چطور بفهمیم بارداریم؟ این سوالی است که پاسخ آن با انجام تست بارداری به سادگی قابل دریافت است. اما برخی علائم اولیه بارداری وجود دارند که با مشاهده آنها می‌توان به احتمال بارداری شک کرد. در این مقاله قصد داریم ۱۷ تا از این علائم و نشانه های اولیه بارداری را بررسی کنیم.
علائم بارداری از چه زمانی شروع میشود؟
در ابتدا لازم است بگوئیم آزمایش‌های بارداری و سونوگرافی تنها مطمئن برای تشخیص بارداری است. اما علائم دیگری وجود دارد که با توجه به آنها می‌توانید به باردار بودن خود شک کنید. اما این علائم از چه زمانی شروع میشود؟
شاید عجیب به نظر برسد، اما هفته اول بارداری بر اساس تاریخ آخرین قاعدگی شما تعیین میشود. درواقع آخرین عادت ماهانه شما هفته ۱ بارداری است، حتی اگر هنوز علائم بارداری را ندارید. حتی تاریخ زایمان نیز بر همین اساس، یعنی اولین روز آخرین دوره قاعدگی تعیین میشود.
اما به صورت کلی طبق آمار به دست آمده ۵۰ درصد زنان در هفته پنجم، ۷۰ درصد زنان در هفته ششم و ۹۰ درصد زنان در هفته هشتم بارداری خود را احساس می‌کنند و علائم را می‌بینند.
آیا همه خانم‌ها علائم اولیه بارداری را تجربه می‌کنند؟
هر فردی با فرد دیگر متقاوت است. بنابراین تجربه علائم بارداری هم در افراد مختلف با هم فرق دارد. ممکن است حتی نشانه‌هایی که یک فرد تجربه می کند در بارداری اول و دوم او با هم فرق داشته باشد.
همچنین نشانه های اولیه بارداری گاهی شبیه به علائم پریود هستند؛ به همین دلیل ممکن است اصلاً به احتمال بارداری شک نکنید.
در ادامه این مطلب برخی علائم بارداری را آورده‌ایم. بهتر است بدانید که تجربه این نشانه‌ها لزوماً به معنی بارداری صد درصدی نیست و تنها راه تشخیص قطعی، تست بارداری است.
علائم بارداری در هفته اول چیست؟
علائم بارداری در هفته ۱ برای هر کسی متفاوت است. اما نداشتن عادت ماهانه از رایج‌ترین و اولین علائم بارداری است. از دیگر علائم بارداری در همان هفته اول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حالت تهوع با یا بدون استفراغ.
- احساس تغییراتی مثل؛ حساسیت، تورم یا احساس سوزن سوزن شدن در سینه.
- تکرر ادرار.
- سردرد
- افزایش دمای پایه بدن
- نفخ شکم.
- خستگی یا خستگی.
- هوس یا بیزاری از غذا
- افزایش حس بویایی
- احساس طعم فلز در دهان
علائم بارداری در هفته دوم چیست؟
برخی از علائم اولیه‌ای که ممکن است در هفته دوم متوجه آنها شوید و نشان می‌دهد که باردار هستید، عبارتند از:
- پریود نشدن
- بدخلقی
- سینه‌های حساس و متورم
- تهوع یا استفراغ
- افزایش ادرار
- احساس خستگی
- لکه‌بینی (حدود ۵ تا ۱۰ روز پس از لقاح، ممکن است اتفاق بیفتد.)
- نفخ(زمانی که باردار میشوید، روند هضم غذا در بدن‌تان کند میشود که مواد مغذی بیشتری به کودک برسد.)
جدول علائم بارداری تا ۲ ماه اول بر اساس هفته
|
گرفتگی و لکه‌بینی خفیف |
هفته ۱ تا ۴ |
|
پریود نشدن |
هفته ۴ |
|
احساس خستگی |
هفته ۴ یا ۵ |
|
حالت تهوع |
هفته ۴ یا ۶ |
|
سوزن سوزن شدن و احساس درد در سینه |
هفته ۴ یا ۶ |
|
تکرر ادرار |
هفته ۴ تا ۶
|
|
نفخ |
هفته ۴ تا ۶ |
|
تغییرات در خلق‌وخو |
هفته ۶ |
|
بالا رفتن دمای بدن |
هفته ۶ |
|
بالا رفتن فشار خون |
هفته ۸ |
|
احساس خستگی شدید و سوزش سر دل |
هفته ۹ |
|
بالا رفتن ضربان فلب |
هفته ۸ تا ۱۰ |
|
تغییرات سینه و نوک پستان |
هفته ۱۱ |
|
ایجاد آکنه روی صورت |
هفته ۱۱ |
|
افزایش وزن قابل توجه |
هفته ۱۱ |
علائم اولیه بارداری چیست؟
۱- لکه بینی، درد و انقباض (علائم لانه گزینی)
وقتی لقاح انجام شد، تخمکی که حالا بارور شده است خود را به دیواره رحم می‌رساند و به آن می چسبد. این عمل باعث تجربه یکی از علائم اولیه بارداری یعنی «لکه بینی» و گاهی «انقباض» می‌شوند.
به تجربه این علائم «خونریزی لانه گزینی» هم گفته میشود. این علائم حدوداً ۶ الی ۱۲ روز بعد از بارور شدن تخمک ظاهر می‌شوند. انقباضاتی که در این دوران تجربه می‌شوند شبیه به انقباضات دوران پریود هستند؛ به همین دلیل ممکن است برخی خانم‌ها آنها را با علائم پریود اشتباه گرفته و یا خونریزی لانه گزینی را به عنوان پریود در بارداری تعبیر کنند. تفاوت خونریزی لانه گزینی با پریود در این است که در لانه گزینی خون روشن‌تر است و مدت آن طولانی نیست.
به جز خونریزی، ترشحات سفید و شیری رنگ واژینال هم دیده میشود. این ترشحات به دلیل ضخیم شدن دیواره‌های واژن بعد از لقاح ایجاد می‌شوند. این ترشحات بی خطر هستند و ممکن است در طول دوران بارداری ادامه پیدا کنند. تنها در صورتی که ترشحات بوی بد بدهند و همراه با خارش و سوزش باشند باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا در صورت وجود عفونت واژینال آن را درمان کند.
۲- درد سینه از علائم اولیه بارداری
یکی دیگر از علائم اولیه بارداری که خانم‌ها تجربه می کنند تغییرات پستان است. بعد از لقاح سطح هورمون‌ها افزایش می‌یابد. به همین دلیل ممکن است نشانه‌هایی را مثل تورم، زخم و احساس درد تجربه کنید. احساس سنگینی، پر بودن سینه‌ها یا حساسیت نسبت به لمس کردن و تیره‌تر شدن رنگ نوک پستان‌ها سایر علائمی هستند که تجربه می‌شوند.
شرایط متعددی می‌توانند باعث تغییرات پستان‌ها شوند. بعد از چند هفته بدن به افزایش سطح هورمون‌ها عادت کرده و درد پستان‌ها کمتر میشود. پوشیدن لباس زیرهای بدون فنر و لباس‌های گشاد، کمپرس سرد و دوش آب گرم را برای بهبود این علائم امتحان کنید.
۳- خستگی: شایع‌ترین نشانه اولیه بارداری
احساس خستگی شدید در بارداری کاملاً نرمال است. در واقع ممکن است تجربه این احساس از یک هفته پس از لقاح شروع شود. علت خستگی در بارداری افزایش سطح هورمون «پروژسترون» است. دلایل دیگر مثل کاهش سطح قند خون، کاهش فشار خون و افزایش خون سازی هم در خستگی دوران بارداری نقش دارند.
در صورتی که خستگی به علت بارداری ایجاد شده باشد باید تا می‌توانید استراحت کنید و غذاهایی که سرشار از پروتئین و آهن هستند مصرف کنید.
۴- ویار و میل به غذاهای خاص
احساس ویار، تهوع، تنفر از غذا و حساسیت به بوی غذاهای سرخ کرده در بارداری ممکن است تا انتهای این دوران باقی بمانند. اما خوشبختانه در اکثر خانم‌ها بعد از هفته ۱۳ یا ۱۴ بارداری از بین می‌روند.
توجه به رژیم غذایی سالم و اطمینان از دریافت مواد مغذی لازم برای جنین در این دوران بسیار مهم است. یک باور رایج در میان مردم این است که یک خانم باردار باید به اندازه دو نفر غذا بخورد. این باور غلطی است و بهترین راهکار این است که به اندازه کافی مواد غذایی سالم بخورید تا جنین هم مواد غذایی مورد نیازش را دریافت کند.
۵- تهوع و استفراغ
تهوع صبحگاهی در بارداری یکی از شایع ترین نشانه های اولیه بارداری است. علت تهوع چندان مشخص نیست اما هورمون‌های بارداری مثل استروژن، تغییرات فشار خون و تغییرات فیزیکی که در اثر بارداری رخ می‌دهند می‌توانند در ایجاد این علائم نقش داشته باشند. تهوع در بارداری هر زمان از روز می‌تواند رخ دهد اما معمولاً صبح ها تجربه میشود.
خانم‌های باردار در این دوران گاهی نسبت به بوی غذا، عطر و سیگار هم حساس می‌شوند که این خود باعث ایجاد حالت تهوع در آنها میشود. این احساس زمانی که معده خالی باشد بدتر میشود. بنابراین سعی کنید همیشه یک خوراکی کوچک مثل بیسکویت با خود همراه داشته باشید تا در هنگام گرسنگی میل کنید.
خوردن زنجبیل، چای زنجبیل و شربت زنجبیل هم می‌تواند در بهبود این حالت کمک کند. اگر حالت تهوعتان بدتر شد می‌توانید با پزشک صحبت کنید تا برایتان داروهای مخصوص ضد تهوع تجویز کند.
۶- پریود نشدن
می‌توان گفت پریود نشدن یکی از واضح‌ترین علائم اولیه بارداری است. اما تاخیر در پریود یا پریود نشدن همیشه دلیل بر بارداری نیست. دلایل دیگری به جز بارداری می‌توانند باعث تاخیر در پریود شوند. افزایش یا کاهش بیش از حد وزن، مشکلات هورمونی، خستگی و استرس هم می‌توانند باعث عقب افتادن پریود شوند.
در بعضی از خانم‌ها قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری باعث عقب افتادن پریود میشود اگر پریودتان عقب افتاده و احتمال می‌دهید که باردار باشید باید نسبت به انجام تست بارداری اقدام کنید. توجه داشته باشید که ممکن است بارداری اتفاق افتاده باشد اما هیچکدام از علائم آن را به جز قطع پریود تجربه نکنید.
بیشتر بخوانید:
۷- واریس و برجسته شدن رگ‌ها
وقتی رحم شروع به بزرگ شدن میکند تا فضا برای رشد جنین فراهم شود، فشار بر روی بزرگ سیاهرگی که از قسمت سمت راست بدن عبور میکند زیاد میشود. کاهش فشار خون در ساق پا باعث واریس میشود. برخی خانم ها واریس را در ناحیه تناسلی خود و بدتر از آن به صورت «هموروئید» یا در پستان‌ها تجربه می‌کنند.
۸- افزایش درجه حرارت زیر زبانی
درجه حرارت زیر زبانی بعد از تخمک گذاری کمی افزایش می‌یابد و تا پریود بعدی در همان سطح باقی می‌ماند. اگر درجه حرارت زیر زبانی خود را به طور مداوم چک کرده و متوجه شده‌اید که برای بیش از دو هفته افزایش داشته است می‌توان آن را جزو علائم اولیه بارداری دانست.
۹- گرفتگی بینی
گرفتگی سینو‌س‌ها هم در اوایل بارداری اتفاق می‌افتد. افزایش سطح استروژن باعث تورم مسیرهای سینوسی و تولید خلط بیشتر میشود. اگر به احتمال بارداری شک دارید پیش از اینکه برای این مشکل دارویی مصرف کنید باید با پزشک مشورت کنید.
۱۰- مزه آهن در بارداری
یکی از علائم اولیه بارداری که خیلی از خانم‌ها در هفته‌های اول آن را تجربه می کنند تغییرات در گیرنده‌های چشایی است. بعضی‌ها آن را به مزه آهن تشبیه می کنند و بعضی دیگر آن را یک طعم ترش می‌دانند. این مشکل که توسط هورمون‌هایی مثل استروژن ایجاد میشود خطرناک نیست و بعد از سه ماهه اول بارداری حل میشود.
بیشتر بخوانید:
۱۱- تکرر ادرار
۶ الی ۸ هفته بعد از بارور شدن بسیاری از خانم‌ها دچار تکرر ادرار می‌شوند. تکرر ادرار در بارداری به علت تغییرات سطح هورمون‌ها رخ می‌دهد. البته دیابت، استفاده از داروهای ادرار آور و عفونت مجاری ادراری هم می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند.
۱۲- یبوست
در طول دوران بارداری افزایش سطح پروژسترون خون باعث یبوست میشود. در واقع پروژسترون حرکات روده را کاهش می‌دهد و هضم غذا آهسته‌تر صورت می‌گیرد. یبوست باعث میشود غذاها به راحتی از روده عبور نکنند، برای حل این مشکل آب زیاد بنوشید، ورزش کنید و غذاهای با فیبر بالا بخورید. پیش از مصرف هر دارویی باید با پزشک مشورت کنید.
۱۳- تغییرات خلق و خو از علائم اولیه بارداری
تغییرات خلق به خصوص در سه ماهه اول بارداری شایع هستند. این تغییرات به علت تغییر در سطح هورمون‌ها رخ می‌دهند. این هورمون‌ها می توانند باعث تغییراتی مثل تحریک پذیری، بی قراری یا بیش از حد احساساتی شدن شوند.
بیشتر بخوانید
۱۴- سردرد و کمر درد
بسیاری از خانم‌ها از سردردهای خفیف مکرر یا کمر درد در روزهای اولیه بارداری خود شکایت می کنند. افزایش فشار خون در اثر تغییرات هورمونی علت اصلی سردردهای اوایل بارداری است. برای رفع سردردها راهکارهای زیر پیشنهاد میشود:
- استراحت و خواب کافی و منظم
- شرکت در کلاس‌های یوگای بارداری
- تغذیه کافی و متعادل
- کمپرس گرم چشم، بینی و پیشانی (در سردردهای سینوسی)
- ماساژ شانه و گردن
- تمرین وضعیت صحیح بدن (Posture)
۱۵- سرگیجه یا از حال رفتن
وقتی رگ‌های خونی گشاد می‌شوند و فشار خون افت میکند ممکن است احساس سبکی سر و سرگیجه به سراغتان بیاید. از حال رفتن به علت افت قند خون در بارداری هم یکی از علائم اولیه بارداری است.
۱۶- خون دماغ شدن یا خونریزی لثه
تغییرات هورمونی در بارداری باعث حساس شدن لثه‌ها، تورم و خونریزی آنها میشود. در نتیجه ممکن است در حین مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن لثه‌هایتان خونریزی کنند. همچنین رگ‌های خونی بینی در طول دوران بارداری گشاد می‌شوند و احتمال خون دماغ شدن را افزایش می‌دهند.
۱۷- دیدن خواب‌های واقعی یا کابوس
تغییرات هورمونی در بارداری می‌تواند منجر به دیدن خواب‌های نزدیک به واقعیت و کابوس شود. طبق یک گزارش که در ژورنال Sleep Medicine منتشر شده است ۴۳/۵ درصد از خانم‌های باردار در طول دوران بارداری خود تجربه دیدن خواب‌های واقعی را دارند.
۱۸– تیره شده آرئول‌های پستان
از دیگر اتفاقاتی که می‌توان آن را از علائم اولیه در بارداری نامید، تیره شدن هاله رنگی در نوک پستان است که آرئولا نام دارد.به جز تغییر رنگ، ممکن است کمی خارش و گزگز در این ناحیه احساس کنید.
هر خانمی ممکن است در اوایل دوران بارداری و در ادامه آن برخی از این علائم را تجربه کند. بعضی از خانم‌ها تنها یک یا دو تا از این نشانه‌ها را تجربه می‌کنند؛ در حالی که برخی دیگر ممکن است تمام این علائم را تجربه کنند.
روش‌های تشخیص بارداری
برای تشخیص بارداری هم می‌توان از تست خانگی و هم از تست بارداری که توسط آزمایشگاهذ انجام میشود استفاده کرد. اگر بخواهیم بپرسیم مطمئن‌ترین روش تشخیص بارداری کدام است؛ قطعا باید بگوئیم آزمایش خون به طور دقیق ۹۵-۹۹ درصد بارداری را از ۲۸ تا ۳۲ روز تشخیص می‌دهد.
استفاده از تست بارداری خانگی
برای استفاده از تست بارداری خانگی باید حداقل دو هفته از رابطه گذشته باشد. یعنی تقریباً در زمانی است که شما انتظار قاعدگی دارید. پس از بارداری، هورمون (hCG) در خون شما ایجاد میشود. سطح hCG در پس از گذشت دو هفته به صورت چشمگیری افزایش پیددا میکند و از طریق ادرار دفع میشود. وجود این هورمون در ادرار شما در تست‌های خانگی نشان‌دهنده بارداری است.
تست‌های بارداری خانگی انواع متنوعی دارد و البته اگر در زمان درست استفاده شود بسیار دقیق تر از گذشته عمل میکند. برای استفاده از تست خانگی باید چند قطره ادرار خود را بر روی صفحه مخصوص تست بریزید و یک تا دو دقیقه منتظر نتیجه بمانید. در اکثر تست‌ها دو خط با حروف C و T وجود دارد که درصورتیکه بدن از گذشت یک تا دو دقیقه هیچ خطی ظاهر نشود نشان از این موضوع است که تست اشتباه است و باید تکرار شود. اگر دو خط بین T و C ظاهر شود تست مثبت و اگر یک خط در محدوده C ظاهر شود تست منفی است.
بهتر است سه تا پنج روز بعد مجدداً تست خود را تکرار کنید، چرا که ممکن است منفی بودن نتیجه به این معنی باشد که شما هنوز به اندازه کافی hCG در بدن‌تان نداشته‌اید که در آزمایش‌ها نشان داده شود. از طرفی؛ اگر قاعدگی نامنظمی دارید احتمال نتیجه کاذب به مراتب بیشتر است.
چه زمانی جواب تست بارداری کاذب است؟
- اگر تست به روش نادرست انجام شده باشد.
- زمانی که از قرص کاربامازپین (از دسته داروهای اعصاب) استفاده کرده باشید.
تست آزمایش خون بارداری
تست بارداری آزمایشگاهی راه‌حل مطمئن‌تری است. آزمایش بتا یا همان آزمایش خون برای تشخیص بارداری برای زمانی است که چند روز از عادت ماهانه شما گذشته است. این آزمایش با سنجش میزان hCG در خون بارداری را تشخیص می‌دهد. این آزمایش ابتدا باید توسط دکتر تجویز شود.
علائم بارداری چند روز بعد از رابطه جنسی مشخص میشود؟
همیشه این سوال وجود دارد که؛ چند روز بعد از رابطه جنسی علائم بارداری را می‌توان مشاهده کرد؟ اگر می‌خواهید برای آزمایش خون اقدام کنید باید حتما حداقل ده روز صبر کنید. اما اگر می‌خواهید تست ادرار انجام دهید حتما باید تا موعد قاعدگی صبر کنید چرا که تا قبل از زمان پاسخ تست‌تان کاذب خواهد بود.
اما علائم بارداری از چه زمانی مشخص میشود؟ به صورت کلی از اولین روز بعد از آخرین نزدیکی هورمون‌های وارد شده به بدن مادر در جاهای مختلف مثل سینه‌ها، دستگاه گوارش و … تاثیر می‌گذارد و تغییراتی را در آنها ایجاد میکند که به مرور زمان آنها را حس خواهید کرد.
عوارض قرص اورژانسی که مشابه علائم بارداری است
استفاده از قرص‌های اورژانسی که ممکن است طرات و عوارض جانی بسیار جدی و زیادی داشته باشد توصیه نمی‌شود اما به صورت کلی از عوارض رایج آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حالت تهوع: حالت تهوع از متداول‌ترین و طبیعی‌ترین عوارض مصرف این قرص است. از این رو توصیه میشود در صورت استفاده از این قرص آن را به آخر شب موکول کنید و اگر این حالت تا بیشتر از دو ماه و نیم از بین نرفت حتما به پزشک مراجعه کنید.
- لکه بینی میان دو دوره پریودی: تمامی عوارض قرص‌های اورژانسی معمولا در سه ماهه اول استفاده، تمام میشود. لکه‌بینی هم یکی از عوارض این قرص‌ها است که به لکه بینی شناخته میشود و با خونریزی دوران پریودی متفاوت است. این لکه‌بینی نباید بیشتر از سه روز طول بکشد.
- سردرد: این قرص‌ها به صورت مستقیم باعث ایجاد سردردهای کوتاه‌مدت میشود. اگر به صورت پیش‌فرض میگرن دارید خوردن این قرص‌ها به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
- افزایش وزن: از دیگر عوارض این قرص‌ها که شبیه به علائم دوران بادرای است می‌توان به افزایش وزن اشاره کرد.
- حساس شدن سینه به ویژه در ناحیه پستان: این عارضه پس از چندروز از بین می‌رود اما فراموش نکنید ایجاد توده و عوض شدن رنگ پستان از عوارض قرص‌های اورژانسی نیست.
- ترشحات واژن: تغییرات در رنگ و بوی ترشحات واژن ناشی از خوردن قرس‌های اورژانسی است. اگر این عارضه تا چند وز از بین نرفت حتما به پزشک مراجعه کنید.
تفاوت علائم پریودی و بارداری چیست؟
علائم بارداری با قاعدگی شباهت‌هایی دارد که برخی مواقع پیش میاید که فرد باردار است اما به دلایل مشابه تصور میکند قاعدگی برای او اتفاق افتاده و برعکس!
-
خونریزی در بارداری و قاعدگی
زمانی که بادار میشوید ممکن است لکه‌بینی خیلی کمی داشته باشید که نشان‌دهنده لانه‌گزینی و باداری شما است. این خونریزی نباید با پریودی اشتباه گرفته شود.
-
احساس خستگی در بارداری و قاعدگی
احساس خستگی هم در دوران قاعدگی و هم بارداری وجود دارد که معمولا با شروع دوران قاعدگی از بین میروداما در بارداری باقی می‌ماند.
-
احساس حالت تهوع در بارداری و قاعدگی
احساس تهوع از طبیعی‌ترین علائم بارداری است که در دوران قاعدگی بسیار کم اتفاق می‌افتد.
علائم صد در صدی بارداری
- حساس شدن سینه‌ها
- سرگیجه
- احساس خستگی مفرط
- تغییرات خلقی
- حساسیت به بود
- حالت تهوع
- تکرر ادرار
- پریود نشدن
- افزایش دمای بدن به صورت مکرر
- زیاد شدن ترشحات واژن
سخن پایانی پزشک خوب
یک خانم باردار ممکن است همه یا تنها چند تا از این علائم را تجربه کند. متاسفانه این علائم صد درصد نشان‌دهنده بارداری نیست و ممکن است تنها نشانه‌ای از وجود یک بیماری دیگر باشد.
اگر پریودتان عقب افتاده است یا برخی از نشانه‌های گفته شده در این مقاله را تجربه می کنید می‌توانید از تست‌های خانگی بارداری استفاده کنید. در صورتی که جواب تست مثبت بود به پزشک مراجعه کنید تا زودتر تحت مراقبت‌های پیش از زایمان قرار بگیرید.
مطلب مرتبط: رابطه بدون دخول چگونه است؟ | ۸ نوع رابطه بدون دخول در دوران عقد
منابع:
در صورتی که علائم اولیه بارداری را تجربه می کنید و برای مشاوره پزشکی پیش از زایمان احتیاج به راهنمایی دارید می‌توانید از متخصصان زنان و زایمان پزشک خوب کمک بگیرید. برای دریافت نوبت از این پزشکان روی دکمه زیر کلیک کنید:
