امروزه افراد بیش از پیش تنها شدهاند. اما اگر چیزی وجود داشته باشد که افراد را به همدیگر نزدیک کند همان قضیه تنهایی است. دانشمندان، پزشکان و سیاستمداران همه بر این باورند که اپیدمی (همه گیری) تنهایی یک مشکل بزرگ جهانی است. در حالی که تنهایی غالبا با انزوای اجتماعی همراه است، لزوما فرد نباید از لحاظ اجتماعی از دیگران جدا شود تا احساس تنهایی کند. به عنوان مثال، یک فرد میتواند دوستان بسیاری داشته باشد اما در نهایت احساس تنهایی کند. در این مقاله به بررسی تنهایی مزمن و راهکارهایی برای درمان آن میپردازیم.
تنهایی مزمن چیست؟
تنهایی مزمن اصطلاحی است برای توصیف احساس تنهایی طولانی مدت. در حالی که تنهایی و تنهایی مزمن یک بیماری روانی نیست اما میتواند بر سلامت روانی و عمومی تاثیر بگذارد. تنهایی مزمن میتواند هفتهها، ماهها و سالها ادامه داشته باشد. هرچه تنهایی مزمن بیشتر ادامه داشته باشد خطر ابتلا به بیماریهای روانی بیشتر افزایش مییابد. تنهایی احساسات منفی است که به دلیل برآورده نشدن نیازهای شما برای ارتباط اجتماعی رخ میدهد. گاهی اوقات گذراندن وقت به صورت تنهایی حتی میتواند لذت بخش باشد. لذت بردن از تنهایی در برخی موارد طبیعی است. گاهی اوقات تنهایی برای داشتن آرامش و انرژی مفید است.
احساس تنهایی با تنها بودن کاملا متفاوت است. زمانی که از گذراندن وقت با خود لذت میبرید در واقع احساس انزوای اجتماعی و نیاز به برقراری ارتباط با دیگران را ندارید. در واقع، انزوا و تنهایی وقتی دست به دست هم دهند هردو میتوانند نه تنها بر سلامت عاطفی بلکه در کل بر سلامت عمومی نیز تاثیر بگذارند.
چرا احساس تنهایی میکنیم؟
تنهایی به چند دلیل ممکن است رخ دهند. از عوامل احساس تنهایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر شغل یا محل تحصیل
- دورکاری و کار در منزل
- مهاجرت به یک شهر یا کشور جدید
- پایان یک رابطه عاطفی
- تنها بودن برای یک مدت طولانی
قرار گرفتن در یک موقعیت جدید میتواند برای هم سخت باشد اما در بیشتر مواقع با سازگارشدن با محیط و یا شرایط جدید احساس تنهایی از بین میرود. اما گاهی اوقت نیز ممکن است ادامه داشته باشد. صحبت و درد و دل درباره احساس تنهایی همیشه کار آسانی نیست و اگر در برقراری ارتباط با دیگران مشکل داشته باشید این قضیه میتواند حتی سختتر نیز شود. نداشتن ارتباطات میتواند با تنهایی افزایش یابد. به همین دلیل است که حتی با داشتن شبکه اجتماعی گسترده باز هم احساس تنهایی میکنیم.
زندگی با مشکلات روانی و جسمی نیز میتواند مشکلات مرتبط با تنهایی را افزایش دهد. مشکلات مرتبط با سلامتی میتواند فرد را به انزوا بکشاند. گاهی اوقات فعالیتهای اجتماعی به بیش از حد انرژی عاطفی یا جسمی نیاز دارد و ممکن است به همین دلیل بسیاری از فعالیتهای اجتماعی را لغو کنند. سرانجام، فقدان پیوند اجتماعی ممکن است باعث بدتر شدن این احساس شود.
علائم احساس تنهایی
اگر احساس تنهایی کنید، غالبا احساس پوچی و ناامیدی دارید. نشانههای تنهایی مزمن عبارتاند از:
- احساس خستگی و کمبود انرژی
- احساس گیجی و عدم تمرکز
- بیخوابی، پریدن از خواب و سایر مشکلات خواب
- کاهش اشتها
- اعتماد به نفس پایین، ناامیدی و احساس بیارزشی
- مشکلات و بیماریهای جسمی مداوم
- بدن درد مداوم
- احساس اضطراب یا بیقراری
- افزایش خرید
- سوء مصرف مواد مخدر
- افزایش تمایل به تماشای فیلم و سریال
- تمایل به مصرف نوشیدنیهای گرم و به طور کل قرار گرفتن در جاهای گرم
تشخیص احساس تنهایی مزمن
حس تنهایی مزمن یک بیماری روانی نیست. با این حال، احساس تنهایی مزمن میتواند یکی از علائم بیماریهای جسمی و روانی باشد. یا حتی محرک آنها باشد. اگر احساس تنهایی میکنید و علائم تنهایی که در بالا بیان کردیم را داشتید بهتر است هرچه سریعتر به یک روانشناس مراجعه کنید. مشاور میتواند به تشخیص بیماری روانی که باعث ایجاد علائم تنهایی در شما میشود کمک کند. مشاور همچنین میتواند به شما در درمان تنهایی مزمن کمک کند.
عوارض تنهایی
متخصصان بر این باورند که تنهایی میتواند تاثیرات منفی بر سلامت شما ایجاد کند.
بیماریهای مزمن:
مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است نشان میدهد که تنهایی مزمن با افزایش خطر مرگ زودرس، مشکلات قلبی و عروقی و بدتر شدن سلامت روان در ارتباط است.
- بیماریهای مزمن
- افزایش کلسترول
- پریشانی احساسی
- دیابت
- افسردگی
کیفیت خواب:
تحقیقات انجام شده نشان میدهد که احساس تنهایی با کیفیت خواب در ارتباط است و منجر به کیفیت خواب پایین میشود. این مطالعات همچنین منجر میشود که داشتن تجربه خشونت میتواند به احساس تنهایی منجر شود. پایین آمدن کیفیت خواب همچنین میتواند باعث مشکل در عملکرد روزانه شود.
افسردگی:
مطالعات همچنین نشان میدهد که افسردگی و تنهایی با یکدیگر ارتباط پیچیدهای دارد. افسردگی میتواند به احساس تنهایی منجر شود و یا اینکه تنهایی یکی از علائم افسردگی باشد.
مطلب بیشتر: درمان تنهایی و افسردگی | چگونه با تنهایی و افسردگی مبارزه کنیم؟
استرس و اضطراب:
نتایج یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۷ نشان میدهد که تنهایی و افسردگی خطر مشکلات شناختی را افزایش میدهد.
درمان حس تنهایی
گرچه ممکن است تنهایی یک بیماری روانی قابل تشخیص نباشد، اما شما همچنین میتوانید برای درمان و کاهش علائم آن اقداماتی را انجام دهید. یافتن بهترین راه برای رفع تنهایی اغلب به علت ایجاد آن بستگی دارد. مثلا:
- ممکن است در شناخت افراد مشکل داشته باشید. خواه آنها دوستان جدید باشند و یا شریک عاطفی شما
- ممکن است مهاجرت کرده باشید و احساس دلتنگی و غربت را تجربه میکنید.
- ممکن است روابط اجتماعی زیادی داشته باشید اما هیچکدام از آنها برای شما معنادار نباشد.
- ممکن است احساس اعتماد به نفس، عزت نفس پایین یا اضطراب اجتماعی داشته باشید که مانع ایجاد ارتباط با دیگران میشود.
در همه موارد، مراجعه به مشاور به شما در یافتن راههایی برای ایجاد تغییرات در شما میتواند کمک کند. اگر با مشکلات روانی یا جسمی روبهرو هستید و همین امر باعث انزوا و تنهایی شما شده است کمک گرفتن از مشاور میتواند به حل این مشکلات کمک کند.
نکات مرتبط با سبک زندگی
انجام یک سری تغییرات مرتبط با سبک زندگی میتواند احساس تنهایی را کاهش دهد. این موارد شاید در درمان بیماریهای روانی به تنهایی کافی نباشد اما احساس تنهایی را تا حدی میتواند از بین ببرد.
با دوستان و عزیزان خود در ارتباط باشید.
اگر به تازگی مهاجرت کردهاید سعی کنید با خانواده و دوستان خود به صورت اینترنتی در ارتباط باشید. ممکن است مانند دیدار حضوری موثر نباشد اما همچنان این حس را به شما میدهد که عزیزانی دارید که به فکر شما هستند.
کار جدیدی را شروع کنید.
اگر احساس تنهایی میکنید و بیشتر روز خود را خالی هستید کاری که همیشه میخواستید انجام دهید را امتحان کنید. کارها و فعالیتهایی مانند رقصیدن، ورزش، داوطلب شدن برای انجام کاری، سفر رفتن و ثبت نام در کلاسهای آموزشی همگی میتوانند در ایجاد ارتباط موثر با دیگران و داشتن یک فعالیت سرگرم کننده که شما را از تنهایی نجات میدهد به شما کمک کند.
از خانه بیرون بروید.
پیشرفت فناوری میتواند فواید زیادی داشته باشد. ممکن است بیشتر کارهای خود از تحویل غذا گرفته تا دانلود فیلم و سریال همگی را به صورت اینترنتی انجام دهید. اما تکنولوژی همچنین میتواند باعث تنهایی و انزوای اجتماعی شود. سعی کنید گاهی اوقات برای خرید مواد غذایی به بیرون بروید و یا برای دیدن فیلمی به سینما بروید. سعی کنید با دیگران معاشرت کنید حتی اگر در حد یکی دو جمله باشد.
حیوان خانگی داشته باشید.
وجود یک حیوان خانگی در کنار شما میتواند باعث افزایش انگیزه شما شود و همچنین رابطه شما با جهان را افزایش دهد. تحقیقات نشان میدهد که داشتن حیوان خانگی میتواند علائم بسیار دیگری از بیماریهای روانی را کاهش دهد. این به این دلیل است که پیاده روی و رفع نیازهای حیوانات و اجتماعی بودن آنها میتواند ارتباط شما با دیگران را افزایش دهد.
مطلب بیشتر: تنهایی بعد از ازدواج | چرا بعد از ازدواج احساس تنهایی میکنیم؟
سخن آخر پزشک خوب
احساس تنهایی غالبا ناشی از فقدان یک زندگی اجتماعی با ارزش و با روابط راضی کننده از نظر اجتماعی است. برخی افراد دچار تنهایی دورهای میشوند که ممکن است در اثر اتفاقی که به تازگی برای آنها رخ داده است اتفاق بیفتد. اما گاهی اوقات این حس تنهایی میتواند مداوم باشد که در این صورت به آن تنهایی مزمن گفته میشود. تنهایی مزمن نه تنها باعث پایین آمدن عزت نفس میشود بلکه میتواند به مشکلات روانی و جسمی مانند افسردگی و مشکلات قلبی عروقی منجر شود. بنابراین، سعی کنید برای سلامت عاطفی خود ارزش قائل شوید چرا که میتواند سلامت شما را تحت تاثیر قرار دهد. برای مقابله با این مشکل حتما از یک روانشناس کمک بگیرید.
منابع
در صورت نیاز میتوانید با مراجعه به سایت پزشک خوب از بهترین مشاوران فردی به صورت اینترنتی نوبت بگیرید.
پرسش و پاسخ
سپاس از مطالب کارامد