آیا افسردگی شدید در زنان نشانهها و علائم جسمی دارد؟

ابتلا به سردردهای بدون دلیل، احساس درد در معده و ناحیه شکم، بروز اختلال در دفع و به طورکلی کاهش عملکرد دستگاه گوارش، احساس خستگی و کاهش سطح انرژی، کم شدن توان تحمل درد، احساس درد در عضلات و کمر، کاهش دید و بروز دیگر اختلالات بینایی از مهمترین علائم و نشانههای جسمی افسردگی شدید در زنان هستند.

چه عواملی میتوانند موجب افسردگی شدید در زنان شوند؟

علل روانی، علل اجتماعی، تغییرات هورمونی و.. از مهمترین عواملی هستند که موجب افسردگی شدید در زنان میشود.

آیا تفاوت جنسیتی میتواند در ابتلا به افسردگی تاثیر داشته باشد؟

بله، تقریبا زنان دوبرابر بیش از مردان افسردگی را تجربه خواهند کرد.

برای درمان افسرگی شدید در زنان از چه روشهایی استفاده میکنند؟

درمان شناختی رفتاری، دارودرمانی، درمان بین فردی، درمان روان پویایی، درمان با تحریک مغز، درمان با بستری شدن و... از مهمترین درمانهای افسردگی در زنان است.

پزشکان و روانشناسان چگونه با تحریک مغز به دنبال بهبود علائم ناشی از افسردگی در زنان هستند؟

درمان تشنج الکتریکی، تحریک عصب واگ، تحریک مغناطیسی جمجهای از روشهای درمان افسردگی در زنان با تحریک مغز است.

درمان افسردگی شدید در زنان

هر سال در جهان میلیون‌ها نفر به افسردگی دچار می‌شوند که بخشی آن‌ها زن هستند. متاسفانه بسیاری از زنان مبتلا به افسردگی شدید به دنبال درمان بیماری خود نمی‌روند. افسردگی شدید در زنان اختلال شایعی است. زنان تقریباً دو برابر مردان در معرض ابتلا به افسردگی هستند. افسردگی در هر سنی ممکن است رخ دهد. برخی از تغییرات خلقی و افسردگی با تغییرات طبیعی هورمونی رخ می دهد. اما تغییرات هورمونی به تنهایی باعث افسردگی شدید در زنان نمی شود. در این مطلب در مورد علائم و درمان افسردگی شدید در زنان صحبت می کنیم.

فهرست مطالب

افسردگی چیست؟

افسردگی یک اختلال خلقی پایدار و جدی است که باعث ایجاد حس غم، ناامیدی، درماندگی و بی‌ارزشی در وجود فرد می‌شود. افسردگی ممکن است علائم خفیف تا متوسط مثل کاهش اشتها، اختلال خواب، کاهش اعتماد به نفس و خستگی یا علائم شدیدتری را ایجاد کند.

علائم افسردگی در زنان، چگونه افسردگی زنان را تحت تاثیر قرار میدهد؟

افسردگی شدید در زنان فقط یک دوره کوتاه نیست که در آن احساس غمگینی یا ناراحتی در مورد چیزی داشته باشید. این یک اختلال خلقی جدی است که می‌تواند زندگی روزمره‌تان را تحت تاثیر قرار دهد. همیشه تشخیص یا درمان افسردگی آسان نیست. حتی ممکن است متوجه نشوید که با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنید تا زمانی که علائم را برای مدت طولانی تجربه نکرده باشید. اگرچه ممکن است برای هر کسی این اتفاق بیفتد، اما زنان تقریباً دو برابر مردان افسردگی را تجربه می‌کنند.

برخی از رایج‌ترین علائم افسردگی در زنان عبارتند از:

لذت نبردن از همان سرگرمی‌ها یا علایقی که زمانی انجام می‌دادید، یا به همان اندازه از این فعالیت‌ها لذت نمی‌بردید
عدم توانایی در تمرکز برای مدت طولانی
از دست دادن اشتهای خود به طور منظم
کاهش یا افزایش وزن غیر طبیعی در یک زمان
احساس ضعف یا خستگی بدون دلیل مشخص
احساس گناه شدید
احساس می‌کنید که ارزش چیزی ندارید یا ناکافی هستید
از دست دادن احساس امید به آینده
گریه بدون دلیل خاصی
اختلال در خواب شبانه
داشتن افکار در مورد مرگ

علائم افسردگی شدید در زنان چیست؟

غم و اندوه تنها بخش کوچکی از علائم افسردگی شدید در زنان است. برخی از افراد مبتلا به افسردگی اصلاً احساس غم و اندوه ندارند. فرد مبتلا به افسردگی ممکن است علائم فیزیکی زیادی مانند درد، سردرد، گرفتگی عضلات یا مشکلات گوارشی را تجربه کند. فرد مبتلا به افسردگی نیز ممکن است با خوابیدن، بیدار شدن در صبح و احساس خستگی مشکل داشته باشد. علائم افسردگی شدید در زنان عبارت است از:

احساس غم دائمی، اضطراب و پوچی
کاهش یا از دست دادن انگیزه نسبت به فعالیت‌ها (مثل رابطه جنسی)
گریه بیش از حد، بی قراری و تحریک‌پذیری
احساس گناه، بی‌ارزشی، درماندگی، ناامیدی و بدبینی
خواب بیش از حد یا کمبود خواب
کاهش انرژی، خستگی و احساس سستی
کاهش اشتها و وزن یا پرخوری و اضافه وزن
فکر کردن به مرگ یا خودکشی / اقدام به خودکشی
کاهش تمرکز، حافظه و توانایی تصمیم‌گیری
علائم جسمی که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند؛ مثل سردرد، اختلال گوارشی و دردهای مزمن جسمی

‌مطلب مرتبط: چرا همیشه خسته ام؟ ۱۶ علت خستگی و کمبود انرژی و درمان آن

علائم شیدایی در زنان

شیدایی حالتی است که در آن فرد احساس می‌کند انرژی بسیار بالایی دارد، این موضوع می‌تواند در اختلال دوقطبی رخ دهد. خلق و خوی فرد در اختلال دوقطبی در طول روزها یا هفته‌ها یا ماه‌ها از کم‌ترین حالت افسردگی به اوج شیدایی تغییر می‌کند. اگرچه شیدایی اختلال پرانرژی است، اما جدی بوده و نیاز به ارزیابی و درمان دارد. علائم شیدایی در زنان عبارتند از:

انرژی بسیار بالا
نیاز کمتر به خواب
ایده‌های بزرگ
صحبت کردن را بسیار افزایش داد
افکار مسابقه ای
افزایش فعالیت، از جمله فعالیت جنسی
قضاوت ضعیف که می‌تواند منجر به رفتار ریسک پذیر شود
رفتار اجتماعی نامناسب یا رفتار اغواگرانه

افسردگی دو قطبی چیست؟ | علائم، تشخیص و درمان اختلال دو قطبی

چرا افسردگی شدید در زنان شایع‌تر است؟

افسردگی پیش از دوران نوجوانی در دختران و پسران با احتمال مساوی رخ می‌دهد. با رسیدن دوران بلوغ، احتمال بروز افسردگی در دختران به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

برخی متخصصان باور دارند که بیشتر بودن احتمال بروز افسردگی در زنان به دلیل تغییرات هورمونی است که در طول زندگی آن‌ها ایجاد می‌شود. این تغییرات در دوران بلوغ، بارداری، یائسگی، زایمان و سقط ممکن است ایجاد شوند. همچنین تغییرات هورمونی که هر ماه در طول چرخه قاعدگی رخ داده و منجر به سندرم پیش از قاعدگی یا PMS‌ و اختلال ملال پیش از قاعدگی یا PMDD می‌شوند، می‌توانند باعث خلق پایین و غمگینی یا علائمی شبیه افسردگی، اضطراب و نوسانات خلقی شده و در روند زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد کنند.

علت افزایش احتمال افسردگی شدید در زنان چیست؟

عوامل متعددی می‌توانند ریسک بروز افسردگی را در زنان افزایش دهند. عواملی مثل باورها و فشارهای فرهنگی درباره قدرت باروری، ژنتیک، عوامل زیستی، عوامل فردی و ویژگی‌های خاص روانی و شخصیتی. همچنین مادران شاغل ممکن است بیشتر از سایرین از استرس منجر به افسردگی رنج ببرند. سایر عواملی که احتمال بروز افسردگی را افزایش می دهند عبارتند از:

سابقه خانوادگی ابتلا به اختلالات خلقی
سابقه ابتلا به اختلالات خلقی در اوایل دوران بلوغ
از دست دادن والدین پیش از ده سالگی
فقدان حمایت اجتماعی
استرس‌ها و مشکلات زمینه‌ای مثل از دست دادن شغل، مشکلات عاطفی، جدایی و طلاق
آزار جنسی یا جسمی در دوران کودکی
مصرف داروهای خاص

برخی از خانم‌ها به افسردگی بعد زایمان مبتلا می‌شوند. برخی به افسردگی فصلی (اختلال SAD) مبتلا می‌شوند. افسردگی بخشی از اختلال دو قطبی است.

افسردگی شدید چه علائمی دارد؟‌ | ۸ علامت افسردگی شدید

آیا افسردگی ژنتیکی است؟

افسردگی می‌تواند ریشه خانوادگی داشته باشد. احتمال بروز افسردگی در زنان دارای سابقه خانوادگی بیش از مردان است و معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ سالگی آغاز می‌شود. با اینحال همیشه نمی‌توان ارتباط ژنتیکی یا وراثتی مشخصی برای توضیح افسردگی و علت ایجاد آن پیدا کرد.

تفاوت افسردگی در زنان و مردان

افسردگی در زنان و مردان به شکل متفاوتی ایجاد می‌شود:

افسردگی شدید در زنان زودتر رخ می‌دهد، مدت طولانی تری باقی می‌ماند، احتمال برگشت آن بیشتر است و با اتفاقات استرس‌زای زندگی و تغییرات فصلی بدتر می شود.
زنان در دوران افسردگی احساس گناه بیشتری را تجربه می کنند و بیشتر به خودکشی فکر می‌کنند. با اینحال کمتر از مردان اقدام به خودکشی می‌کنند.
افسردگی در زنان با احتمال بیشتری نسبت به مردان با اختلالات اضطرابی مثل پانیک، فوبیا و اختلالات خوردن همبود (هنگامی که یک یا چند اختلال روانی یا بیماری در کنار اختلال اولیه حضور داشته باشند) است.‌

ارتباط افسردگی و سندرم پیش از قاعدگی

از هر چهار زن، سه نفر به سندرم پیش از قاعدگی یا PMS مبتلا می‌شوند. اختلال PMS‌ همراه با علائم روانی و جسمی است که پیش از شروع قاعدگی فرد را درگیر می‌کنند. این سندرم اغلب در دهه بیست تا سی زندگی ایجاد می‌شود.

سه الی پنج درصد خانم ها اختلال ملال پیش از قاعدگی یا PMDD را تجربه می‌کنند. این اختلال یک نوع شدید از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است که همراه با علائم روانی و جسمی است که هفت تا ده روز پیش از خونریزی شدیدتر می‌شوند.

با اینکه ارتباط دقیق میان این اختلالات و افسردگی چندان روشن نیست، می‌توان گفت ناهنجاری در عملکرد مدارهای مغزی که مسئول کنترل خلق هستند به همراه تغییرات سطح هورمون‌ها می‌تواند منجر به افسردگی شود.

PMS و PMDD چگونه با افسردگی در زنان ارتباط دارند؟

از هر ۴ زن در دوران قاعدگی ۳ نفر مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی یا PMS هستند که با علائم عاطفی و جسمی مشخص می‌شود. شدت آن از یک سیکل قاعدگی به چرخه دیگر تغییر می‌کند. زنان ۲۰ یا ۳۰ ساله معمولاً به این عارضه بیشتر مبتلا می‌شوند. حدود ۳ تا ۵ درصد از زنان در دوران قاعدگی دارای PMDD هستند، یک نوع شدید PMS، که با علائم احساسی مانند غم و اندوه، اضطراب، نوسانات خلقی، بدخلقی و از دست دادن علاقه به چیزها مشخص می‌شود.

زنان مبتلا به PMS و PMDD معمولاً ۷ تا ۱۰ روز قبل از قاعدگی علائم را نشان می‌دهند و پس از شروع دوره قاعدگی، این علائم تسکین چشمگیری پیدا می‌کنند.
در دهه گذشته، این شرایط به عنوان عوامل مهم ناراحتی و تغییر رفتار در زنان شناخته شده است. اگرچه ارتباط دقیق بین PMS، PMDD و افسردگی هنوز نامشخص است، تصور می‌شود که تغییراتی در عملکرد مدارهای مغزی که خلق و خو را تنظیم می‌کنند، همراه با نوسانات سطوح هورمونی، در این امر نقش دارند.

چه چیزی میتواند باعث افسردگی در زنان شود؟

عوامل زیادی می‌تواند موجب افسردگی شدید در زنان شود. علاوه بر علل بیولوژیکی و روانی، زنان به دلیل رویدادهای مهم زندگی مانند بارداری و زایمان نیز ممکن است دچار افسردگی شوند. برخی از شایع‌ترین دلایلی که زنان افسردگی آن را تجربه می‌کنند عبارتند از:

مشکلات قبل از قاعدگی

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) درست قبل از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد. دقیقاً مشخص نیست که PMS چگونه باعث افسردگی می‌شود. تصور می‌شود که تغییرات در هورمون‌های بدن می‌تواند بر مواد شیمیایی مانند سروتونین که به خلق و خوی فرد کمک می‌کند تأثیر بگذارد. علائم PMS معمولا موقتی هستند. احساس نفخ، سردرد و احساس حساس بودن سینه‌ها در لمس از علائم این عارضه هستند. گاهی اوقات افسردگی و اضطراب نیز از علائم PMS هستند.

افسردگی همیشه از علائم PMS نیست. در برخی موارد، علائم PMS مانند تحریک پذیری و اضطراب می‌تواند شدید شود. در این مرحله، PMS ممکن است به عنوان اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) طبقه بندی شود. دانستن اینکه معمولاً چه زمانی پریود می‌شوید می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید که آیا PMS یا PMDD ممکن است در علائم افسردگی نقش داشته باشد یا خیر.

تعامل دقیق بین افسردگی و PMS نامشخص است. این امکان وجود دارد که تغییرات چرخه ای در استروژن، پروژسترون و سایر هورمون ها باعث اختلال در عملکرد مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین شود که خلق و خو را کنترل می کند. به نظر می رسد ویژگی های ارثی، تجربیات زندگی و سایر عوامل در این امر نقش دارند.

افسردگی پری ناتال

این نوع افسردگی زمانی اتفاق می‌افتد که باردار هستید یا پس از زایمان. افسردگی پس از تولد معمولاً افسردگی پس از زایمان نامیده می‌شود.
هورمون‌های بدن می‌توانند در دوران بارداری و پس از تولد به شدت تغییر کنند. این می‌تواند باعث تغییر خلق و خوی علائم اضطراب و افسردگی شود. این علائم شامل مشکلات خواب، افکار خودکشی یا احساس ناتوانی در مراقبت از خود یا کودکتان است. اتفاقاتی که در زندگی فرد رخ می‌دهد، مانند مسائل مربوط به رابطه، سقط جنین، یا عدم حمایت دوستان یا خانواده نیز می‌تواند باعث شود در این دوران احساس افسردگی بیشتری کنید.

افسردگی پیش از یائسگی

افسردگی شدید در زنان عموما زمانی اتفاق می‌افتد که به یائسگی یا پساقاعدگی می رسند. تغییرات عمده هورمونی زمانی اتفاق می‌افتد که وارد دوران پیش از پساقاعدگی و در نهایت پساقاعدگی می‌شوید. در نتیجه در این مدت می‌توانید علائم افسردگی را تجربه کنید. رویدادهای زندگی در دوران پیش از یائسگی (پساقاعدگی)، مانند مسائل مربوط به روابط، استرس در محل کار یا خانه، و داشتن افسردگی پس از زایمان، همگی می‌توانند خطر ابتلا به علائم افسردگی را در دوران پیش از یائسگی (پساقاعدگی) افزایش دهند. تحقیقات نشان می‌دهد که ضربه‌های روحی و منفی گذشته در زندگی نیز ممکن است به افسردگی قبل از یائسگی کمک کند.

علل عمومی

افسردگی شدید در زنان همچنین می‌تواند ناشی از نگرانی‌های گسترده‌تری باشد که می‌تواند همه جنسیت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. دلایل دقیق افسردگی به خوبی شناخته نشده است، اما احتمالات رایج عبارتند از:

عدم تعادل در مواد شیمیایی در مغز یا هورمون‌های بدن، مانند سروتونین یا انتقال دهنده‌های عصبی
شرایط تیروئید و تغییرات در هورمون‌ها
سابقه خانوادگی افسردگی
رویدادهای آسیب زای زندگی، مانند مرگ یکی از عزیزان یا پایان یک رابطه صمیمی
آزار جسمی، ذهنی یا عاطفی توسط دوستان، خانواده یا شرکای صمیمی
بیماری طولانی مدتی که شما را از انجام کارهای روزانه یا توانایی کار باز می‌دارد.

درمان اختلال پیش از قاعدگی PMS و PMDD چیست؟

بسیاری از خانم هایی که از افسردگی شدید همراه با PMS یا PMDD رنج می‌برند، با ورزش کردن یا مدیتیشن بهبود می‌یابند. افرادی که علائم شدیدتری دارند با دارو، رواندرمانی فردی، گروه‌درمانی و تکنیک‌های مدیریت استرس بهتر می‌شوند.

آیا افسردگی در بارداری هم رخ می‌دهد؟

احتمال بروز افسردگی شدید در زنان باردار به اندازه سایر خانم‌ها است. عواملی که ریسک بروز افسردگی در بارداری را افزایش می‌دهند عبارتند از:

سابقه افسردگی یا PMDD
سن بارداری
حمایت اجتماعی ناکافی
تردید در بارداری
عدم حمایت همسر

افسردگی شدید در زنان در دوران بارداری

مادر شدن و قبول مسئولیت کار بسیار سختی است. اما سلامتی مادر در اولویت است. برای کاهش علائم ناشی از افسردگی در این زمان باید کارهایی را انجام دهید که به شما آرامش دهند. در مقابل کارهای سخت نباید مقاومت کنید. علاوه بر این، صحبت در مورد چیزهایی که به شما مربوط می شود بسیار مهم است. با دوستان، شریک زندگی و خانواده خود صحبت کنید. اگر احساس افسردگی و اضطراب دارید، به دنبال درمان باشید. از پزشک یا مامای خود بخواهید که به یک روانشناس شما را ارجاع دهد.

ارتباط افسردگی و بارداری

تاثیر افسردگی بر بارداری عبارت است از:

افسردگی می‌تواند در روند مراقبت مادر از خود در طول بارداری تداخل ایجاد کرده و باعث کاهش کیفیت خواب و تغذیه شود.
افسردگی بارداری می‌تواند باعث مصرف مواد مخدر، داروهای غیر مجاز و الکل شود که سلامت جنین را به خطر می‌اندازند.
افسردگی برقراری ارتباط عاطفی با نوزاد را دشوار می‌کند.

‌افسردگی بعد از زایمان | علائم افسردگی بعد از زایمان

تاثیر بارداری بر افسردگی عبارت ست از:

استرس بارداری می‌تواند موجب افسردگی، برگشت یا بدتر شدن علائم افسردگی شود.
افسردگی در طول بارداری خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهد.

درمان افسردگی بارداری

آماده شدن برای ورود نوزاد به خانه همراه با حجم عظیمی از کارها است. اما سلامت مادر از همه چیز مهم‌تر است. بهتر است در انجام کارها از دیگران کمک بگیرید و وظایفتان را محدودتر کنید. همچنین صحبت کردن درباره آنچه که آزارتان می دهد بسیار مهم است. صحبت با شریک عاطفی، یک دوست و اعضای خانواده.

اگر احساس غم و اضطراب می‌کنید به رواندرمانگر مراجعه کنید. شواهد نشان می دهند که قرص‌های ضد افسردگی فعلی هم می توانند برای درمان افسردگی در بارداری مفید و بی‌خطر باشند. افسردگی درمان نشده می‌تواند مادر و نوزاد را در معرض خطر قرار دهد. گاهی الکتروشوک درمانی (ECT) و تحریک مغناطیسی (TMS) برای درمان افسردگی شدید خانم‌ها در بارداری استفاده می‌شوند.

درمان افسردگی شدید پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان یا افسردگی بعد از تولد را می توان مانند سایر انواع افسردگی به کمک رواندرمانی و دارو درمانی، درمان کرد. در صورتی که مادر شیرده باشد، تصمیم به مصرف داروی ضد افسردگی باید با مشورت روانپزشک و بعد از بررسی مزایا و معایب آن گرفته شود. بسیاری از داروهای ضد افسردگی به مقدار خیلی کمی وارد شیر مادر می‌شوند و تاثیر آن‌ها بر نوزاد چندان مشخص نیست.

مصرف داروی ضد افسردگی در شیردهی | مزایا و معایب

افسردگی یائسگی

مرحله قبل پساقاعدگی در دهه چهل زندگی خانم‌ها شروع می‌شود. این دوران تا زمانی که خونریزی به مدت حداقل یک سال قطع شود ادامه می‌یابد. در یک تا دو سال آخر قبل پساقاعدگی کاهش استروژن شدت می‌یابد. در این مرحله بسیاری از خانم ها علائم پساقاعدگی را تجربه می‌کنند.

برخی خانم ها ممکن است در دوره پساقاعدگی عملکرد جنسی سابق را نداشه باشند و یکی از مواردی است که موجب احساس بی ارزشی یا نگرانیِ از دست دادن همسر در انان می‌شود. و ممکن است با واکنش نامناسب آن‌ها یا خانواده‌شان به افسردگی منجر شود.

عدم تولید استروژن در دوران پیش از یائسگی (پساقاعدگی) باعث بروز تغییرات جسمی و روانی مثل اضطراب و افسردگی می‌شود. همچنین احساس گر گرفتگی، سنگین شدن یا سبک شدن خونریزی در پریود و بی‌نظمی یا قطع پریود هم از جمله علائم جسمی قبل از پساقاعدگی هستند.

درمان افسردگی یائسگی

برای بهبود و درمان علائم افسردگی شدید بعد از پساقاعدگی راه‌های متعددی وجود دارد. این راه‌ها به شما کمک می کنند تا با استرس، افسردگی و نوسانات خلقی مقابله کنید:

به طور منظم ورزش کنید و غذاهای سالم بخورید.
در فعالیت های شرکت کنید که حس موفقیت را در وجودتان زنده کند.
از تکنیک‌های آرامش‌بخشی مثل یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق کمک بگیرید.
برای پیشگیری از تعریق شبانه و اختلال در خواب، اتاق خوابتان را خنک نگه دارید.
از دوستانتان، اعضای خانواده یا روانشناس حمایت عاطفی دریافت کنید.
با خانواده و اجتماع در ارتباط بوده و روابط دوستانه‌تان را تقویت کنید.
داروها، ویتامین‌ها و مکمل های تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
برای پیشگیری از گر گرفتگی لباس‌های گشاد و خنک بپوشید.

افسردگی و عوارض روحی دوران یائسگی