اورولوژی شامل بیماری های مرتبط با کلیه ها، مجاری ادراری، مثانه، پروستات، بیضه ها و آلت تناسلی مردان است. به عبارتی این تخصص به دستگاه تناسلی و ادراری مردان و دستگاه ادراری زنان می پردازد. تشخیص و درمان بیماری هایی از قبیل بیماری های کلیه و مجاری ادراری، سنگ کلیه، سرطان های مرتبط با دستگاه تناسلی و ادراری، عدم توانائی در کنترل ادرار، احتباس ادراری، اختلال در عملکرد جنسی مردان مانند اختلال در نعوظ یا درد، بیماری های پروستات و... در این تخصص قرار می‌گیرند. البته در برخی موارد باید همکاری لازم بین سکس تراپیست و اورولوژیست در درمان بیماری های جنسی برقرار شود. سکس تراپی به درمان بیماری های جنسی از طریق روش های روانشناختی می‌پردازد و اورولوژی با استفاده از درمان فیزولوژیک مشکلات جنسی را حل می‌کند.

پیش تر در معرفی تخصص داخلی به زیرشاخه نفرولوژی اشاره شد که دانستن تفاوت آن با اورولوژی اهمیت دارد. در نفرولوژی پزشک متخصص به بیماری های داخلی کلیه مثل بیماری های حاد و مزمن کلیه اختلالات اسید و باز و... می‌پردازد و بیماری های تناسلی مردان بحث نمی‌شود، ولی رشته اورولوژی بحث جراحی مطرح است. البته این بدان معنا نیست که تمام بیماری های اورولوژی به جراحی ختم می‌شوند ولی اکثر آنها یا تنها راه درمانشان جراحی است و یا در صورت جواب ندادن به درمان مدیکال نیازمند جراحی هستند.

علایم شایعی که به علت آنها باید به متخص اورولوژی مراجعه کنید:

از بیماری های شایع در اورولوژی عفونت ادراری است.

علایم تحریکی ادرار مانند سوزش ادرار، تکرر ادرار، احساس عدم تخلیه کامل ادرار، وجود خون در ادرار، درد پهلوها و ... که علایمی نسبتا شایع هستند می‌توانند نشان دهنده یک عفونت ادراری باشند که با آزمایش ساده ادرار تشخیص و به خوبی درمان می شود لذا درصورتی که این علایم را دارید حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک عمومی در صورتیکه تشخیص عفونت ادراری پیشرفته بدهد شما را به اورولوژیست ارجاع می‌دهد.

هر اختلالی که به سیستم تناسلی مردان مربوط است در حیطه اورولوژی قرار دارد. مشکلاتی نظیر زودانزالی، عدم نعوذ آلت تناسلی، درد در ناحیه تناسلی، واریکوسل، وجود اشکال آناتومیکی در سیستم تناسلی و اختلالاتی از این قبیل در این تخصص می‌گنجند.

التهاب و بزرگی پروستات که بیماری بسیار شایعی در مردان میانسال و مسن است که با علایمی همچون احتباس ادراری یا کاهش جریان ادرار به صورت قطره قطره شدن و زود به زود ادرار کردن خود را نشان می دهد که پیگیری آزمایشگاهی و انتخاب نوع درمان آن به عهده اورولوژیست می‌باشد.

سنگ های کلیه و مثانه و حالب که علامت شایع آنها درد شدید و وجود خون در ادرار است.

تومورهای تناسلی و ادراری مثل تومور مثانه که علامت شایع آن هماچوری (وجود خون در ادرار) است.

مشکلات ناباروری در مردان که رشته فوق تخصصی اندرولوژی به طور اختصاصی به آن می‌پردازد.

تشخیص بیماری های ادراری و تناسلی بسته به تشخیص متخصص از آزمایش ساده آنالیز ادراری و کشت ادرار یا آزمایشاتی همچون آنالیز مایع منی تا روش های پیچیده تری مثل سیستوسکوپی و بیوپسی و ..که نیازمند بستری در بیمارستان هستند متغیر است.

درمان هم همانطور که پیش تر اشاره شد با توجه به ماهیت این رشته در صورت پاسخ ندادن یا بی اثر بودن درمان دارویی، جراحی خواهد بود.