه
– نیازهای برآورده نشده
گاهی اوقات نیازهای یکی از افراد در رابطه برآورده نمیشود، بسیاری از افراد تعهد به رابطهشان را انتخاب میکنند و امیدوارند که اوضاع رابطهشان بهتر شود و یا نیازهایشان برآورده خواهد شد. اما نیازهای برآورده نشده میتواند منجر به ناامیدی در فرد شود که در صورت عدم بهبود اوضاع، ممکن است بدتر شود. و میتواند انگیزهای برای تأمین نیازهای افراد در جاهای دیگر را فراهم آورد.
نیازهای جنسی برآورده نشده ممکن است در موارد زیر اتفاق بیفتد:
- گرایشات جنسی مختلف بین زن و مرد
- تمایلات جنسی کم در یکی از افراد
- دور بودن از همدیگر
نیازهای عاطفی برآورده نشده نیز میتواند انگیزه خیانت باشد. تعریف خیانت عاطفی مشکل است، اما به طور کلی به وضعیتی اشاره دارد که فرد به جای بودن در کنار شریک زندگی خود، از هم صحبتی و بودن در کنار شخص دیگری لذت میبرد و تمایل دارد اوقات فراغتش را با او بگذراند.
– تمایلات جنسی
یک تمایل ساده به رابطه جنسی میتواند برخی از افراد را به خیانت تحریک کند. عوامل دیگر، از جمله فرصت یا نیازهای جنسی برآورده نشده نیز ممکن است نقش به سزایی در خیانت داشته باشند. حتی افرادی که دارای روابط جنسی متناسبی هستند ممکن است بخواهند با افراد دیگر رابطه جنسی برقرار کنند. و این میتواند ناشی از سطح بالایی از میل جنسی و حتی به دلیل اختلال بیش فعالی جنسی رخ دهد.
– تنوع طلبی
میل به تنوع اغلب به رابطه جنسی مربوط میشود. به عنوان مثال شخص ممکن است بخواهد روابط جنسی متعدد را که شریک زندگی اش دوست ندارد با افراد دیگر امتحان کند.
جذابیت یکی دیگر از انواع دیگر تنوع است. توجه و جذب شدن به افراد دیگر در بسیاری از افراد به دلیل داشتن رابطه با کسی دیگر متوقف نمیشود.
– کمبود اعتماد به نفس
تمایل به افزایش اعتماد به نفس میتواند یکی دیگر از دلایل این امر باشد. رابطه جنسی با شخصی جدید میتواند باعث ایجاد حس مثبت در فرد شود. رابطه جدید میتواند باعث شود شما احساس قدرت، جذابیت، اعتماد به نفس یا موفقیت کنید. این احساسات میتوانند عزت نفس شما را تقویت کنند.
بسیاری از افرادی که به دلیل کمبود اعتماد به نفس خیانت میکنند شرکای زندگی حامی، دلسوز و مشوقی دارند. اما فرد فکر میکند که شریک زندگیاش صرفا بخاطر اینکه حس بدی نداشته باشد مشوق و حامی اوست.
چگونه خسارات عاطفی را که خیانت به ما میزند، جبران کنیم؟
بسیاری از افرادی که خیانت میکنند، شریک جنسیشان را دوست دارند و نمیخواهند به آنها صدمه روحی بزنند.
اگر شریک زندگیتان به شما خیانت کرد، چه کار باید بکنید؟
اگر به شما خیانت شده باشد، ممکن است هنوز تحت تاثیر آن باشید و عصبانی باشید. ممکن است بخواهید هر کاری را که به صلاح رابطهتان است، انجام دهید و یا اینکه رابطهتان را به پایان برسانید.
اگر مطمئن نیستید که چه کاری باید انجام دهید، با اقدامات زیر شروع کنید:
- با همسرتان در مورد آنچه اتفاق افتاده صحبت کنید. در نظر گرفتن مشاور زوجین یا شخص ثالث خنثی برای بحث و گفتگو میتواند مفید باشد. یافتن انگیزههای شریک زندگی برای خیانت ممکن است در تصمیمگیری به شما کمک کند، اما به طور کلی توصیه می شود وارد جزئیات خیانت نشوید.
- بپرسید آیا شریک زندگی شما میخواهد رابطه را ادامه دهد یا خیر. برخی از افراد خیانت میکنند زیرا میخواهند رابطه را به پایان برسانند، بنابراین مهم است که احساس او را نسبت به رابطهتان بدانید.
- از خود بپرسید آیا میتوانید دوباره به شریک زندگی خود اعتماد کنید یا خیر. ممکن است اعتمادسازی مجدد زمان ببرد و احتمالاً شریک زندگی شما از این واقعیت آگاه است. اما اگر میدانید دیگر نمیتوانید به او اعتماد کنید، پس به فکر ترمیم رابطه نباشید.
- از خود بپرسید که آیا هنوز رابطه را میخواهید یا نه. آیا واقعاً شریک زندگی خود را دوست دارید و میخواهید در مورد ترمیم رابطه کار کنید؟ یا از شروع رابطه با شخص جدید میترسید؟ به نظر شما این رابطه ارزش ترمیم شدن دارد؟
- با یک مشاور صحبت کنید. اگر قصد دارید پس از خیانت رابطهتان را ترمیم کنید، مشاوره زوجین بسیار توصیه میشود، اما درمان فردی نیز میتواند به شما کمک کند احساسات و عواطف خود را به کار گیرید و آنها را به درستی کنترل کنید.
اگر شما به شریک زندگیتان خیانت کردید، چه باید بکنید؟
اگر خیانت کردهاید، بهتر است انگیزههای خود برای اینکار را به دقت بررسی کنید. و با شریک زندگیتان صادق باشید. شریک زندگی شما بعد از فهمیدن این قضیه ممکن است بخواهد شما را ترک کند و یا رابطهتان را ترمیم کند. و در هر حالت شما باید به او احترام بگذارید.
موارد زیر را به درستی بررسی کنید:
- آیا هنوز این رابطه را میخواهید؟ اگر خیانت شما ناشی از تمایل به خارج شدن از رابطه است، بهتر است فوراً در مورد این واقعیت با شریک زندگی خود صحبت کنید و با او صادق باشید. از انگیزه خود مطمئن نیستید؟ به مشاور زوجین مراجعه کنید.
- آیا میتوانید دلایل خیانت را مطرح کنید؟ مشاوره فردی و زوج درمانی میتواند به بهبود رابطه کمک کند و احتمال خیانت در آینده را کاهش دهد. اما اگر به دلیل اینکه شریک زندگی شما به نوع خاصی از رابطه جنسی علاقه نداشت، فاصله از او و یا هریک از دلایلی که در بالا مطرح شد خیانت کردهاید، اگر دوباره همان وضعیت پیش بیاید چه اتفاقی میوفتد؟ آیا میتوانید به جای اینکه در واقع این کار را انجام دهید با آنها درمورد تمایل به خیانت صحبت کنید؟
- آیا این امکان وجود دارد که دوباره خیانت کنید؟ خیانت میتواند باعث درد، پریشانی عاطفی و دلشکستگی شود. اگر فکر میکنید که دوباره خیانت خواهید کرد پس دوباره وارد رابطه نشوید.
منبع:
در ادامه اگر خیانت را تجربه کردهاید و یا درصدد آن هستید بهتر است هرچه سریعتر با یک مشاوره زوجین صحبت کنید. شما میتوانید با وارد شدن به پزشک خوب از بهترین روانشناسان ایران نوبت بگیرید.
پرسش و پاسخ
“پنجِ بزرگ” که تو پاراگراف اول آوردید، چه چیزی هست؟ چه ویژگی هایی داره؟!
“ویژگیهای شخصیتی پنجِ بزرگ”
با عرض سلام خدمت شما دوست عزیز
ویژگیهای شخصیتی پنج بزرگ از مدل OCEAN گرفته شده که هر کدام از آنها نشان دهنده یک طیف وسیع از ویژگیهای شخصیتی است.
O=Openness به معنای گشودگی
C= conscientiousness به معنای وجدانی بودن
E= extroversion برون گرایی
A= Agreeableness سازگاری
N= Neuroticism روان رنجوری