عوارض بعد از حمله پانیک چیست؟

اختلال وحشت زدگی یا اختلال هراس یا پانیک؛ اختلالی است از زیر مجموعۀ اختلالات اضطرابی که بر اثر حملات وحشتزدگی ناگهانی، ایجاد می‌شود. این حملات، معمولا همراه با علائم جسمانی همچون تپش قلب، تنگی‌نفسی، لرزش، بی‌حسی و… رخ می‌دهند. از لحاظ مدت زمان این حملات؛ می توان گفت که این حملات به طور معمول در بین ده تا سی دقیقه طول می کشند و در شدید‌ترین حالت؛ ممکن است تا سی دقیقه طول بکشد. البته لازم به ذکر است که  ترس ناشی از این حملات، تا مدت‌ها در فرد باقی می‌ماند. در این مقاله به بررسی اختلال هراس، علائم و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

اختلال هراس چیست؟

اختلال هراس یا وحشت زدگی با حملات وحشت زدگی ناگهانی و غیر‌منتظره، اتفاق می‌افتد و شناخته می شود. حملات پانیک به صورت افزایش ناگهانی ترس شدید که تا چند دقیقه طول می‌کشد، رخ می‌دهد. در واقع می توان گفت که حمله پانیک یک ترس ناگهانی شدید است و با واکنش‌های فیزیکی (بدنی) مانند: تعریق، افزایش ضربان قلب و در مواردی بی‌هوشی فرد، همراه است. قابل به ذکر است که این حملات؛ ناشی از پاسخ طبیعی بدن به یک خطر آشکارو بیرونی (واقعی) نیست.

در بعضی از موارد حملات پانیک می‌تواند باعث حمله قلبی و در نتیجه مرگ فرد شود. اگر چه حملات پانیک به خودی خود، زندگی فرد را تهدید نمی‌کند؛ اما می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به میزان قابل توجهی، تحت تاثیر قرار دهد. خبر خوش این است که این اختلال، درمان‌های موثری دارد. حتی اگرعلائم این اختلال؛ کاملا ناراحت‌کننده و طاقت‌فرسا باشد، با درمان می‌توان آن‌ها را کنترل و بهبود بخشید.

از لحاظ بازۀ زمانی و سنی بروز این اختلال، می توان گفت که اختلال هراس یا پانیک؛ اغلب در اواخر دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی، اتفاق می‌افتد و از لحاظ جنسیتی نیز زنان بیشتر از مردان، دچار اختلال هراس می‌شوند. اما باید بدانید که ایجاد و بروز یک یا چند حملۀ وحشت زدگی؛ به معنای اختلال وحشت زدگی و ابتلای فرد به اختلال وحشت زدگی نمی باشد.

علائم حملات پانیک

حملات پانیک معمولا به طور ناگهانی و بدون هشدار، رخ می‌دهند. این حملات می‌توانند در هر زمانی روی دهند. حملات پانیک می‌توانند گاها و به صورت گاه به گاه و یا به طور مکرر و پشت سر هم، رخ دهند. علائم حملات پانیک، متفاوت است و در هر فردی، ممکن است که علائم متفاوتی بارز و آشکار شود. معمولا از لحاظ بازه و طول زمانی؛ حملات وحشت زدگی بعد از گذشت چند دقیقه تمام می‌شود و فرد بعد از حملۀ پانیک؛ احساس خستگی و بی‌رمقی را تجربه می کند.

در طول حملات پانیک، علائم شدید روحی و جسمی به فرد دست می‌دهد. این علائم عبارت‌اند از:

• احساس عذاب یا خطر قریب‌الوقوع
• ترس از دست‌دادن کنترل یا مرگ
• ضربان قلب سریع و تند
• تعریق
• لرزیدن
• تنگی نفس
• گر گرفتگی
• حالت تهوع
• درد شکم
• درد قفسه‌سینه
• حس خفگی
• خشکی لب و دهان
• سردرد
• سرگیجه، سبکی سر یا از حال‌رفتن
• بی‌حسی یا احساس برق گرفتگی

در افراد مبتلا به اختلال پنیک؛ یکی از بدترین و رایج ترین ترس ها این است که فرد می ترسد از اینکه دوباره حملۀ وحشت زدگی و علائم جسمی و روحی همراه با آن را تجربه کند و در نتیجه  فرد ممکن است؛ در حدی از حملات وحشت زدگی ترسیده باشد که از موقعیت‌های خاصی که ممکن است؛ حملات وحشت زدگی دوباره را تجربه کند، اجتناب کند.

پزشک خوب به شما کمک میکند بهترین روانشناسان را در کوتاه‌ترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کنید

رزرو آنلاین نوبت

علل ایجاد حملات پانیک:

مشخص نیست که چه عواملی، باعث حملات وحشت زدگی یا اختلال هراس می‌شوند؛ اما این عوامل، ممکن است در این امر نقش داشته باشند:

• ژنتیک
• استرس
• شخصیت استرسی یا مستعد به تجربۀ احساسات منفی
• تغییرات شیمیایی خاص که در نحوۀ عملکرد مغز ایجاد می‌شود

حملات پانیک؛ ممکن است در ابتدا به طور ناگهانی، شروع شوند. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که واکنش طبیعی بدن شما در برابر خطر؛ درحملات پانیک و بروز علائم این اختلال، نقش دارد. به عنوان مثال؛ اگر یک خرس به شما حمله کند، بدن شما به طور غریزی (خودکار) واکنش نشان می دهد و ضربان قلب و تنفس شما برای مقابله و رویارویی با آن وضعیت تهدید‌کننده، افزایش پیدا می کند. بسیاری از واکنش‌های مشابه در توضیح و مثال فوق؛ در حملات پانیک نیز رخ می‌دهد. اما معلوم نیست که چرا وقتی که هیچ خطر آشکار و واقعی وجود ندارد، حملۀ پانیک رخ می دهد.

برای درمان پانیک به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا به اختلال هراس هستند؟

علائم اختلال هراس؛ غالباً از اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شوند و زنان بیشتر از مردان به این اختلال، مبتلا می‌شوند. عواملی که ممکن است خطر ابتلاء به حملات پانیک یا اختلال هراس را افزایش دهند، عبارت‌ا‌ند از:

• سابقۀ خانوادگی و ژنتیکی (مبتلا بودن یکی از اعضای خانواده به پانیک)
• استرس های اساسی موجود در زندگی؛ مانند: مرگ یا بیماری جدی یکی از عزیزان
• تجربۀ یک واقعه آسیب‌زا، مانند: تجاوز یا یک تصادف جدی و سهمگین
• تغییرات جدی و اساسی در زندگی، مانند: طلاق یا بچه دار‌شدن
• سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد کافئین
• سابقۀ آزار جنسی یا جسمی در کودکی

عوارض اختلال هراس و حملات پانیک

می توان گفت که اختلال هراس درمان‌نشده؛ تقریبا می‌تواند در همۀ زمینه‌ها، زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. شما ممکن است از حملات پانیک، آنقدر بترسید که کیفیت زندگی‌تان تا حد قابل‌توجهی، کاهش یابد. عوارض اختلال هراس، عبارت‌اند از:

• ابتلا به دیگر فوبیاها مانند: ترس از رانندگی یا اختلال اضطراب اجتماعی
• نگرانی دائم از شرایط جسمی و به طور مکرر؛ مراجعه به پزشک به منظور چکاپ جسمانی خود
• پرهیز از موقعیت‌های اجتماعی
• مشکل در خانه یا مدرسه (اعم از اختلال در کار، درس، روابط  و…..)
• افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر اختلالات روان پزشکی
• افزایش خطر خودکشی یا افکار خودکشی
• سوء مصرف مواد مخدر و الکل
• مشکلات مالی

برای بعضی از افراد؛ اختلال هراس، ممکن است همراه با اختلال آگورافوبیا (گذرهراسی) باشد و فرد به این اختلال نیز مبتلا بگردد. اختلال گذرهراسی؛ به معنی ترس از شلوغی و مکان های شلوغ، فضاهای سر بسته، فضاهای باز و… می باشد. در این اختلال؛ فرد از مکان ها یا موقعیت هایی که باعث اضطراب او می شود، دوری می‌کند.

زیرا می‌ترسد در صورت رخ دادن حمله پانیک؛ قادر به فرار یا کمک گرفتن از دیگران نباشد یا ممکن است برای بیرون‌رفتن از خانه، همراهی دیگران را بخواهد و به تنهایی به بیرون از خانه نرود و یا حتی در بعضی از موارد؛ فرد به تنهایی در خانه نمی ماند و از این موضوع، ترس و اضطراب دارد. چون همان طور که گفته شد؛ از بروز حملات وحشت زدگی و تنها بودن در خانه و نبود کمک اطرافیان می ترسد.

جلوگیری از اختلال وحشت زدگی  

هیچ راه قطعی برای جلوگیری از ایجاد و بروز حملات وحشت زدگی (پانیک) یا اختلال هراس، وجود ندارد. با‌این‌حال؛ این توصیه‌ها می توانند برای شما کمک کننده باشند.

• برای جلوگیری از بدتر‌شدن این حملات، حتما از یک روانشناس بالینی متخصص در زمینۀ درمان این اختلال، کمک بگیرید.
• برای کمک به جلوگیری از عود بیماری و یا بدتر‌شدن علائم حملات وحشت زدگی؛ برنامۀ درمانی (مصرف به موقع دارو و روان درمانی) خود را جدی بگیرید و رعایت کنید.
• فعالیت فیزیکی منظمی داشته باشید ( ورزش می تواند تا حد قابل‌توجهی استرس و اضطراب را کاهش دهد)

‌‌

اگر نیاز به مشاوره حضوری، تلفنی یا آنلاین دارید روی دکمه زیر کلیک کنید

رزرو آنلاین نوبت از مشاور فردی

درمان اختلال هراس

درمان اختلال وحشت زدگی؛ می تواند به کاهش شدت و دفعات حملات وحشت زدگی کمک کند و عملکرد شما را در زندگی روزمره، بهبود بخشد. گزینه‌های اصلی درمان؛ روان‌درمانی و دارو درمانی هستند. بسته به شدت اختلال، ترجیح و سابقۀ اختلالات روانی، روان درمانی یا دارو درمانی به تنهایی یا به صورت تلفیقی، ممکن است که تجویز بگردد.

روان درمانی برای پانیک

روان‌درمانی، که به آن گفتار درمانی نیز گفته می شود ، یک روش درمانی موثر برای درمان حملات پانیک و اختلال هراس، محسوب می‌شود. روان‌درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا حملات پانیک و اختلال وحشت زدگی را درک کرده، بشناسید و همچنین؛ یاد بگیرید که چگونه با این اختلال و علائم آن کنار بیایید.

درمان شناختی رفتاری (CBT) می تواند به شما یاد دهد که چگونه با ترس خود کنار بیایید و در مواجهه با حملات پانیک، چگونه رفتار کنید. مشاورو روان شناس شما، علائم حملۀ وحشت زدگی را به روشی ایمن، برای شما بازسازی می کند (مواجهه سازی) و به شما کمک می کند تا یاد بگیرید این علائم را به شیوه ای مناسب و درست، کنترل و مدیریت کنید. با این روش، می‌توان علائم حملات پانیک را برطرف کرد (جمله حذف شود بهتر است).

مشاور شما در صورت موفق بودن درمان؛ می‌تواند به شما کمک کند که به ترس ها و اضطراب‌های خود غلبه کرده و در محیط‌های شلوغی که به‌ دلیل ترس از حملات پانیک از آنها اجتناب می‌کردید، قرار بگیرید.

درمان موثر این اختلال در اکثر موارد، زمان بر است و به صبر و زمان نیاز دارد. ممکن است که بعد از چند هفته، احساس کنید که علائم حملات پانیک کاهش یافته است و یا این روند تا چند ماه، طول بکشد.

دارو برای پانیک (دارو درمانی)

مصرف دارو؛ می‌تواند در کاهش علائم مرتبط با حملات پانیک و همچنین افسردگی همراه با آن، کمک کند. تحقیقات نشان می دهد که مصرف دارو، می‌تواند در مدیریت علائم حملات پانیک، موثر باشد. داروهای موثر در درمان علائم اختلال پانیک، عبارت‌اند از:

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی‌ها (SSRIs)

داروهای ضد‌افسردگی (SSRIs) معمولا بی‌خطر و با عوارض جانبی کمتری هستند. این داروها (SSRIs) اولین گزینه برای درمان اختلال هراس می‌باشند.  SSRIهای مورد تأیید سازمان غذا و دارو (FDA)  برای درمان اختلال هراس؛ شامل فلوكستین (پروزاك) ، پاروكستین (پاكسیل ، پكسوا) و سرترالین (زولوفت) است.

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین (SNRIs)

این داروها، دستۀ دیگری از داروهای ضد‌افسردگی هستند که سازمان غذا و دارو برای درمان اختلال هراس و حملۀ پانیک، تایید کرده است.

همچنین بخوانید: موثرترین دارو برای پانیک چیست؟ بهترین دارو برای حملات پانیک

بنزودیازپین ها

این نوع از قرص‌ها؛ آرامبخش‌هایی هستند که عملکرد سیستم عصبی مرکزی را کاهش می‌دهند. بنزودیازپین‌های مورد تأیید FDA برای درمان اختلال هراس شامل آلپرازولام (زاناکس) و کلونازپام (کلونوپین) است. بنزودیازپین ها معمولاً فقط به صورت کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ زیرا می‌توانند که اعتیادآور باشند و باعث وابستگی ذهنی یا جسمی فرد به دارو بشوند. این نکته حائز اهمیت است که اگر مواد مخدر یا الکل استفاده می‌کنید، این داروها انتخاب خوبی نیستند. آن‌ها همچنین می‌توانند با سایر داروها تداخل داشته باشند و عوارض جانبی خطرناکی، ایجاد کنند.

قابل به ذکر است که اگر داروها باعث عوارض جدی در بدن شما بگردند؛ پزشک شما ممکن است، داروهای دیگری را تجویز کند و یا داروهای خاصی را برای تقویت اثربخشی دارو ها، ترکیب کند. به خاطر داشته باشید که بعد از مصرف دارو، چند هفته طول می‌کشد تا علائم و عوارض جانبی، کاهش یابد.

نکتۀ آخر این است که همۀ داروها، خطر عوارض جانبی دارند و برخی از آنها ممکن است در شرایط خاصی مانند بارداری، توصیه و تجویز نشوند. حتما با پزشک خود در مورد عوارض جانبی و خطرات احتمالی داروها، صحبت کنید.

منابع: mayoclinic

در صورتی که بعضا دچار وحشت‌زدگی ناگهانی می‌شوید با مراجعه به سایت پزشک خوب می‌توانید از بهترین متخصص ها در زمینه پانیک نوبت بگیرید.

اگر نیاز به دریافت راهنمایی در این زمینه دارید، روی دکمه زیر کلیک کنید

متخصص خوب برای پانیک