روانشناس کیست؟

روانشناس کسی است که فرایندهای ذهنی و رفتار انسان‌ها را از طریق مشاهده، تفسیر و ثبت نحوه ارتباط افراد با یکدیگر و محیط پیرامون‌شان، بررسی می‌کند. روانشناسان سعی دارند که سلامت و رفاه ذهنی همه افراد، اعم از خانواده‌ها، گروه‌ها و جوامع مختلف را تضمین کنند.

روانشناس، یک متخصص آموزش‌دیده است که در زمینه تحقیقات، آزمایشات و رسیدگی به چالش‌های عاطفی و روانی بیماران فعالیت می‌کند. مشاور و روانشناس خوب در هر زمینه ای می تواند خدمات خود را در مراکز مشاوره، بیمارستان ها یا مطب متخصص ارائه کنند. برخی مراکز به شکل اختصاصی مرکز مشاوره ازدواج هستند.

روانشناسان خدمات متنوعی را به مردم ارائه می‌کنند:

• ارائه خدمات درمانی فردی و گروهی برای بزرگسالان، نوجوانان و کودکان، با هدف حل مشکلات مربوط به افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد مخدر
• کار در مدارس برای کمک به یادگیری دانش‌آموزان
• ارائه خدمات اعصاب و روان برای ارزیابی و درمان ناتوانی در یادگیری، اختلالات رشد، مشکلات شناختی (فکری) و همچنین آسیب‌های وارده به سر
• ارائه خدماتی در زمینه ازدواج و مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره خانواده و خانواده درمانی، خدمات در زمینه پیشگیری از طلاق و مشاوره طلاق
• کار کردن با متخصصان دیگر برای بهبود مهارت‌های ارتباطی و افزایش بهره‌وری و رضایت شغلی
• کار کردن با مجریان، از جمله ورزشکاران، بازیگران و نوازندگان برای افزایش تمرکز، کاهش اضطراب و بهبود عملکرد
• ارائه خدمات مشاوره و بعضا شهادت در دادگاه به عنوان کارشناس
• سایر خدماتی که در آنها رفتار انسان و تغییر رفتار اهمیت داشته باشد.
• خدمات روانکاوی و روان درمانی که توسط روانکاو خوب به شکل پایه ای تر به درمان مراجعان می‌پردازند.

تحصیلات و مدرک روانشناسان

اخذ مجوز کار، مستلزم داشتن مدرک دکترا (Ph.D. ،Psy.D. و Ed.D.) و گذراندن یک دوره دو ساله در یک مرکز خدمات بالینی است. روانشناسان، بیش از هر متخصص دیگری در زمینه روانشناسی و خدمات روان درمانی، تحصیل کرده و آموزش می‌بینند. دکتر روانشناس خوب می تواند با تخصص خود مسائل زیادی را حل کند.

از زیرشاخه های اصلی روانشناسی در ایران، می‏توان روانشناسی بالینی و روانشناسی عمومی و روانشناسی کودکان استثنائی را نام برد.

روانشناس بالینی

فعالیت اصلی روانشناسان بالینی شامل تست‏ های روانشناسی، ارزیابی و تشخیص مشکلات روانی، روان درمانی، تحقیق در زمینه کشف راه‌های بهبود سلامتی، تدریس و مشاوره می‌شود. روانشناسان بالینی در اماکن مختلف، از جمله بیمارستان‎ها، کلینیک‌های بهداشت روانی، مطب‌ها، مدارس ابتدایی و متوسطه، برنامه‌های توانبخشی کارکنان و شرکت‌ها فعالیت دارند. روانشناسان بالینی می‌‏توانند در زمینه های کودک و نوجوان و یا خانواده، آموزش‏ های تخصصی لازم را ببیند و در هر یک از این حیطه ها، تخصصا مشغول به کار درمان شوند.

سایت پزشک خوب با استفاده از بهترین روانشناس در هر شهر، مشاوره روانشناسی را برای حل معضلات و اختلالات مراجعان به کار می‌گیرد. در همین راستا لیست روانشناسان در هر شهر قابل مشاهده و انتخاب است.

مشکلاتی که در صورت بروز حتما باید به روانشناس مراجعه کرد:

• افسردگی 
• استرس 
• اضطراب 
• وسواس 
• فوبیا 
• پرخوری عصبی 
• بی اشتهایی عصبی 
• اختلالات خواب
  

انواع خدمات روانشناسی و مشاوره: 

• مشاوره فردی 
• مشاوره ازدواج 
• مشاوره خانواده 
• مشاوره تحصیلی  
• مشاوره کودک 
• مشاوره نوجوان 
• نوروتراپی 
• سکس تراپی 
• هیپنوتراپی 

معرفی تخصص روانشناسی و مشاوره نوجوان

اگر در حال خواندن این متن هستید احتمالاً پدر، مادر، معلم یا حتی خود یک نوجوان می‌باشید. هر کدام از این موارد که باشید، احتمالاً رفتارهای غیرقابل پیش بینی و بی‌ثبات، احساساتی که ناگهان مانند طوفان ظاهر می‌شوند و هویت‌های متفاوتی که به سرعت عوض می‌شوند، شما را سردرگم کرده‌اند.

روانشناسی نوجوان چیست؟

روانشناسی نوجوان حوزه‌ای است که در آن روانشناس بالینی یا مشاوره می‌تواند کسب تخصص کند. روانشناسان حیطه نوجوان عموماً به کودکان بین 12 تا 18 سال ارائه خدمت می‌کنند، اما در بعضی موارد کودکانی با سن کمتر یا افرادی پس از دوره نوجوانی را نیز مورد معالجه قرار می‌دهند.

درمان نوجوانان نیازمند درک بالایی از مراحل رشد انسان است. در عین حال باید از آن دسته عوامل اجتماعی و فرهنگی که بر رفتار نوجوان تأثیرگذار است نیز آگاهی داشت و از تأثیرات خانواده و نقش نوجوان در خانواده وی نیز مطلع بود. روانشناسان حیطه نوجوان عموماً بر مشکلاتی تمرکز دارند که در دوره‌ های رشدی رایج هستند. بسیاری از روانشناسان مشکلاتی نظیر مسائل عاطفی یا اجتماعی، آسیب‌های بیولوژیکی، نقایص شناختی و استرس ناشی از تغییرات مربوط به رشد نوجوان را تشخیص داده و درمان می‌کنند. درعین حال، روانشناسان امور نوجوان با معضلات مهمی در حوزه سلامت روان، مانند روان پریشی، اختلالات عصبی و شخصیتی نیز سروکار دارند.

بعضی روانشناسان امور نوجوان به طور ویژه، قشر خاصی را درمان می‌کنند. برای مثال، می‌توان به دانش‌آموزان توان یاب، مبتلایان به اوتیسم، یا نوجوانانی که مورد آزار یا بی‌توجهی قرار گرفته‌اند اشاره کرد.

اهداف روانشناسان نوجوان

هدف اصلی روانشناسی نوجوان، ترویج ضرورت آگاهی یافتن از آن دسته مسائل مربوط به رشد انسان، عوامل اجتماعی-فرهنگی و تاثیرات بیولوژیکی است که باعث می‌شوند سلامت روانی نوجوانان دچار مشکل شود.

روانشناسان نوجوان در صورت کسب این آگاهی می‌توانند راهکارهایی جهت بهبود بهزیستی و رفتار نوجوانان در زمینه زندگی روزمره، تحصیل، و تعامل با خانواده را ارائه دهند.

وظیفه یک روانشناس نوجوان چیست؟

وظایف مربوط به یک روانشناس امور نوجوانان بسته به محیط کار و سطح تحصیلات روانشناس متفاوت است.

برای درمان نوجوانان، روانشناسان در این حوزه تخصصی ابتدا نسبت به سنجش وضعیت روانی و سپس ایجاد راهکارهای مداخله (مثل مدیریت رفتار) و برنامه‌های پیشگیری (مثل پیشگیری از زورگویی و قلدری) اقدام می‌کنند.

به علت چند بُعدی بودن مشکلات عدیده‌ای که در طول سال‌های نوجوانی پدیدار می‌شود، روانشناسی نوجوان عموماً شامل مشاوره و همکاری با دیگر متخصصینی است که با نوجوانان کار می‌کنند.

پزشکان متخصص کودکان، یا دیگر افراد مشغول در حوزه پزشکی، ماموران ناظر بر نوجوانان بزهکار، و مسئولین مدارس دولتی و خصوصی از زمره‌ی این افراد به شمار می‌آیند.

روانشناسان امور نوجوان می‌توانند در چارچوب مدارس به کار گرفته شوند تا برای نوجوانانی که دارای نیازهای ویژه می‌باشند خدمات سنجشی و درمانی ارائه کنند.

در این بافت، روانشناسان می‌توانند به صورت انفرادی با دانش‌آموزان توان یاب کار کنند تا تسلط آنها بر احساسات خود را بهبود بخشیده، مهارت‌های اجتماعی آنان را توسعه داده و یا اختلالات رایج در دوران کودکی مانند افسردگی، بیش فعالی، یا اوتیسم را درمان کنند.

روانشناسان شاغل در مدارس ممکن است با مددکاران اجتماعی، مدرسین، یا دیگر پرسنل مدارس نیز همکاری داشته باشند تا طرح‌های مداخله‌ای یا پیشگیرانه ایجاد کنند و سلامت اجتماعی، عاطفی، یا جسمی دانش‌آموزان را بهبود ببخشند.

بسیاری از روانشناسان امور نوجوانان برای موسسات دولتی یا خصوصی، مثل group home، مراکز اصلاح و تربیت نوجوانان، یا مراکز درمانی کار می‌کنند. روانشناسانی که در این محیط ها کار می‌کنند بر اصلاح و مدیریت رفتار تمرکز دارند.

به نظر می‌رسد اکثریت مراجعه‌کنندگان در محیط های سازمانی متشکل از نوجوانانی هستند که دارای سابقه استعمال مواد مخدر یا الکل، اختلال گوارشی، یا سوءپیشینه قضایی می‌باشند. لذا در چنین بافتی، روانشناسان نوجوان باید آموزش و تخصص ویژه‌ای در زمینه اعتیاد، جرم و یا بدرفتاری نیز داشته باشند.

راه اندازی مطب خصوصی نیز گزینه‌ای دیگر برای آن دسته از روانشناسان بالینی است که در زمینه ارائه خدمات به نوجوانان تخصص دارند.

در این چارچوب، تمرکز اصلی بر حوزه تشخیص و درمان اختلالات روانی می‌باشد. همچنین ممکن است روانشناسان امور نوجوان تست شخصیت یا هوش انجام دهند تا آگاهی بیشتری نسبت به نیاز نوجوان پیدا کنند.

آنگاه بر اساس یافته‌های چنین تست‌هایی، روانشناس بالینی می‌تواند برنامه‌ای درمانی را طراحی و اجرا کند. این برنامه، بسته به نیاز کودک، می‌تواند به شکل درمان انفرادی، گروهی، یا خانوادگی باشد. این نوع درمان به گرایش نظری روانشناس نیز بستگی دارد. در بعضی کشورها، روانشناسانی که هم سطح پزشکان هستند می‌توانند دارو تجویز کنند.