ارتوپدی

شاخه ای از پزشکی است که به درمان بیماری ها و ناهنجاری ها و هر اختلالی که به استخوان مربوط است می‌پردازد.

به عبارتی این رشته به سیستم حرکتی بدن فرد می‌پردازد که شامل استخوان ها، مفاصل، عضلات، تاندون ها، رباط ها و ... می‌باشد.

یک پزشک بعد از گذراندن دوران پزشکی عمومی خود در آزمون دستیاری شرکت می‌کند و بعد از قبولی در رشته ارتوپدی 4 سال در این رشته آموزش می بیند که بخش اصلی این آموزش در حیطه جراحی های اورتوپدی است. ولی به صورت کلی در این رشته هم درمان مدیکال و هم درمان جراحی قرار دارد.

مباحث مربوط به ارتوپدی در دو حیطه کلی بیماری ها و شکستگی ها قرار می‌گیرند.

در بخش اول بیماری هایی مثل:

بیماری های ستون فقرات

همچون ناهنجاری های مادرزادی، لوردوز و اسکولیز کمری، بیماری های عفونی ستون مهره، تنگی کانال نخاع، آرتروز گردنی و ...

بیماری های شانه

که اکثرا با محدودیت حرکتی خود را نشان می‌دهند مانند شانه منجمد، پارگی تاندون به دنبال تروماها و ...

بیماری های آرنج

مانند آرنج تنیس بازان و آرنج گلف بازان، بورسیت اوله کرانون، دفورمیتی های آرنج و ...

بیماری های مربوط به مچ دست

که از شایع ترین های آنها سندرم تونل کارپ است که با درد مچ دست و گزگز انگشتان بروز می‌کند و اکثرا در خانم های میانسال دیده می‌شود، بیماری های التهابی مثل ارتریت روماتویید که درگیری استخوانی دارند نیز علاوه بر ویزیت روماتولوگ به اورتوپد نیاز دارند.

بیماری های مفصل لگن

که اکثرا با درد و محدودیت حرکتی مشخص می‌شوند، مانند آرتروز مفصل ران.

بیماری های زانو

همچون پارگی لیگامان و منیسک و کشیدگی رباط ها که در ورزشکاران شایع است. کیست بیکر یا تجمع مایع در بورس و آرتروز (استیو آرتریت) زانو که بسیار شایع است و اغلب در افراد مسن ایجاد می شود و با تورم و درد زانو نمایان می‌شود.

بیماری های پا و مچ پا

مانند پیچ خوردگی مکرر مچ، پارگی تاندون آشیل، هالوس والگوس یا بیرون زدگی انگشت شست، درد پاشنه پا، کف پای صاف و موارد مشابه.

بیماری های متابولیکی

مثل نرمی استخوان (استیومالاسی) کمبود ویتامین دی و .. همین طور بررسی تومورهای استخوانی و متاستاز های استخوانی.

در حیطه دوم که همان مبحث گسترده شکستگی هاست، پیچ خوردگی یا اصطلاحا رگ به رگ شدن، کشیدگی لیگامان ها، دررفتگی مفصل و در نهایت شکستگی استخوان بررسی می‌شود.

اساس تشخیص در اینجا علاوه بر معاینه فیزیکی بیمار، رادیوگرافی و عکس برداری است که بر حسب نوع شکستگی و میزان جابجایی، محل شکستگی و سن بیمار در مورد نوع درمان آن تصمیم گرفته می‌شود. بعضی از انواع شکستگی تهدیدکننده حیات هستند که نجات جان بیمار در آنها مساله بسیار مهمی است. عوارض شکستگی ها هم مطلب مهمی است که باید با درمان به موقع آنها را به حداقل رسانید.

در نگاه کلی به رشته ارتوپدی لازم است موارد زیر مورد توجه قرار بگیرند:

1. زمان مراجعه بیمار در بیماری های استخوان و مفاصل اهمیت زیادی دارد. چراکه با تشخیص زود هنگام اکثر آنها می‌توان با درمان مدیکال روند بیماری را به تعویق انداخت، درحالیکه مراجعه در مراحل پیشرفته تر اغلب تنها به درمان جراحی پاسخ می دهد. پس اگر درد زانو یا مچ دستتان مدتی است ادامه دارد، یا محدودیت حرکتی در مفاصل خود حس می‌کنید، زمان را برای مراجعه به پزشک هدر ندهید.
2. در مبحث شکستگی ها، ساعات اولیه بعد از شکستگی زمان طلایی درمان است و مراجعه بعد از 24 ساعت به هیچ عنوان ارزش درمانی موردنظر را ندارد. در جامعه ما بسیار دیده می‌شود که با درمان های سنتی سعی در بهبود شکستگی ها و دررفتگی ها دارند که این ناشی از نداشتن اطلاعات در مورد آناتومی استخوان و مفصل و ... است. پس بلافاصله بعد از این اتفاق ها به پزشک مراجعه کنید تا از عواقب بد جلوگیری کنید.
3. در مورد دفورمیتی های مادرزادی استخوان کودکان با توجه به آناتومی خاص آنها و حساسیت بیشتر و از طرفی پاسخ بهتر به درمان، مراجعه به موقع به متخصص متبحر اهمیت بالایی دارد.
4. گچ گرفتن در شکستگی ها تنها در حیطه کار متخصص اورتوپدی است، زیرا اشتباه در آن می‌تواند عواقب برگشت ناپذیری داشته باشد. پس به افراد دیگر اعتماد نکنید.