اگر فکر کردن و یا دیدن اجسام بزرگ موجب ترس و اضطراب در شما میشود ممکن است به مگالو فوبیا (Megalophobia) مبتلا شده باشید. این فوبیا با ایجاد احساس ترس و اضطراب بسیار شدید شناسایی میشود. به همین دلیل بسیاری از افرادی که به این نوع فوبیا مبتلا هستند از محرک‌های این ترس به شدت دوری میکنند. مانند سایر فوبیاها مشخصه اصلی این نوع فوبیا اضطراب شدید می‌باشد. اما راه‌های بسیاری برای درمان و مقابله با این نوع فوبیا وجود دارد. در این مقاله به بررسی ترس از اشیاء بزرگ، علائم، علل و درمان آن می‌پردازیم.
روانشناسی مگالو فوبیا
همانطور که می‌دانید فوبیا (هراس) به معنی ترس شدید و غیرمنطقی از چیزی می‌باشد که به اندازه ترسی که افراد مبتلا از آن دارند خطری ایجاد نمی‌کند. ترسیدن از یکسری چیزهای خاص میتواند تا حدی نرمال و طبیعی باشد. به عنوان مثال ممکن است از ارتفاع بترسید و یا به جهت تجربه منفی که در گذشته داشته‌اید از یک نوع حیوان خاص بترسید. تفاوت اساسی ترس منطقی با فوبیا در این است که فوبیا باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی شما میشود و زندگی شما را مختل میکند. فوبیا میتواند باعث شود که شما از موقعیت‌های خاص دوری کنید. در موارد شدیدتر میتواند تا حدی جدی شود که شما را از رفتن به بیرون از خانه منع کند.
منشا اصلی مگانولوفوبیا میتواند تجربه‌های منفی با اشیاء بزرگ باشد. به همین دلیل هنگامی که اجسام بزرگ را مشاهده می‌کنید و یا حتی به آن فکر می کنید ممکن است علایم شدید اضطراب را تجربه کنید.
اجسام بزرگ می‌توانند طیف وسیعی را در برگیرند. از کشتی بزرگی گرفته تا یک هواپیمای بزرگ و حتی یک حیوان بزرگ. این نوع ترس برای هر کسی متفاوت است.
محرک‌های مگالو فوبیا
موارد مختلفی وجود دارد که میتواند احساس ترس و اضطراب را برای فردی که به مگالو فوبیا مبتلا هستند، ایجاد کند. برخی از افراد ممکن است علائم را در حضور طیف گسترده‌ای از اشیا بزرگ تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است این احساسات را فقط در صورت داشتن عوامل محرک خاص داشته باشند. فرد مبتلا به مگالو فوبیا ممکن است از حیوانات بسیار بزرگ یا اشیاء بزرگ ساخته شده توسط انسان بترسد. برخی از محرک‌های رایج عبارت‌اند از:
- کشتی هوایی بادکنکی
- هواپیما
- ساختمان
- اتوبوس
- تجهیزات ساخت و ساز
- فیل
- وال
- درختان عظیم مانند سکویا
- تپه‌ها و کوه‌ها
- مقدار زیاد آب (اقیانوس)
- کشتی
- مجسمه‌های بزرگ
- قطار
علائم مگالو فوبیا
علائم اصلی مگالو فوبیا ترس از اشیاء بزرگ یا حیوانات عظیم الجثه است. علاوه بر تجربه ترس در حضور یک جسم بزرگ، افراد همچنین علائم زیر را دارند:
- درد قفسه سینه
- اسهال
- سرگیجه
- احساس وحشت
- افزایش ضربان قلب
- حالت تهوع
- لرزیدن
- تنگی نفس
- تعریق
مبتلا بودن به این نوع فوبیا میتواند تا حد قابل توجهی تعاملات شما را با مشکل روبه‌رو کند. به همین دلیل دریافت کمک‌های ویژه برای درمان این فوبیا امری ضروری است.
چه عواملی میتواند باعث ایجاد مگالوفوبیا شود؟
به طور کلی، محرک اصلی برای فوبیایی مانند مگالوفوبیا قرار گرفتن در معرض اجسام بزرگ است. فوبیا ممکن است با اختلال اضطراب فراگیر، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اضطراب اجتماعی مرتبط و همراه باشد. کسانی که این وضعیت را دارند، ممکن است از برخورد با اجسام بزرگ ترس داشته باشند. اجسامی مانند:
- ساختمان‌های بلند، از جمله آسمان خراش‌ها
- مجسمه‌ها و بناهای تاریخی
- فضاهای بزرگ، جایی که ممکن است احساساتی شبیه به کلاستروفوبیا داشته باشید
- تپه‌ها و کوه‌ها
- وسایل نقلیه بزرگ مانند کامیون زباله، قطار و اتوبوس
- هواپیما و هلیکوپتر
- قایق‌ها و کشتی‌ها
- حجم‌های بزرگ آبی مانند دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها
- حیوانات بزرگ، از جمله نهنگ‌ها و فیل‌ها
دلایل مگالو فوبیا
علت اصلی مگالو فوبیا امری ناشناخته است. با این حال عوامل مختلفی در ایجاد این فوبیا تاثیرگذار هستند.
ترس طبیعی اغراق آمیز
داشتن مقداری ترس از برخی اجسام که ترسناک و تهدید آمیز به نظر می‌رسند امری طبیعی است. برای افراد مبتلا به مگالو فوبیا این ترس بسیار شدیدتر از مقدار ترسی است که افراد نرمال آن را تجربه میکنند.
اجسام بزرگ
این ترس از اشیا بزرگ معمولاً با اشیایی بزرگتر از جسم واقعی که آن‌ها نشان می‌دهند مرتبط است. برای افراد مبتلا به مگالو فوبیا، این اندازه‌های غیر طبیعی احساس ترس واقعی را ایجاد میکند.
رسانه‌ها و افسانه‌ها
گاهی اوقات داستان‌ها و یا افسانه‌ها می‌توانند در ایجاد این ترس‌ها نقش داشته باشند. یک مثال کامل ترس از حیوانات غول پیکر است. به عنوان مثال ماهی مرکب غول پیکر از این دست افسانه‌ها است. افسانه‌هایی در این باره وجود داشت که کشتی‌هایی که از نزدیکی این ماهیان عبور می‌کردندمورد حمله این نوع ماهیان که آن موقع ناشناخته بودند قرار می‌گرفتند.
این احتمال وجود دارد که در روزهای قبل از سیستم‌های ناوبری مدرن، بسیاری از آن کشتی‌ها به راحتی درگیر صخره ها شده باشند و علت کشته شدن افراد همین قضیه باشد. اما هنوز هم شایعاتی در این باره پابرجاست. همچنین کتاب‌های طنز و داستان‌های علمی در این باره نوشته شده است. اولین عکس‌ها از ماهی مرکب غول پیکر زنده در نهایت در سال ۲۰۰۴ بدست آمد. به راحتی میتوان تصور کرد که شنیدن چنین داستان‌هایی چگونه می تواند به محرک ایجاد یک ترس و اضطراب وحشتناک دامن بزند.
عوامل خطر برای ایجاد مگالوفوبیا چیست؟
پزشکان در تلاشند تا علت دقیق مگالوفوبیا را کشف کنند. آن‌ها دریافته‌اند که عوامل خطر برای ایجاد مگالوفوبیا میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تجربه یا شاهد یک رویداد منفی که شامل یک شی بزرگ است، به خصوص در دوران کودکی.
- داشتن سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی.
تشخیص مگالوفوبیا
به طور معمول فردی که فوبیا دارد به طور کامل از اضطراب خود، آگاه است. آزمایش خاصی برای این فوبیا وجود ندارد. تشخیص آن نیاز به تایید یک روانشناس یا روانپزشک متخصص در اختلالات سلامت روان دارد. یک متخصص سلامت روان میتواند این فوبیا را بر اساس سابقه و علائم اطراف اشیاء بزرگ شناسایی کند. آن‌ها به شما کمک میکنند تا منبع ترس‌های خود را شناسایی کنید، این ترس‌ها اغلب از تجربیات منفی ناشی می‌شوند. با شناسایی تجربه به عنوان علت اصلی فوبیای خود، می‌توانید در جهت بهبودی از آسیب‌های گذشته تلاش کنید.
همچنین ممکن است پزشک سوالاتی در مورد علائم و احساسات پیرامون اشیای بزرگ بپرسد. در برخی موارد، ممکن است از برخی اجسام بزرگ ترس داشته باشید اما از برخی دیگر نه. یک روانشناس میتواند به فرد کمک کند علائم اضطراب خود را با چیزهایی که می‌ترسد پیوند بزند، این کار در غلبه به این عارضه بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
برخی از درمانگران ممکن است از تصاویر برای تشخیص محرک‌های خاص فوبیا استفاده کنند. این تصاویر شامل اشیاء بزرگ مانند ساختمان‌ها، بناهای تاریخی و وسایل نقلیه میشود. سپس مشاور به کمک آن یک برنامه درمانی برایتان مشخص میکند.
چگونه با مگالوفوبیا کنار بیایم؟
اگرچه وسوسه انگیز است که از اشیای بزرگی که باعث ترس می‌شوند با ماگالوفوبیا خودداری کنید، اما عدم مقابله با ترس میتواند در درازمدت کنار آمدن با شرایط را دشوارتر کند. به جای اجتناب و عدم مقابله با آن، بهتر است کم کم خود را در معرض ترس‌های خود قرار دهید تا زمانی که اضطراب شما بهبود پیدا کند.
یکی دیگر از مکانیسم‌های مقابله‌ای آرامش است. برخی از تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند تنفس عمیق و تجسم، می‌توانند به فرد در مدیریت برخورد با اجسام بزرگی که از آن‌ها می‌ترسند کمک کنند.
همچنین می‌توانید برای کمک به مدیریت اضطراب، تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- رژیم متعادل
- ورزش روزانه
- اجتماعی شدن
- یوگا و سایر تمرینات ذهن و بدن
- مدیریت استرس
درمان مگالو فوبیا
امروزه برای درمان فوبیا راهکارهای مختلفی وجود دارد که به چند بخش و دسته تقسیم می‌شوند. رواندرمانی متداول‌ترین روش درمانی انواع مختلف فوبیاها به شمار می‌رود. در برخی از موارد مصرف دارو برای افرادی که علائم فوبیا را در سطح گسترده‌ای تجربه میکنند همراه با رواندرمانی تجویز میشود. چند روش رواندرمانی مختلف وجود دارد که میتواند در درمان فوبیاهای خاص مانند مگالو فوبیا موثر باشد.
رفتار درمانی شناختی (CBT)
رایج‌ترین نوع رواندرمانی برای درمان فوبیا رفتار درمانی شناختی است. که در آن فرد ترغیب میشود که افکار غیرمنطقی را با افکار منطقی‌تر جایگزین کند و از استراتژی‌های مختلف مواجهه درمانی استفاده کند. در این فرآیند، آن‌ها سعی میکنند به فرد کمک کنند تا منطقی درک کند که چرا این ترس ممکن است بی‌دلیل باشد. هدف از رفتار درمانی شناختی این است که از طریق نگرشی واقع بینانه‌تر نسبت به ترس و مواجهه با موقعیت‌هایی که هراس باعث شده است تا فرد از آن اجتناب کند، آن را به یک ترس منطقی‌تر تبدیل کنید.
مواجهه درمانی
به طور کلی روش مواجهه درمانی یک تکنیک از رفتار درمانی شناختی محسوب میشود و به فرایندی گفته میشود که به کاهش پاسخ‌های ترس و اضطراب منجر میشود. در تکنیک مواجهه درمانی تلاش میشود حساسیت بیش از اندازه فرد به محرک‌ها کاسته شده و احساس آرامش جایگزین احساس ترس و همراه محرک قرار گیرد. بنابراین مواجهه درمانی کاملا از شرطی سازی کلاسیک استفاده میکند و در صدد حذف پاسخ ترس در نتیجه محرک و جایگزینی احساس آرامش در کنار محرک می‌باشد.
داروهایی مناسب برای درمان مگالوفوبیا
معمولاً از داروها برای درمان فوبیای خاص مانند مگالوفوبیا استفاده نمی‌شود. اما در برخی موارد، افراد مبتلا به مگالوفوبیا ممکن است از داروهایی استفاده کنند تا به طور موقت به آن‌ها کمک کند تا علائم ترس و اضطراب را زمانی که برای درمان فوبیا خود تحت درمان روانشناختی قرار می‌دهند، کاهش دهند. داروهایی که گاهی برای کمک به درمان مگالوفوبیا استفاده می‌شوند عبارتند از:
- مسدود کننده‌های بتا: برخی از مسدود کننده‌های بتا برای درمان یا پیشگیری از علائم فیزیکی اضطراب، مانند ضربان قلب سریع استفاده می‌شوند.
- آرام‌بخش‌ها (بنزودیازپین‌ها): بنزودیازپین‌ها که نوعی آرام‌بخش هستند، به شما کمک میکنند تا آرامش داشته باشید و میزان اضطراب را کاهش دهید.
سخن آخر پزشک خوب
تنها حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد از افرادی که فوبیای خاصی دارند به دنبال درمان بیماری خود هستند زیرا بسیاری از آن‌ها می‌توانند از شی یا موقعیتی که از آن می‌ترسند اجتناب کنند. اگر دچار مگالوفوبیا هستید، اجتناب از موقعیت‌هایی که شامل اشیاء بزرگ است میتواند مانع از لذت بردن از چیزهای خاص در زندگی مانند سفر شود و کیفیت کلی زندگی را کاهش دهد. به همین دلیل مهم است که به دنبال درمان باشید. همه سزاوار زندگی با کیفیت هستند.
تحقیقات نشان داده است که مواجهه درمانی در درمان مگالوفوبیا و سایر فوبیاهای خاص موفق است. افرادی که فوبیای خاص مانند مگالوفوبیا دارند و به دنبال درمان نیستند، دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به اختلال اضطراب و افسردگی هستند.
سوالات متداول
- معیارهای تشخیص فوبیا کدامند؟
اضطراب شدید، ترس شدید و غیرمنطقی، اجتناب، تداخل فوبیا با فعالیتهای روزمره از معیارهای تشخیص فوبیا هستند. - آیا ترس از اجسام بزرگ در یک بازه سنی خاص اتفاق میافتد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که ترس از اجسام میتواند هر فردی را در هر سن و سالی تحت تاثیر قرار دهد. این نوع فوبیا بازه سنی خاصی ندارد. - ترس از اجسام بزرگ چقدر در بین مردم شایع است؟
محققان و دانشمندان هنوز آمار دقیقی از ابتلا افراد به این بیماری در دست ندارند، اما حدود ۷ تا ۱۰ درصد مردم را درگیر کرده است. - این نوع فوبیا چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص این بیماری، فرد باید حداقل ۶ ماه ترس از اجسام بزرگ را تجربه کرده باشد، بدین ترتیب میتوان تشخیص داد که فرد به این نوع فوبیا مبتلا شده است. - مگالوفوبیا چه علائمی دارند؟
تعریق، تنگی نفس، حالت تهوع، لرزش بدن، اسهال، سرگیجه، درد قفسه سینه و…. از علائم شایع مگالوفوبیا است.
منابع
در صورت نیاز می‌توانید با مراجعه به سایت پزشک خوب به صورت اینترنتی از بهترین مشاوران فردی در سراسر ایران نوبت بگیرید.
پرسش و پاسخ
سپاس از مطالب کارامد