شاید تا به حال سوالات زیر را از خود پرسیده باشید: چرا کار امروز را به فردا می‌اندازم؟ چرا نمی توانم کارهایم را در موعد مقرر به سرانجام برسانم؟ چرا به خاطر امروز و فردا کردن امنیت شغلی من مورد تهدید واقع شده است؟ چرا در محیط کار خلاقیت ندارم؟
اهمال کاری شغلی يكی از مقوله های بسيار مهمی است كه در كنار رضايت شغلي نقش بسيار مهمی در ميزان كارایی و اثربخشی و همچنين سلامت جسمی و روانی کارمندان دارد، با این وجود در سازمان ها و مؤسسات به ويژه سازمان ها و مؤسسات ايرانی توجه كافی بدان مبذول نشده است.
در این مقاله، کارشناس ارشد مشاوره شغلی پزشک خوب، خانم معصومه ترکاشوند شما را با موضوع اهمال کاری در محیط کار آشنا ساخته و به پیگیری علل ایجاد این مشکل و عوارض آن در سازمان ها می‌پردازد.
اصطلاح اهمال کاری برگرفته از واژه لاتينی (Procrastination) به معنی درنگ، كش دادن و به تأخير انداختن است.
از اين اصطلاح، به عنوان يک عادت بد و مشکل رفتاری یاد شده که بسیاری از بزرگسالان در كارهای روزانه خود تجربه می‌كنند. به ويژه در تکالیفی كه بايستی به صورت معمول انجام شوند. اهمال كاري مشکل شایعی است كه شامل حوزه های زيادی از زندگی مانند مدرسه، کار وخانه می‌شود و پیامدهای منفی زیادی به همراه دارد.
اهمال کاری شغلی چیست؟
اهمالكاری، ویژگی يا نقصی رفتاری است كه به شكل عقب انداختن یک تكليف يا یک تصميم نمايان می‌شود.
در يک کلام می‌توان گفت: جوهره اين آسيب روانی «به علت تعويق انداختن، تعلل ورزيدن، سبک گرفتن و سهل انگاری در کار» است.
بنابراين، اهمال هم در امور فردي و هم جمعی معنا و مفهوم پيدا می‌كند. در نهايت می‌توان گفت: در همه اين معانی نوعی «اين دست به آن دست» كردن نهفته است.
مطلب مرتبط: طرحواره خویشتن داری ناکافی چیست؟ نشانه ها،علت و درمان
عوارض اهمال کاری شغلی برای سازمان ها و مشاغل
اهمال كاری تقريبا هميشه عوارض منفی بر بهره وری و بهزيستی افراد برجا می‌گذارد.
همچنين تعلل، عوارض منفی و نامطلوبی در سازمان بر جای می‌گذارد. بيشترين پيامد اهمالكاری، عملكرد فردی ضعیفی است كه در عملكرد سازمانی هم تداخل ايجاد می‌كند.
سازمان هايي كه افراد آن مبتلا به اهمالكاري و عدم رضايت شغلي می‌باشند، با مشکل كاهش بهره وری و نارضايتی کارمندان و مشتریان روبرو هستند.
عوارض منفی اهمال کاری در سازمانها شامل موارد زیر می‌شود:
- معطلی مراجعان، در نتیجه از دست دادن مشتری
- تعلل در تعمير و نگهداري ماشين آلات؛ در نتیجه خرابی آنها و توقف خط توليد
- تعلل در يادگيري و آموزش؛ در نتیجه فراموشی و از دست دادن استانداردهای كاری و عملياتی
- تعلل در استفاده از فرصت ها؛ در نتیجه از دست دادن بازار رقابت
- تعلل در انجام تغيير؛ يعنی كاهش احتمال ماندگاری
- خستگی، نااميدی، ترک كار، غيبت از كار، عدم موفقيت و مشكلات جسمی و روحی (تاثیرات منفی بر كاركنان)
- عدم تحول، افت عملكرد و كارايي (تاثیرات منفی بر سازمان)
اهمال كاري مزمن در تصميم گيری باعث اهمالكاري مزمن در انجام وظايف می‌شود، زيرا فرد اهمال كار نمی‌تواند تصميم بگيرد كه چه فعاليت هايی را در چه زمانی و براساس اولويت بندی بايد انجام دهد.
چرا به موضوع اهمال کاری در “فضای کار” پرداخته ایم؟
محیط کار، فضای بسیار مناسبی برای باز آفرینی تجربه های ما است، چه آسیب زا و چه سالم.
می‌توانیم محیط کار را شبیه خانواده تصور کنیم پس تعجب نکنید اگر با مشکلات شغلی مثل استرس شغلی، بی تصمیمی شغلی، اهمال شغلی و فرسودگی شغلی سر و کار دارید، رضایت شغلی پایینی دارید و این مشکلات را به انحای مختلف و در مکان های دیگر و در ارتباط با سایر افراد تجربه می‌کنید.
مساله ای که در اینجا به آن می‌پردازیم اختصاصا اهمال کاری شغلی است.
چه کسی می‌تواند به این سوالات پاسخ بدهد:
- چرا من کار امروز را به فردا می اندازم؟
- چرا نمی‌توانم کارهایم را در موعد مقرر به سرانجام برسانم؟
- چرا امنیت شغلی من مورد تهدید واقع شده است؟
- چرا من در محیط کار خلاقیت ندارم؟
اهمال شغلی خود را به چه صورت نشان خواهد داد؟
اهمال کاران شغلی دچار کمبود یادگیری هستند که در دو گروه قابل دسته بندی می‌شوند:
- افرادی که ترس از شکست دارند.
- افرادی که ترس از موفقیت دارند.
ترس از شکست
افرادی که ترس از شکست دارند از ناکامی های شغلی می‌ترسند و در نتیجه از موقعیت های چالش برانگیزی که ممکن است ارتقا شغلی، مقام و سایر دستاورد ها را برای آن ها داشته باشد دوری می‌کنند. این افراد رقابت طلب نیستند چون خود را از قبل شکست خورده می‌دانند و ممکن است با بهانه های هوشمندانه ای مثل این که این کار در شان من نیست از موقعیت کناره بگیرند.
مطالعه بیشتر: مهارت تصمیم گیری چیست؟ مراحل، اصول و ۱۰ راه تقویت آن
ترس از موفقیت
در حالت دیگر فرد ترس از موفقیت دارد، از تصمیم گیری هایی که امکان موفق شدن را در پی دارد اجتناب می‌کنند. این افراد فکر می کنند “این کاره نیستند” در نتیجه از رفتارهایی مثل تصمیم گیری، مسئولیت پذیری و ابتکارعمل اجتناب می‌کنند.
آن ها بیم آن دارند که مبادا در صورت موفقیت نتوانند از پس مسئولیت آن برآیند. این افراد در نتیجه این اتفاق ها به احتمال زیاد دچار اهمال کاری شغلی می‌شوند. اهمال کاری باعث می‌شود فرد تلاش و کوشش فراوان دقیقه نودی داشته باشد و متحمل اضطراب چشمگیر و کیفیت پایین کار شود.
برای مطالعه مطالب بیشتر درباره اختلال اضطراب و درمان آن کلیک کنید.
ریشه ها و دلایل ایجاد اهمال کاری شغلی
این که چه می‌شود که افراد دچار اهمال کاری می‌گردند خود بحث دیگری دیگری است، اما به طور اختصار بیان می‌شود که تاریخچه زندگی و سبک تربیتی والدین، از ما افرادی بالقوه شکست خورده می‌سازد که موفق بودن را برای ما بسیار محال و دور از ذهن ترسیم می‌کند.
زیر بنای اهمال کاری شغلی شکست خوردگی است، آن هم نه به علت قابلیت نداشتن فرد بلکه به خاطر باورهای ناسازگاری است که فرد نسبت به خودش و در طی مسیر رشد از کودکی به بزرگسالی تجربه می‌کند.
نکته آخر
از آنجایی که اهمالکاری یکی از موضوعات شایع روانشناختی است و فرد را با مسائل و مشکلاتی روبرو می‌کند که مانع پیشرفت در زندگی و مانع دستیابی به اهداف مدنظر می‌شود، بدیهی است که در صورت مشاهده تعلل های طولانی مدت در زندگیتان، بهتر است نسبت به رفع به موقع آن اقدام کنید. از بهترین و امن ترین راهکارها، مراجع به مشاوران و روانشناسان متخصص در این زمینه است.
خیلی عالی .متشکرم
بسیار عالی
سپاس از توجه شما