زمانی که توجه لازم را به سلامتی دهان و دندان نشان ندهیم، ذرات غذای باقی مانده در دهان با بزاق و باکتری‌های دیگر ترکیب شده و پلاک را به وجود می‌آورند. آبسه یا عفونت دندان معمولاً به علت عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. باکتری ها در پلاک‌ها، باقیمانده غذاها، بزاق دهان و اطراف دهان وجود دارند. این باکتری ها به دندان‌ها چسبیده و باعث تخریب لثه و دندان می‌شوند. در صورتی که پلاک‌های دندانی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم برداشته نشوند، باکتری‌ها وارد بافت نرم لثه‌ها و دندان‌ها می‌شوند. در نتیجه عفونت دندان ایجاد می‌شود. در این مقاله به بررسی عوارض عفونت دندان، علائم عفونت دندان و راهکارهای درمانی عفونت دندان می‌پردازیم.
علائم عفونت دندان
یکی از رایج‌ترین علائم عفونت دندان، درد شدید است. حتی در مواردی علاوه بر درد در نواحی دارای عفونت، تپش یا نبض هم احساس می‌شود. معمولا درد ناشی از عفونت دندان به مرور شدید و شدیدتر شده و این احتمال وجود دارد که درد دندان به گوش، فک پایینی و گردن هم سرایت کند.
متورم شدن و قرمزی لثه، تغییر رنگ دندان یا شل شدن آن و بوی بد دهان از دیگر علائم عفونت دندان هستند. لازم به ذکر است، در صورتی که محل جمع شدن چرک پاره شود، درد کاهش پیدا کرده ولی طعم ناخوشایندی در دهان فرد ایجاد می‌شود.
به طور خلاصه نشانه‌ها و علائم عفونت دندان عبارتند از:
- درد شدید و مداوم دندان که به گوش، گلو و فک می‌زند.
- حساسیت دندان به سرما و گرما
- حساسیت دندان نسبت به جویدن یا گاز زدن مواد غذایی
- تب
- ورم صورت یا گونه‌ها
- تورم و ایجاد نقاط لنف زیر فک یا در گردن
- ورود ناگهانی مایع نمکی، بدمزه و بد بو در دهان که در اثر پاره شدن آبسه و بیرون ریختن چرک دندان رخ می‌دهد.
- دشوار شدن تنفس یا بلع غذا
- بی‌خوابی
معمولاً علائم عفونت دندان (به خصوص درد در ناحیه دندان عفونی) به طور ناگهانی ظاهر می‌شوند. این علائم با گذشت زمان شدیدتر می‌شوند و ممکن است به گوش، استخوان فک و گردن بزند.
علت عفونت دندان
برای پیشگیری از عفونت دندان نیاز است که علل آن را بدانیم. همان طور که اشاره شد، علت اصلی این عارضه سرایت باکتری به قسمت داخلی دندان و لثه است، دقیقا جایی که بافت نرم و آسیب‌پذیری وجود دارد. باکتری‌ها وارد حفره‌های دندان یا ترک‌های آن شده و راه خود را به سمت ریشه دندان پیدا می‌کنند.
باید بدانید که اقدام به موقع باعث جلوگیری از تشدید عفونت شده و میتوان از آسیب‌های جدی جلوگیری کرد. توجه داشته باشید که در صورت رها کردن موضوع، امکان سرایت عفونت به قسمت‌های دیگر دندان نیز وجود دارد.
عدم توجه لازم به بهداشت دهان و دندان، نه تنها احتمال ایجاد عفونت دندان، بلکه احتمال ابتلا به اختلالات و بیماریهای دیگر را نیز بیشتر می‌کند. به همین دلیل بهتر است با زدن مسواک به صورت منظم و استفاده از نخ دندان، به پیشگیری از این مشکلات برآییم.
همچنین بهتر است از مصرف خوراکی‌های حاوی شکر زیاد مانند شیرینی و نوشابه بپرهیزیم، زیرا احتمال بروز عفونت دندان را بیشتر می‌کند. همچنین خشکی بیش از حد دهان باعث ایجاد پوسیدگی دندان شده که میتوان با نوشیدن مداوم آب در طول روز از مسئله‌ساز شدن آن جلوگیری کرد.
موارد زیر میتوانند خطر ابتلا به آبسه و عفونت دندان را افزایش دهند:
- بهداشت نامناسب دندان‌ها: عدم مراقبت صحیح از دندان‌ها و لثه‌ها، نخ دندان نکشیدن و عدم مسواک زدن حداقل دو بار در روز میتواند ریسک پوسیدگی دندان‌ها، بیماریهای لثه، بروز علائم عفونت دندان و سایر مشکلات مربوط به دهان و دندان را افزایش دهد.
- رژیم غذایی سرشار از قند: مصرف مداوم مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که سرشار از قند هستند (مثل نوشابه‌ها و شیرینیجات) میتواند منجر به پوسیدگی دندان و آبسه شود.
- خشکی دهان: خشکی دهان هم می تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. خشکی دهان معمولاً جزو عوارض جانبی مصرف برخی داروها یا به دلیل افزایش سن است.
خطرات عفونت دندان
آبسه یا عفونت دندان خود به خود و بدون درمان از بین نمی‌رود. در صورتی که آبسه بترکد، درد به طور قابل ملاحظه ای کاهش می‌یابد. اما این به معنی عدم نیاز به درمان دندان آسیب دیده نیست. در صورتی آبسه از بین نرود، عفونت دندان به فک و سایر نقاط سر و گردن سرایت می‌کند. در نهایت ممکن است فرد به «سپتیسمی» یا «گندخونی» دچار شود که یک عفونت خطرناک پیشرونده در کل بدن است.
در صورتی که سیستم ایمنی بدنتان ضعیف است و علائم عفونت دندان را نادیده بگیرید و نسبت به درمان به موقع آن اقدام نکنید، خطر پخش شدن عفونت در بدن بیشتر هم می‌شود.
اگر نیاز به مشاوره تلفنی یا آنلاین دارید روی دکمه زیر کلیک کنید:
عوارض عفونت دندان
عوارض عفونت دندان عبارتند از:
۱- کیست دندان
در صورت عدم توجه به پیشگیری و یا درمان به موقع عفونت دندان، حفره‌ای در قسمت پایین دندان به وجود می‌آید و با ماده‌ای به شکل مایع پر می‌گردد، که به آن کیست دندان می‌گویند. ایجاد کیست خود میتواند باعث و بانی بیماریهای دیگر باشد. در این مرحله باید به وسیله داروهای آنتی‌بیوتیک این کیست‌ها را از بین برد. در صورت تشدید این کیست‌ها، گاهی نیاز است از طریق عمل جراحی توسط دندانپزشک این کیست‌ها برداشته شوند.
۲- عفونت خونی
از دیگر عوارض عفونت دندان، عفونت استخوان یا کورک استخوانی است. این مسئله هنگامی رخ می‌دهد که عفونت به جریان خون راه پیدا کرده و باعث تب، حالت تهوع و درد شدید در ناحیه استخوان عفونی شده، شود. این عارضه معمولا در نواحی استخوانی فک و صورت اتفاق می‌افتد. البته زمانی که کار از کار بگذرد و عفونت به جریان خون راه پیدا کند، هیچ استخوانی در بدن از آسیب و عفونت در امان نخواهد بود. برای حل این مشکل باید از آنتی‌بیوتیک خوراکی یا تزریقی استفاده کرد.
۳- ایجاد لخته در سینوس‌های مغز
اگر چه این مسئله نسبتا نادر است ولی آمارها نشان می‌دهد که از هر ده نفر یک نفر ممکن است به دلیل مشکلات عفونی دندان، دچار بیماری ترومبوز سینوس کاورنوس شود. این بخش جایی در قسمت زیرین مغز قرار دارد. نکته قابل اهمیت این است که عفونت دندان ممکن است باعث شکل‌گیری لخته خون در این سینوس شود. این مسئله در صورت تشدید، حتی ممکن است منجر به مرگ فرد شود. اما با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مناسب یا در صورت نیاز با عمل جراحی، میتوان سینوس را تخلیه کرد.
۴- گلودرد مزمن
گلو درد لودویگ هم میتواند یکی دیگر از عوارض عفونت دندان باشد. این اختلال میتواند با تورم و درد در نزدیکی زبان و گردن همراه باشد. در مواردی که اختلال شدیدتر می‌شود، حتی میتواند مجرای تنفسی را مسدود کند. این اختلال، با مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. ولی اگر این مورد شدید باشد، ممکن است به درمان اورژانسی برای رفع انسداد تنفسی نیاز باشد.
همچنین عفونت دندان میتواند سینوزیت فک بالایی را دچار اختلال کند و علائمی نظیر درد، تب و حساسیت گونه‌ها را به همراه بیاورد. در این مورد نیز مصرف آنتی‌بیوتیک توصیه می‌شود.
عوارض عفونت دندان در بدن
آیا عفونت دندان خطرناک است؟ آیا عفونت دندان باعث مرگ می شود؟ این‌ها سوالاتی هستند که خیلی از افراد با مشاهده اولین نشانه های عفونت دندان به دنبال یافتن پاسخ آنها هستند.
گاهی عوارض عفونت دندان به سایر نقاط بدن هم سرایت می‌کند. در صورتی که علائم عفونت دندان مشاهده شده اما بدون درمان باقی بماند، عفونت به سایر نقاط بدن می‌رود و میتواند زندگی فرد بیمار را تهدید کند.
عوارض و خطرات عفونت دندان در بدن عبارتند از:
۱- احساس ناخوشی
- سردرد
- خستگی
- سرگیجه
۲- تب
- گر گرفتن پوست
- عرق کردن
- لرزش
۳- تورم صورت
- تورم به طوری که باز کردن کامل دهان دشوار شود.
- تورم به طوری که بلع غذا را دشوار کند.
- تورم به طوری که تنفس را مختل کند.
۴- دهیدراته شدن بدن
- کاهش دفعات ادرار
- ادرار تیره رنگ
- گیجی
۵- افزایش ضربان قلب
- ضربان قلب سریع
- احساس سبکی سر
۶- افزایش نرخ تنفس
- بیشتر از ۲۵ تنفس در یک دقیقه
۷- درد شکم
- اسهال
- استفراغ
پیشگیری از عوارض عفونت دندان
این جمله که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، به خصوص در عفونت دهان و دندان از اهمیت به سزایی برخوردار است.
برای جلوگیری از ایجاد عفونت دندان میتوان راه‌حل‌های زیر را پیشنهاد کرد:
- سعی کنید حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید، تا از ایجاد پلاک دندان جلوگیری شود.
- از محلول‌های شوینده دهان و دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
- حداقل دو بار در روز دندان‌ها را به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. سعی کنید از خمیردندان‌هایی که حاوی فلوراید هستند استفاده کنید.
- سعی کنید هر سه یا چهار ماه مسواک را تعویض کنید.
- از خوردن و آشامیدن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های حاوی شکر یا نشاسته تا حد امکان خودداری کنید.
در آخر توصیه می‌شود به شکل منظم برای معاینه دندان‌ها به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید، زیرا درمان در مراحل اولیه، بسیار ساده‌تر و کم هزینه‌تر خواهد بود.
اگر نیاز به مشاوره تلفنی یا آنلاین دارید روی دکمه زیر کلیک کنید:
روش های درمان عفونت دندان
درمان عفونت دندان با روش‌های مختلفی انجام می‌شود، معمولا روش‌های دارویی بهتر از روش‌های خانگی هستند. اگر دندان درد شدید دارید یا دندان شما عفونت زیادی کرده است استفاده از دارو میتواند نتیجه بهتری داشته باشد تا استفاده از روش‌های خانگی و سنتی. ازجمله داروهایی که برای درمان عفونت دندان استفاده می‌شود میتوان به آنتی بیوتیک‌هایی چون پنی‌سیلین، کلیندامایسین، مترونیدازول، آزیترومایسین و.. اشاره کرد. این آنتی بیوتیک‌ها علاوه بر اینکه عفونت دندان را کاهش می‌دهند میزان التهاب و درد آن را از بین خواهند برد.
روش‌های خانگی و سنتی هم وجود دارند که درمانگر دندان درد و عفونت دندان هستند. این روش‌ها کمی کندتر از روش قبلی نتیجه می‌دهند اما عوارض و مضراتی برای بدن به همراه ندارند. روش دارویی به دلیل استفاده از مواد شیمیایی در ساخت داروها دارای عوارض بسیاری است. ازجمله روش‌های خانگی و سنتی میتوان به استفاده از آب نمک، زردچوبه، سیر و… اشاره کرد.
فردی که به علائم عفونت دندان مبتلا است باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه کند. یک دندانپزشک خوب میتواند به راحتی آبسه و عفونت دندان را تشخیص دهد. در صورتی که دچار سختی در تنفس یا بلع غذا شده‌اید باید فوراً به مراکز اورژانس در بیمارستان‌ها مراجعه کنید.
به منظور خارج کردن چرک و عفونت، معمولا دندانپزشک ابتدا از دندان یا فک عکس‌برداری کرده و سپس با توجه به شدت مسئله از ابزارها و روش‌های مختلف استفاده می‌کند. روش‌های درمانی عفونت دندان عبارتند از:
۱- استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک
متداول‌ترین روش برای از بین بردن عفونت دندان و سایر عوارضی که از این موضوع نشات می‌گیرد، مصرف آنتی‌بیوتیک است. آنتی‌بیوتیک‌ها همچنین میتوانند از سرایت عفونت به سایر نقاط بدن پیشگیری کنند. آموکسی سیلین و مترونیدازول از جمله داروهایی هستند که بدین منظور استفاده می‌شوند. نکته مهم این است که این داروها به هیچ عنوان جایگزین درمان توسط دندانپزشک یا برای به تعویق انداختن آن نیست. از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها پرهیز کنید.
۲- خارج کردن چرک و عفونت
در این روش شکاف‌هایی بر روی عفونت ایجاد و چرک را خارج کرده، سپس محل خروج چرک را با محلول نمک، ضدعفونی می‌کنند.
۳- عصب‌کشی
در این روش دندان را سوراخ کرده و پس از خارج کردن قسمت‌های آسیب‌دیده دندان را پر می‌کنند.
۴- کشیدن دندان
در صورت از بین رفتن ریشه دندان، برای خارج کردن چرک و عفونت، نیاز به کشیدن دندان خواهد بود.
کشیدن دندان عفونی
کشیدن دندان با توجه به نهفته بودن آن معمولا به دو صورت انجام می‌شود: کشیدن ساده دندان عفونی و جراحی دندان عفونی.
- جراحی دندان عفونی: در زمان جراحی دندان عفونی از بی حس کننده موضعی و از بی حس کننده وریدی استفاده می‌کنند. به این ترتیب با توجه به عمق دندان عفونی میزان بی حسی آن هم به مراتب بیشتر خواهد بود. در بسیاری از مواقع که شرایط بسیار خاص باشد و ریشه دندان به طرز عجیبی عفونت کرده باشد، برای فرد بیهوشی عمومی تجویز می‌شود. به این ترتیب فرد در حین عمل هوشیاری ندارد.
در روش جراحی با تیغ جراحی لثه دندان مورد نظر را برش می‌دهند، در بسیاری از مواقع استخوان اطراف دندان را هم برمی‌دارند. - کشیدن دندان ساده: اگر عفونت دندان سطحی باشد برای کشیدن آن پزشک لثه اطراف دندان را بی حس می‌کند. به این ترتیب پزشک از ابزارهای الواتور(شل کردن دندان) و فورسپس(کشیدن دندان) استفاده می‌کنند. در این زمان تنها شما یک فشار کوچک را روی دندان خود حس می‌کنید و به هیچ عنوان متوجه رد و خونریزی آن نخواهید شد.
عوارض کشیدن دندان با عفونت
کشیدن دندان همیشه با عوارضی همراه است، اما اگر دندان مورد نظر عفونت داشته باشد این عوارض به مراتب بسیار بیشتر خواهد بود. یکی از عوارض شدید دندانی که عفونت دارد، حفره خشک است. در واقع دو تا پنج روز بعد از کشیدن دندان حفره خشک ایجاد می‌شود که با درد زیادی همراه است. معمولا در معرض تماس با هوا یا موادغذایی درد آن به مراتب بیشتر خواهد شد.
دندان عفونی میتواند برای بدن بسیار خطرناک باشد. به همین دلیل بهتر است تا زمانی که عفونت دندان شما کامل از بین نرفته است پروسه درمان خود را ادامه دهید. پخش شدن عفونت دندان میتواند منجر به بیماری‌هایی چون دیابت، ناباروری، زوال عقل و… شود.
پیشگیری از خطرات و عوارض کشیدن دندان
پس از کشیدن دندان ممکن است با عوارضی چون عفونت دندان، شکستن استخوان دندان، خونریزی پس از کشیدن، خشکی حفره دندان، سوراخ شدن سینوس و… روبه‌رو شوید. بهتر است برای جلوگیری از این عوارض و خطرات به نکات مراقبتی که دندانپزشک به شما می‌گوید توجه داشته باشید. برای کاهش عفونت و درد آن بهتر است از آنتی بیوتیک استفاده کنید.
خونریزی پس از کشیدن دندان
بعد از کشیدن دندان مورد نظر دندانپزشک به منظور جلوگیری از خونریزی احتمالی روی دندان شما پانسمانی قرار می‌دهد. به همین دلیل بهتر است بعد از آن به مدت یک تا دو ساعت گاز استریل را روی دندان خود نگه دارید تا دچار عفونت و خونریزی نشود.
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که دچار اختلالات خونریزی هستید و داروهایی چون وارفارین و هپارین استفاده می‌کنید، بهتر است قبل از کشیدن دندان این موضوع را با دندانپزشک در میان بگذارید. افرادی که آسپرین استفاده می‌کنند با خونریزی بیشتری در حین کشیدن دندان مواجه خواهند شد.
۵- خارج کردن جسم خارجی
در مواردی فرو رفتن جسمی خارجی در لثه باعث عفونت دندان می‌شود. در این حالت جسم خارجی را خارج و پس از آن با محلول نمک، آن نقطه را ضدعفونی می‌کنند.
در مجموع میتوان از قرص‌های ضد التهاب نظیر ایبوپروفن برای تخفیف درد استفاده کرد. شست‌وشوی دهان با آب‌نمک ولرم هم راهکار مناسب دیگری برای کاهش درد است. البته مراجعه به دندانپزشک متخصص از همه این راهکارها بهتر است.
۶- مسکن‌ها
داروهای مسکن داروخانه‌ای میتوانند به کاهش درد که از علائم چرک دندان است کمک کنند. مسکن‌ها تنها به منظور کاهش درد باید مصرف شوند و نباید تصور شود که جایگزین درمان توسط دندانپزشک است.
اگر نیاز به مشاوره تلفنی یا آنلاین دارید روی دکمه زیر کلیک کنید:
چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید؟
اگر فرزندتان یا نوزادتان تب بالا دارد، باید با پزشک تماس بگیرید. اما نه هر میزان درجه تب. در واقع تب بالا در رده سنی مختلف به شرح زیر خواهد بود:
بزرگسالان: ۱۰۳ درجه فارنهایت یا بالاتر
کودکان: ۱۰۲.۲ درجه فارنهایت یا بالاتر
نوزادان ۳ ماهه و بزرگتر: ۱۰۲ درجه فارنهایت یا بالاتر
نوزادان کمتر از ۳ ماه: ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت یا بالاتر
اگر تب با موارد زیر همراه باشد بهتر است فوراً تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید:
- درد قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- سردرگمی ذهنی
- حساسیت غیر معمول به نور
- تشنج یا تشنج
- بثورات پوستی غیر قابل توضیح
- استفراغ مداوم
- درد هنگام ادرار کردن
چه زمانی باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید؟
همه دندان دردها به یک نگرانی جدی برای سلامتی تبدیل نمی‌شوند. اما اگر دندان درد دارید، بهتر است قبل از بدتر شدن آن، درمان شوید.
اگر دندان درد شما بیش از یک روز طول کشید یا با علائم دیگری مانند موارد زیر همراه بود باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
- تب
- ورم
- مشکل در تنفس
- مشکل در بلع
- لثه های قرمز
- درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن
- اگر دندان شما شکسته است
اگر مدت زمان مراجعه به دندانپزشک طول می‌کشد بهتر است از موارد زیر برای تسکین درد تا مراجعه به دندانپزشک استفاده کنید:
- مصرف ایبوپروفن
- اجتناب از نوشیدنی و غذای سرد یا گرم
- اجتناب از جویدن در کنار دندان درد
- خوردن فقط غذاهای خنک و نرم
نکات مراقبتی برای پیشگیری از عفونت دندان
اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، در معرض خطر عفونت دندان قرار می‌گیرید. از نکات مراقبتی دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حداقل دو بار در روز دندانهای خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید
- حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید
- کاهش مصرف شکر
- خوردن یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات
- اجتناب از محصولات تنباکو
- نوشیدن آب فلورایده
- به دنبال مراقبت‌های دندانپزشکی حرفه‌ای
اگر عفونت دندان درمان نشود، به طور بالقوه میتواند به سایر نقاط بدن شما منتقل شود و منجر به عفونت بالقوه تهدید کننده زندگی شود. علائم گسترش عفونت دندان به بدن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- ورم
- کم آبی بدن
- افزایش ضربان قلب
- افزایش سرعت تنفس
- دل درد
در صورت داشتن این علائم بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
- آیا بوی بد دهان نشانهای برای مراجعه به دندانپزشک است؟
اگر دلیلی برای بدبویی دهان شما وجود ندارد، قطعا باید برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کنید. در بسیاری از مواقع وجود عفونت درون دندان یا یک دندان خراب میتواند منجر به بدبویی دهان شما شود. - از چه روشهایی میتوان برای درمان ورم دندان در خانه تا زمان مراجعه به دندانپزشک استفاده کرد؟
غرغره کردن آب نمک، قرار دادن سیر روی دندان، استفاده از کمپرس سرد، استفاده از اسانس آویشن، استفاده از پودر جوش شیرین و…. از راههای درمانی هستند که میتوان برای تسکین درد و کاهش ورم دندان استفاده کرد. - چکاپ منظم توسط دندانپزشک چه اهمیتی دارد؟
تشخیص بیماریهای عفونی، سرطان دهان و لثه، اصلاح فک و دندان، بهداشت دهان و دندان و…. همه از عواملی هستند که باید به خاطر آنها توسط دندانپزشک چکاپ شوید. - چه مواردی میتواند به دندان آسیب بیشتری برساند؟
رژیم غذایی غیراصولی، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، سن بالا، ارتودنسی، خونریزی از لثه، دندانهای ضربه دیده، انجام درمانهای پیچیده دندانپزشکی در گذشته و… از عواملی هستند که میتوانند آسیب زیاید به دندان وارد کنند.
منابع:
مطالب مشابه:
پزشک خوب، سامانه آنلاین رزرو اینترنتی نوبت از دندانپزشکان، روانشناسان، پزشکان و سایر تخصص های حوزه سلامت است که به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در کوتاه ترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کرده و وقت خود را به صورت “آنلاین” رزرو نمایید.
ببخشید من ضربان قلب و احساس سبکی سر دارم
تازه حالت تهوع مداوم هم دارم
و کنار یکی از دندان هام لثه م ورم کرده
دکتر رفتم گفت عفونت لثه س و چند تا قرص نوشت و گفت روزی سه بار آب نمک و مسواک دهان شویه بزن
آیا اگه اینا رو مرتب رعایت کنم خوب میشم؟
من قسمتی از لبم بی حس شدە،دندانم هم عفونت دارە،این نشانە چیە؟ینی عفونت باعث بی حسی لبم شده؟
مطلب کاملی بود ممنون