ترس از ازدواج یا گاموفوبیا در پسران و دختران؛ دلایل مهم و درمان آن

ترس از ازدواج، یک امر طبیعی است. یکی از تصمیم‌های مهم در زندگی هر کسی ازدواج است. ازدواج با کسی که تا به حال او را ندیده‌اید و آن را نمی‌شناسید می‌تواند بسیار ترسناک باشد. اما برای اینکه بتوانید یک ازدواج منطقی و معقولانه داشته باشید باید نسبت به طرف مقابل خود شناخت کاملی داشته باشید. شاید بارها جملاتی چون من آمادگی ازدواج ندارم، ازدواج مرا می‌ترساند، ازدواج من را محدود می‌کند، ازدواج برای من نیست و… مواجه شده باشید. گاموفوبیا یا فوبیای ازدواج (Gamophobia) ترس از ازدواج و تعهد است. ترس از ازدواج با احساس ترس بیش از حد و مداوم از بودن در یک رابطه، تعهد یا ازدواج مشخص می شود. این می تواند ایجاد روابط با افراد دیگر را دشوار کند و در توانایی فرد برای عملکرد عادی در زندگی روزمره خود اختلال ایجاد کند. مانند سایر انواع فوبیا، گاموفوبیا با ترسی که با خطر یا تهدید واقعی تناسب ندارد مشخص می شود. چنین علائمی پایدار هستند و شش ماه یا بیشتر طول می کشند.

ازدواج یک تصمیم دو نفره است که باید علاوه بر عشق و دوست داشتن با عقل و منطق صورت بگیرد. در ادامه این مطلب قصد داریم تا در رابطه با ترس از ازدواج، دلایل ترس از ازدواج، نشانه‌های ترس از ازدواج و… اطلاعات جامع و کاملی را در اختیارتان قرار دهیم.

ترس از ازدواج چیست؟

ترس از ازدواج که با نام گاموفوبیا نیز شناخته شده است، در واقع نشان دهنده ترس و هراس افراد از زندگی مشترک است. ترس قبل از ازدواج بسیار معمولی بوده و در گروه فوبیاهای ساده قرار می‌گیرد. طبق نظر پزشکان این نوع در ترس در پسران به مراتب بسیار بیشتر از دختران است. گاموفوبیا در صورتی که درمان نشود می‌تواند موجب ترس از ازدواج، عدم تعهد، ترس طاقت فرسا، ترس غیرمنطقی و… در فرد شود.

این ترس به قدری شدید است که آنها اغلب داشتن روابط طولانی مدت را غیرممکن می دانند. “گاموس” کلمه یونانی به معنای ازدواج است. فوبوس (فوبیا) به معنای ترس است. برخی افراد نمی توانند به برنامه های بلندمدت مانند انتخاب دانشگاه، انتخاب شغل یا انتخاب مکانی برای زندگی متعهد شوند. این ترس از تعهد با گاموفوبیا، که به طور خاص در مورد روابط شخصی است، متفاوت است.

گاموفوبیا یا فوبیای ازدواج در بسیاری مواقع غیرقابل کنترل می‌شود، این موضوع باعث می‌شود تا افراد نتوانند زوجین را با دید مثبت و حس خوب نگاه کنند. در واقع افرادی که به این نوع ترس مبتلا می‌شوند تجربیات منفی را در خانواده یا اطرافیان خود دیده‌اند. ترس از ازدواج اگر شدت پیدا کند به یک وابستگی روانی و عاطفی تبدیل می‌شود. پذیرش مسئولیت در زندگی مشترک موجب ترس و دلهره در فرد می‌شود، همین موضوع می‌تواند یکی از دلایل اصلی ترس از ازدواج در بین دختران و پسران باشد.

ما در مورد ترس گذرا صحبت نمی کنیم که ممکن است برای هر کسی که به تعهد بلندمدت فکر می کند رخ دهد. ما در مورد نوعی از ترس صحبت می کنیم که زندگی شما را تغییر می دهد یا منجر به اضطراب یا حملات پانیک می شود. افراد مبتلا به گاموفوبیا یا ترس قبل از ازدواج ممکن است:

• قادر به ایجاد روابط صمیمانه پایدار نباشند
• وقتی در یک رابطه هستند اضطراب شدید را تجربه کنند و دائما نگران پایان رابطه باشند
• وقتی زوج متعهد خوشبختی را می بینند، احساس اضطراب می کنند
• افراد را از خود دور کنید یا به طور ناگهانی به روابط پایان دهید

علائم ترس از ازدواج

ترس از ازدواج یا گاموفوبیاچیزی فراتر از محتاط بودن یا تا حدودی مردد بودن در مورد تعهد است. افرادی که این مسئله را دارند، در مواجهه با واقعیت یا حتی گاهی اوقات فقط به این فکر می کنند که در یک رابطه متعهدانه یا ازدواج قرار دارند، ترس شدیدی را تجربه می کنند.

برخی از علائمی که ممکن است فرد مبتلا به ترس ازدواج تجربه کند عبارتند از احساس اضطراب شدید، ترس یا وحشت. همچنین معمول است که افراد اقداماتی را برای اجتناب از تعهد انجام دهند، مانند فاصله گرفتن از دیگران، قطع رابطه با شخصی که قرار است، یا اجتناب از قرار ملاقات.

برای تشخیص این نوع ترس و درمان آن باید ابتدا با علائم و نشانه‌های ترس از ازدواج آشنایی داشته باشید. افرادی که این علائم را دارند باید نسبت به درمان خود اقدام کنند. ازجمله علائم ترس از ازدواج عبارتند از:

• حملات ترس یا حملات اضطرابی
• تعریق، تپش قلب، ضعف
• اضطراب هنگام فکر کردن به ازدواج
• پرهیز از حضور در بین زوجین متاهل و شرکت در جشن عروسی
• عدم توانایی در کنار آمدن اضطراب ناشی از تعهد

افرادی که فوبیای ازدواج دارند، اغلب قادر به وارد شدن به روابط هستند، اما وقتی همه چیز شروع به جدی شدن می کند، اغلب علائم ترس و اضطراب را نشان می دهد. در موارد دیگر، برخی از افراد آنقدر از تعهد می ترسند که به کلی از روابط اجتناب می کنند.

فواید ازدواج از نظر روانشناسان | ۸ فایده عاطفی ازدواج 

 دلایل ترس از ازدواج

مانند سایر انواع فوبیا، گاموفوبیا اغلب نتیجه تعدادی از عوامل مختلف است. کارشناسان و مشاوران هنوز به طور قطع نمی‌توانند دلیل اصلی ترس از ازدواج را مشخص کنند. اما بر این باورند که محیط، آسیب‌های دوران کودکی و نوع تریبیت در این موضوع بی تاثیر نخواهد بود. برخی افراد به صورت ژنتیکی شخصیت پر استرسی دارند، این موضوع می‌تواند در ترس‌های این افراد در آینده و بزرگسالی بسیار تاثیرگذار باشد.  برخی از تحقیقات نشان می دهد که اضطراب در مورد تعهدات مالی و سایر خواسته های اجتماعی مرتبط با روابط می تواند ترس از تعهد و ازدواج را تشدید کند.

ترس از ازدواج در دختران و پسران دلایلی متفاوتی دارد، همانطور که شخصیت دختران و پسران متفاوت است، قطعا دلایل ترس در آن‌ها هم متفاوت خواهد بود. برای جلوگیری از ترس از ازدواج بهتر است برای درمان این مسائل به متخصص مراجعه کنید.

تجربیات منفی، از دلایل ترس از ازدواج

برای برخی افراد، تجربیات منفی یا آسیب زا در گذشته می تواند یکی از دلایل ترس از ازدواج باشد. کودکانی که در خانواده‌هایی بزرگ شده‌اند که والدینشان ناراضی بوده، همیشه با هم دعوا می کردند یا خشونت خانگی را تجربه کرده‌اند، ممکن است در بزرگسالی از قرار گرفتن در موقعیت مشابه بیم داشته باشند. روابط گذشته نیز می تواند به شروع گاموفوبیا کمک کند. روابط سمی، طلاق قبلی و خیانت می تواند به ترس از عمیق شدن بیش از حد به یک رابطه جدید کمک کند.

سبک دلبستگی ناایمن

الگوهای دلبستگی در اوایل کودکی نیز ممکن است باعث ایجاد ترس از ازدواج و تعهد در بزرگسالی شود. سبک های دلبستگی الگوهای رفتاری و پیوندهای عاطفی هستند که بین افراد شکل می گیرد. تصور می‌شود که دلبستگی‌های اولیه بین کودکان و مراقبان آنها تأثیری پایدار بر دلبستگی‌های بعدی دارد.

کودکانی که توسط مراقبان پاسخگو بزرگ می‌شوند، بیشتر سبک‌های دلبستگی ایمن را شکل می‌دهند، در حالی که کودکانی که نیازهای خود را برآورده نمی‌کنند، بیشتر احتمال دارد سبک‌های ناایمن ایجاد کنند. افرادی که دارای سبک های دلبستگی ناایمن هستند اغلب در ایجاد روابط مشکل دارند، در روابط احساس امنیت کمتری می کنند، با ترس از رها شدن دست و پنجه نرم می کنند، یا ممکن است از تعهد بترسند یا آن را رد کنند.

رابطه لانگ دیستنس چیست؟ مزایا، معایب، چالش ها و حفظ رابطه از راه دور

ژنتیک و تأثیرات خانواده

تحقیقات همچنین نشان می دهد که ژنتیک در بروز فوبیا و سایر شرایط اضطرابی نقش دارد. ویژگی‌های ارثی ممکن است فرد را مستعد این ترس کند، اما نگرش‌هایی که از طریق تأثیرات خانوادگی آموخته می‌شوند نیز ممکن است نقش داشته باشند.

سایر دلایل ترس از ازدواج

علاوه بر این موارد، برخی دلایل دیگر می‌توانند موجب ترس از ازدواج شود. ازجمله این دلایل عبارتنداز:

• سابقه بیماری روحی و روانی در خانواده
• داشتن پدر و مادر مطلقه
• حساسیت بیش از اندازه روی طلاق
• بیماری روحی و روانی
• شکست‌های عاطفی

دلایل ترس از ازدواج در زنان

ترس از ازدواج در زنان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد:

• انتظار برای گزینه‌های بهتر
• شخصیت اجتنابی
• تجربه‌های عاطفی تلخ
• ترس از مسئولیت پذیری
• ترس از نرسیدن به اهداف
• ترس از مسخره شدن توسط دیگران
• ترس از رابطه جنسی

دلایل ترس از ازدواج در پسران

ترس از ازدواج در پسران دلایلی دارد که عبارتند از:

• ترس از تعهد
• مسائل مالی و اقتصادی
• وابستگی افراطی
• عدم تمایل به سازگاری و تغییر دادن شرایط زندگی
• تجربیات تلخ در دوران کودکی
• ترس از طلاق
• تجربه ناخوشایند از داشتن رابطه
• تصور نادرست از ازدواج
• عدم مسئولیت پذیری

باورهای نادرست راجع به ازدواج، چرا اخلاق همسرم شبیه قبل از ازدواج نیست؟

راه‌های مقابله با ترس از ازدواج کدامند؟

هر فردی ممکن است یکبار در طول زندگی خود به این عارضه مبتلا شود. اما راه‌های جلوگیری از ابتلا به این فوبیا کدام است؟

• از آنچه می‌ترسید را مشخص کنید: آیا ازدواج ترسناک است؟ آیا از جشن عروسی هراس دارید؟ از چه می‌ترسید؟ چه چیزی باعث شده تا این ترس در وجود شما ریشه بزند؟به دنبال آن باشید که از چه چیزی ترس دارید و با ایجاد حس مثبت نسبت به آن این ترس را از بین ببرید.
• مثبت فکر کنید: به زندگی مشترک و ازدواج با دید مثبت نگاه کنید. منظور رویاسازی و داشتن یک زندگی ایده‌آل و بدون مشکل نیست، بلکه نگاه کردن به جنبه‌های مثبت زندگی است. به خانه مشترک، مسافرت، ماه عسل و…. می‌تواند ترس از ازدواج در فرد را کاهش دهد.
• به تغییرات فکر کنید: به تغییرات مثبتی که بعد از ازدواج در زندگی و شخصیت شما ایجاد می‌شود توجه داشته باشید. به این فکر کنید که ازدواج با او چه ویژگی‌هیا مثبتی برایتان در بر خواهد داشت. در بسیاری از مواقع زوجین از کنار هم بودن و دوستی لذت می‌برند اما اکر به تغییرات مثبت ازدواج فکر کنند، قطعا این احساس و علاقه بیش از قبل خواهد شد.
• با شریک زندگی خود صادق باشید: به هیچ عنوان قبل از ازدواج نسبت به خواسته‌های یکدیگر بی تفاوت نباشید. زمانی که یک کمبودی در رابطه احساس می‌کنید و آن را با طرف مقابل خود در میان نمی‌گذارید قطعا به خود و زندگی مشترکتان ظلم کرده‌اید. به همین دلیل بهتر است با یکدیگر صادق باشید و از سرکوب کردن احساسات یکدیگر بپرهیزید.
• به عروسی بروید: یکی از بهترین راه‌ها برای از بین بردن ترس از ازدواج، آن است که در معرض آن قرار بگیرید. اگر از ازدواج می‌ترسید برای مقابله با این ترس باید در جشن‌های عروسی شرکت کنید. سعی کنید در نزدیک‌ترین حالت به ازدواج قرار بگیرید تا این ترس از بین برود. با این کار نوع نگاه شما به زندگی مشترک قطعا تغییر خواهد کرد.
• با شریک زندگی خود معاشرت کنید: به شریک زندگی خود به عنوان بهترین دوست نگاه کنید. اگر شریک زندگی خود را به عنوان یک دوست صمیمی و رفیق ببینید، ترس از ازدواج کم رنگ خواهد شد. در صورتی که به شریک زندگیتان به عنوان یک دوست نگاه کنید و آن را در حلقه دوستانتان قرار دهید، قطعا می‌توانید در رابطه با مشکلات و ترس‌های خود با آن صحبت کنید.
• اهداف خود را مشخص کنید: بسیاری از افراد بعد از شکست در یک رابطه نسبت به دیگر روابط و آینده بدبین خواهندشد، این موضوع می‌تواند به یک عامل برای ترس از ازدواج تبدیل شود. اعتماد مجدد در این زمینه شاید کار سخت و دشواری باشد، اما به خود فرصت دهید تا برای یک زندگی موفق هدفتان را مجدد پیدا کنید.
• تلاش کنید: اگر به دنبال یک زندگی مشتر، یک رابطه قوی و سالم هستید باید تمام تلاش خود را کنید. شناخت پیش از ازدواج قطعا می‌تواند ترس از ازدواج را کاهش دهد، از این رو بهتر است نسبت به شریک زندگی خود قبل از ازدواج شناختی داشه باشید.

ازدواج سفید چیست؟ مضرات و ویژگی های آن برای جوانان

درمان ترس از ازدواج

در قسمت قبل با روش‌هایی که می‌توانید از ترس از ازدواج جلوگیری کنید، آشنا شدید. اما آیا راه درمان درست و مطمئنی برای این عارضه وجود دارد؟ آیا می‌توان ترس از ازدواج را درمان کرد و آن را از بین برد؟

هنوز پزشکان نتوانسته‌اند راه درمان خاصی برای این عارضه پیدا کنند، اما برخی از روش‌های درمانی توانسته‌اند نسبت به این عارضه پاسخ مثبت نشان دهند، این روش‌ها عبارتنداز:

• درمان از طریق مواجهه: یکی از ساده‌ترین، ابتدایی‌ترین و رایج‌ترین راه‌های درمان برای این اختلال آن است که در معرض ترس خود قرار بگیرید. مواجهه شدن با چیزی که موجب ترس و هراس شما می‌شود قطعا می‌تواند موجب درمان آن هم شود. بیشتر درمانگران سعی می‌کنند تا از روش‌های گوناگون فرد را در معرض ترس خود قرار بدهند.
• رفتار شناختی درمانی: یکی از رایج‌ترین روش‌های روان درمانی با عنوان رفتار شناختی درمانی یا CBT شناخته شده است. این روش درمانی روی درمان جند فوبیا موفق بوده و توانسته تاثیر مثبتی داشته باشد. این نوع درمان روی افکار، میزان آگاهی و شناخت فرد تاثیر می‌گذارد. در روش درمانی CBT به شما نشان می‌دهند که چگونه می‌توانید یک رابطه سالم و درستی داشته باشید.
• درمان دارویی: با وجود اینکه هنوز داروی خاصی برای این عارضه بوجود نیامده است، اما می‌توان به کمک برخی از داروها شدت این عارضه را کاهش داد و از گسترده شدن آن جلوگیری کرد. برخی از داروهای ضدافسردگی، داروهای کاهش ترس و اضطراب روی برخی افراد پاسخ مثبت داده‌اند. البته هنوز قطعی بودن و موثر بودن این داروها روی تمامی افراد ثابت نشده است. پس بهتر است قبل از هرگونه مصرف دارویی به پزشک مراجعه کنید.

اگر شریک شما ترس از ازدواج دارد

اگر شریک شما دچار گاموفوبیا است، به این معنی نیست که احساسات او نسبت به شما واقعی نیست. این یک فوبیا است، بنابراین چیزی در مورد شما نیست. این بدان معنا نیست که احساسات شما اهمیتی ندارند. اگر شریک شما قصد تغییر ندارد و ازدواج و تعهد برای شما مهم است، در نظر بگیرید که با چه چیزی می خواهید زندگی کنید.

اگر شریک زندگی شما می خواهد تغییر کند، شما می توانید کمک کنید. اجازه دهید در مورد احساسات خود بدون ترس از قضاوت صحبت کند. به آنها زمان و مکان بدهید تا قدم های کوچک بردارند. در جستجوی درمان از آنها حمایت کنید و در صورت تمایل به آنها پیشنهاد دهید که با آنها همراه شوید. ارتباط موثر تنها راه برای پیشبرد به نفع هر دو طرف است.

چه زمانی باید برای درمان به متخصص مراجعه کرد؟

بهتر است تا زمانی که ترس از ازدواج جدی نشده و فرد را منزوی و گوشه نشین نکرده به متخصص مراجعه کنید. فردی که به گاموفوبیا مبتلا شده است، به ازدواج علاقه دارد اما ترس انتخاب شریک زندگی، ترس قبول مسئولیت و…. باعث می‌شود تا نتواند این تصمیم را بگیرد. با فکر و خیالات خود تنها باعث می‌شود که ترس آن بیش از قبل شود و آن را گوشه نشین کند. اگر این علائم بیش از ۶ ماه ادامه پیدا کنند می‌توانند زندگی و شخصیت فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد.
به همین دلیل بهتر است برای جلوگیری از پیشرفت این عارضه و شدت یافتن آن به روانپزشک، مشاوره یا روانشناس مراجعه کنید. متخصصین می‌توانند با راه‌کارهای مناسب و در کوتاه‌ترین زمان ممکن این مسئله و عارضه را درمان کنند.

کلام آخر در مورد ترس از ازدواج

قطعا ازدواج‌های سالم می‌تواند جامعه سالم‌تری بسازند، اما لازمه آن داشتن روحیه و شخصیتی سالم است. اگر نتوانید با ترس‌های خود مقابله کنید قطعا نمی‌توانید خانواده سالم و موفقی داشته باشید. در این مقاله سعی کردیم تا ابتدا با معرفی گاموفوبیا، علائم و نشانه‌های آن، در مرحله بعدی راه درمان و مقابله با آن را برایتان بازگو کنیم.
نداشتن شناخت و آگاهی کافی نسبت به اختلالات و ترس‌ها می‌تواند مشکل را بیش از قبل بزرگ کند.

منابع: healthline, verywellmind, clevelandclinic