قرص ضد بارداری: عوارض و نحوه مصرف + سوالات رایج

‌

قرص ضدبارداری چیست و چه مصارفی دارد؟

استفاده از انواع قرص ضد بارداری یکی از متداول‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری است، که اگر درست مصرف شوند ۹۹% از بارداری جلوگیری می‌کند.

استفاده از این قرص‌ها یک روش مبتنی بر هورمون برای پیشگیری از بارداری محسوب می‌شود. اما باید توجه داشت که این قرص‌ها از انتقال بیماری‌های مقاربتی مانند ایدز جلوگیری نمی‌کنند. قرص‌های ضد بارداری می‌توانند به برطرف کردن مشکلاتی مانند قاعدگی نامنظم و دردناک، آندومتریوز، سندرم پیش از قاعدگی و آکنه کمک کنند. اما بدانید قرص‌های ضد بارداری همیشه بهترین روش نیستند. شما می‌توانید با استفاده از سایر روش‌ها نیز از بارداری پیشگیری کرده و عوارض جانبی کمتری را متحمل شوید.

 

قرص‌های ضد بارداری چگونه کار می‌کنند؟

قرص‌های ترکیبی به دو صورت عمل می‌کنند.

اول، آنها از تخمک گذاری بدن شما جلوگیری می‌کنند. این بدان معنی است که تخمدان‌های شما هر ماه یک تخمک آزاد نمی‌کنند.

دوم، این قرص‌ها باعث می‌شوند بدن شما مخاط دهانه رحم را غلیظ کند، مایع اطراف دهانه رحم که به اسپرم کمک می‌کند تا به رحم شما برود تا بتواند تخمک را بارور کند. مخاط غلیظ شده به جلوگیری از رسیدن اسپرم به رحم کمک می‌کند. قرص‌های پروژسترون نیز به روش‌های مختلف عمل می‌کنند. آنها عمدتاً با ضخیم شدن مخاط دهانه رحم و نازک شدن اندومتر کار می‌کنند.

آندومتر پوشش داخلی رحم است، جایی که تخمک پس از لقاح در آن لانه گزینی می‌کند. اگر این پوشش نازک‌تر باشد، کاشت تخمک در آن سخت‌تر است و از رشد بارداری جلوگیری می‌کند. قرص‌های حاوی پروژسترون نیز ممکن است از تخمک گذاری جلوگیری کنند.

 

تصمیم‌گیری در مورد استفاده از یک نوع قرص ضد بارداری

هر نوع قرصی برای هر فردی مناسب نیست. با پزشک خود در مورد اینکه کدام قرص برای شما بهتر است صحبت کنید. عواملی که می‌توانند بر انتخاب شما تأثیر بگذارند عبارتند از:

• اگر خونریزی شدید دارید، ممکن است به جای قرص‌های ترکیبی، از یک قرص ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون استفاده کنید. البته اگر در حال شیردهی هستید، پزشک ممکن است توصیه کند از مصرف قرص‌های ضد بارداری حاوی استروژن اجتناب کنید.
• اگر سابقه سکته مغزی، لخته شدن خون و/یا ترومبوز ورید عمقی دارید، پزشک ممکن است یک قرص ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون را توصیه کند.
• افرادی که بیماری‌های مزمنی چون سرطان سینه یا آندومتر فعال، میگرن یا بیماری قلبی دارند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی نباشند. 
• اگر آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای گیاهی مانند خار مریم مصرف می‌کنید، روش‌های کنترل بارداری ترکیبی ممکن است برای شما مناسب نباشند. برخی از داروهای ضد ویروسی و داروهای صرع نیز می‌توانند با قرص‌های ضد بارداری تداخل داشته باشند.

 

دسته بندی قرص‌های ضد بارداری

در صورتی که قرص ضد بارداری در زمان‌بندی درست مصرف شوند، روشی مطمئن است. ولی هنگامی که مصرف آن‌ فراموش شود، احتمال بارداری زیاد می‌شود.

‌

– قرص‌های ضدبارداری ترکیبی

این دسته از قرص‌ها حاوی دو هورمون استروژن و پروژسترون هستند و چون ترکیبی از این دو هورمون هستند، به آن‌ها قرص‌های ضد بارداری‌ ترکیبی گفته می‌شود. قرص‌های دروسبلا، دروسبلین، دزولست، لویتود و سیبل از دسته قرص‌های ضد بارداری ترکیبی هستند.

‌

– قرص‌های پروژسترون

دسته دیگر قرص‌های پروژسترون هستند. این قرص‌ها به قرص‌های شیردهی معروف هستند. نحوه عملکردشان هم این است که تنها روی یک هورمون زنانه تاثیر می‌گذارند. آزورل نمونه‌ای از این قبیل قرص‌ها محسوب می‌شود.

‌

– قرص‌های ضدبارداری LD با دوز کم

قرص‌های LD در هر دو مدل ترکیبی و پروژسترونی موجود می‌باشند. تنها تفاوت این قرص‌ها در میزان دوز دارو می‌باشد. در واقع قرص‌های LD در مقایسه با قرص‌هایHD  دوز پایین‌تری داشته و در نتیجه عوارض جانبی کم‌تری هم ایجاد می‌کنند.

‌

– قرص‌های ضد بارداری اورژانسی

همان طور که از نامش پیدا است، این قرص‌ها تنها در شرایط اضطراری استفاده می‌شود و در طول یک سال نباید بیش از یک یا دو بار به کار گرفته شوند، زیرا عوارض ناخوشایندی به همراه خواهند داشت. از این دسته می‌توان به قرص تنسی اشاره کرد.

 

انواع قرص های ضد بارداری

قرص‌های ضدبارداری انواع و اقسام مختلفی دارند. در این بخش علاوه بر آشنایی با انواع قرص‌های ضدبارداری با دسته‌بندی آن‌ها هم آشنا خواهید شد. به طور کلی قرص‌های ضدبارداری به سه دسته تقسیم می‌شوند:

قرص های ضد بارداری تک فازی

در این دسته از قرص‌ها مقدار استروژن و پروژسترون موجود به یک اندازه استفاده شده‌اند. مصرف آن‌ها به صورت روزانه است. 

قرص های ضد بارداری دو فازی

این نوع قرص‌ها در ۲۱ روز از چرخه، مقدار مشخصی استروژن تولید می‌کند. معمولا در نیمه اول چرخه بدن زنان، مقدار پروژسترون به استروژن بسیار پایین است، از طرفی در نیمه دوم این چرخه مقدار این هورمون‌ها بالا می‌رود. به همین ترتیب تخلیه نرمال رحم رخ خواهد داد.

قرص های ضد بارداری سه فازی

این قرص‌ها می‌توانند میزان استروژن و پروژسترون بدن را تغییر دهند، به این ترتیب از بارداری احتمالی جلوگیری خواهند کرد.

ازجمله قرص‌های ضدبارداری که به راحتی در تمام داروخانه‌ها در دسترس است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

قرص ضد بارداری HD

در بسته‌بندی این قرص‌ها ۲۱ قرص وجود دارد که باید از روز سوم و پنجم پریودی مصرف آن را آغاز کنید. برای شروع بسته دوم باید هفت تا هشت روز فاصله بیندازید، سپس مصرف بسته دوم را آغاز کنید.

قرص ضد بارداری یاسمین

بسته‌بندی این قرص ۲۸ عددی بوده و دارای ۷ قرص بی‌اثر است. علاوه بر این قرص ضدبارداری یاسمین دارای بسته‌بندی ۲۱ عددی نیز است. برای مصرف این قرص‌ها کافیست از روز اول روزانه یک عدد از آن را مصرف کنید، سپس بدون وقفه قرص‌های بی اثر را در طول هفت روز باید مصرف کنید. رنگ این قرص‌های بی اثر متفاوت است، در این نوع قرص ضدبارداری نباید مصرف قرص خود را قطع کنید.

قرص ضد بارداری یاز

این قرص ۲۱ عدد یاست و مصرف آن باید از روز اول سیکل آغاز شود. بدون وقفه باید مصرف آن را ادامه دهید، در بسته‌بندی این قرص‌ها قرص‌های سفیدی را می‌بینید که خنثی بوده و هیچ تاثیری در جلوگیری از بارداری ندارند.

قرص ضد بارداری روکین

این قرص هم همانند بسیایر از قرص‌های ضدبارداری، دارای بسته‌بندی ۲۱ روزه است. مصرف این دسته از قرص‌ها به صورت شبانه است و هر شب باید بدون وقفه یک قرص مصرف کنید. بعد از اتمام بسته اول باید هفت روز فاصله بیندازید و مصرف بسته دوم را آغاز کنید.

قرص ضد بارداری کنتراسمین

این قرص همانند قصر روکین دارای بسته‌بندی با ۲۱ قرص است، زمان مصرف این قرص از اهمیت بالایی برخوردار است. قرص کنتراسمین هر شب باید مصرف شود و برای شروع بسته بعدی بهتر اسن یک هفته فاصله وجود داشته باشد.

قرص ضد بارداری دروسپیل

این قرص از نظر نوع مصرف شباهت بسیار بالایی به روکین دارد. ۲۱ قرص ضدبارداری دروسپیل باید به صورت شبانه مصرف شود. برای شروع بسته دوم هم بهتر است یک هفته فاصله بین مصرف قرص قبلی وجود داشته باشد.

قرص ضد بارداری مارولون

قرص ضدبارداری مارولون با نام دیگر دزوسپتیو هم شناخته شده است. برای مصرف ۲۱ قرص مارولون باید از روز پنجم قاعدگی مصرف آن را آغاز کنید. بهتر است بسته بعد یآن را هفت روز پس از استفاده بسته قبلی آغاز کنید تا نتیجه موثرتری داشته باشد. اگر زمان مصرف قرص را در روز پنجم فراموش کردید بهتر است تا ۱۰ روز بعد از آن از کاندوم استفاده کنید.

قرص ضد بارداری بلارا

هر بسته قرص بلارا دارای ۲۱ قرص ضدبارداری است، مصرف آن را باید از روز اول سیکل خود آغاز کنید.

قرص ضد بارداری کامپاند

برای مصرف این قرص‌ها باید از روز پنجم فاعدگی خود مصرف آن‌ها را آغاز کنید. این قرص‌ها همانند سای قرص‌های بارداری دارای ۲۱ قرص فعال هستند.

 

قرص ضدبارداری در ایران و نحوه مصرف

قرص ضدبارداری جاریوا

نحوه مصرف این قرص شبیه به قرص ضدبارداری بلارا است. اما در حین استفاده از آن باید به چند نکته توجه داشته باشید:

• • این قرص را نباید تا ۶ ماه اول شیردهی استفاده کنید. استفاده از آن می‌تواند منجر به قطع شیردهی فرد شود. 
  • مصرف این دارو می‌تواند با داروهایی چون تتراسایکلین و آنتی بیوتیک‌ها تداخل داشته باشد. 
  • مصرف آن را نباید فراموش کنید و به صورت منظم و روتین آن را مصرف کنید. 
  • معمولا دو تا چهار روز پس از آخرین قرص خونریزی ماهانه دارید که بعد از گذشت هفت روز باید مصرف قرص را مجددا شروع کنید. 

قرص ضدبارداری تری فاز یک

این قرص هم شامل ۲۱ قرص ضدبارداری است، در دوران قاعدگی نباید از آن استفاده کرد و از روز هشتم می‌توانید مصرف آن را مجددا از سر بگیرید. تنها تفاوت این قرص با سایر داروهای جلوگیری، آن است که از روز هفتم می‌توان تاثیرات آن را در جلوگیری از بارداری دید. تا آن روز بهتر است از روش‌های دیگری برای جلوگیری استفاده کنید.

 

قرص اورژانسی چیست؟

یکی از رایج‌ترین و پراستفاده‌ترین قرص‌های ضدبارداری در بین زوجین، قرص اورژانسی است. این قرص با توجه به مقدار بالای هورمونی که دارد به سرعت از بارداری جلوگیری خواهد کرد، ترکیبات موجود در این قرص بیشتر پروژسترونی است.
هر بسته قرص اورژانسی شامل یک قرص ۱.۵ میلی گرم یا دو قرص ۰.۷۵میلی گرمی است. هرچه سریع‌تر از این قرص بعد از رابطه جنسی خود استفاده کنید، نتیجه بهتری می‌گیرید. به دلیل بالا بودن میزان هورمون‌ها در این قرص، پزشکان تنها استفاده از آن را در طول یک سال ۲ تا ۳ بار مجاز دانسته‌اند. مصرف این قرص‌ها باعث تغییر زمان پریودی در فرد می‌‌شود به همین دلیل ممکن است سیکل ماهانه کمی تغییر پیدا کند.

 

نحوه مصرف قرص ضد بارداری

معمولا این قرص‌ها باید حتما به صورت روزانه مصرف شوند، بنابر نوع آن‌ها مصرف روزانه یا شبانه دارند. بازه زمانی مصرف آن‌ها بیش زا ساعت مصرفشان اهمیت دارد. پس بهتر است اگر در ساعات پایانی شب از قرص استفاده می‌کنید، به صورت روتین هر شب بدن در همان بازه زمانی به قرص نیاز دارد.
مصرف بسیاری از قرص‌ها در همان روز اول سیکل آغاز می‌شود، اما انواع دیگری از قرص‌های ضدبارداری هستند که مصرفشان از روز سوم یا پنجم قاعدگی آغاز می‌شود. برای اطمینان بیشتر تا چند روز پس از مصرف قرص در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.

اما شاید برایتان این سوال پیش بیاید که قرص‌های ۲۱ روزه و ۲۸ روزه را باید چگونه استفاده کرد؟
باید بگوییم که قرص‌های ۲۸ روزه دارای ۷ قرص غیر فعال و خنثی هستند. قرص‌هایی که نباید در مصرف آن‌ها تعویق ایجاد شوند معمولا دارای بسته‌بندی ۲۸ روزه هستند. بعد از اتمام ۲۱ قرص فعال باید مصرف ۷ قرص خنثی را آغاز کنید. اگر بعد از آن پریودی نداشتید می‌توانید مصرف بسته دوم را آغاز کنید.
در رابطه با قرص‌های ۲۱ روزه هم باید بگوییم که از روز اول پریودی مصرف آن‌ها آغاز می‌شود، سپس بعد از یک هفته وقفه مصرف بسته‌بعدی را می‌توانید آغاز کنید.

 

مزایا و معایب قرص ضد بارداری چیست؟

 

مزایای قرص ضد بارداری

• وقتی به درستی مصرف شوند، بسیار موثر هستند. آن‌ها بهتر از سایر گزینه‌های کنترل بارداری از رحم در برابر بارداری محافظت می‌کنند.
• آن‌ها می‌توانند به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کنند. این می‌تواند برای افرادی که پریودهای نامنظم یا سنگین دارند مفید باشد.
• برگشت پذیر هستند وقتی مصرف آن‌ها را قطع کنید، سیکل شما به حالت عادی باز می‌گردد و در صورت تمایل می‌توانید باردار شوید.

معایب قرص ضد بارداری

• آن‌ها در برابر عفونت‌های مقاربتی (STIs) محافظت نمی‌کنند. باید از کاندوم برای جلوگیری از انتقال STI استفاده کنید.
• باید هر روز یک قرص بخورید. اگر قرصی را فراموش کردید یا آن را خارج از بازه زمانی ۳ یا ۱۲ ساعته مصرف کردید (بسته به قرصی که استفاده می‌کنید)، خطر بارداری افزایش می‌یابد.
• باید مطمئن شوید که یک بسته جدید آماده دارید. تاخیر در شروع یک بسته جدید نیز می‌تواند خطر بارداری را افزایش دهد.

 

عوارض جانبی، خطرات و ملاحظات قرص ضد بارداری

در حالی که قرص‌های ضد بارداری برای اکثر افراد بی خطر هستند، اما عوارض و خطراتی نیز به همراه دارند. واکنش همه افراد به هورمون‌های موجود در قرص‌های ضد بارداری متفاوت است. برخی از افراد دارای عوارض جانبی متفاوتی چون موارد زیر هستند:

• کاهش میل جنسی
• حالت تهوع
• سردرد
• لکه بینی یا خونریزی بین قاعدگی
• حساسیت سینه
• گرفتگی شکم
• افزایش ترشحات واژن

اگر این عوارض جانبی را دارید، احتمالاً پس از چند ماه استفاده از قرص بهبود می‌یابند. اگر آن‌ها بهبود نیافتند، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کنند که نوع دیگری از قرص‌های ضد بارداری را استفاده کنید.

 

هر فرد چه تعداد از قرص‌های ضدبارداری را میتواند مصرف کند؟

اگر از این روش تنها برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنید، تا زمانی که یک روش جایگزین نکرده‌اید یا باردار نشدید باید مصرف قرص را ادامه دهید. در برخی از موارد پزشک با توجه به شرایط جسمی بیمار، مصرف قرص بارداری را متوقف می‌کند. به این ترتیب فرد می‌تواند از سایر راه‌های برای جلوگیری از بارداری استفاده کند. تعداد مصرف این قرص با توجه به شرایط جسمی فرد اندازه مشخصی ندارد.

قرص ضد بارداری باید چند ساعت بعد از رابطه جنسی مصرف شود؟

اگر از قرص ضدبارداری معمولی استفاده می‌کنید، بهترین زمان برای مصرف قرص‌های ضدبارداری ۲۴ ساعت پس از نزدیک و برقراری رابطه جنسی است. هرچه این قرص‌ها را سریع‌تر بخورید احتمال جلوگیری از بارداری شما افزایش پیدا می‌کند. اما برای استفاده از قرص‌های اورژانسی تا ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی فرصت دارید تا قرص را مصرف کنید.  

 

عوارض انواع قرص ضد بارداری

قرص‌های ضد بارداری کاملا هم بی‌خطر نیستند. آن‌ها نیز همانند بسیاری دیگر از داروها، دارای عوارضی هستند که به آن‌ها می‌پردازیم.

‌

• سردرد

هورمون‌های موجود در این قرص‌ها می‌توانند باعث ایجاد سردرد شوند. مصرف قرص‌هایی با دوز پایین‌تر ممکن است احتمال ایجاد سردرد را کم کند. معمولا این قبیل سردردها، بعد از مدتی خوب می‌شوند، ولی اگر سردردهای شدید گرفتید، باید به پزشک مراجعه کنید.

‌

• تهوع

بعضی از افراد ممکن است در مصرف اول خود دچار حالت تهوع شوند، اما معمولا بعد از مدتی این علایم از بین می‌روند. پزشکان توصیه می‌کنند بهترین زمان برای مصرف این داروها، مصرف قرص همراه با غذا یا هنگام خواب می‌باشد. این روش احتمال ایجاد حالت تهوع را به طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که اگر حالت تهوع شدید باشد یا بیش از ۳ ماه طول بکشد، حتما باید به پزشک مراجعه شود.

‌

• افزایش و کاهش وزن

در تحقیقات رابطه مستقیمی بین مصرف قرص‌های ضد بارداری و اضافه وزن پیدا نشده است، ولی ممکن است احتمال تجمیع مایعات در اطراف سینه و باسن بیشتر شود. ناگفته نماند که برخی از انواع قرص‌های ضد بارداری هورمونی، به کاهش وزن بدن کمک می‌کند، که البته این مورد هم می‌تواند یکی از عوارض این قرص‌ها باشد.

‌

• لکه بینی بین دو دوره ‌قاعدگی

در زمان مصرف این قرص‌ها ممکن است خونریزی واژینال در فواصل بین دو دوره اتفاق بیفتد. این عارضه معمولا پس از مصرف قرص‌های ضد بارداری در طول ۳ ماه برطرف می‌شود. اگر با وجود مصرف این قرص‌ها، بیشتر از ۵ روز دچار خونریزی شده‌ بودید، یا چند روز خونریزی شدیدی را تجربه کردید، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

‌

• التهاب پستان

قرص‌های ضد بارداری ممکن است باعث بزرگی یا التهاب پستان شوند. این عارضه مانند سایر موارد فوق معمولا چند هفته پس از شروع مصرف قرص برطرف می‌شود. در صورت برطرف نشدن یا ایجاد التهاب و درد شدید در پستان باید به پزشک مراجعه شود.

‌

• تغییر در خلق و خو

قرص‌های ضد بارداری ممکن است روی خلق و خوی فرد تاثیر منفی بگذارد و خطر افسردگی را افزایش دهند.

‌

• ترشحات واژینال

افزایش یا کاهش روان‌کننده واژن یا تغییر در ماهیت ترشحات می‌تواند به خاطر مصرف قرص‌های ضد بارداری باشد. این مورد به خودی خود ایرادی ندارد، ولی اگر احساس کردید تغییراتی در رنگ یا بوی ترشحات ایجاد شده، حتما به پزشک مراجعه کنید.

‌

• تاخیر در قاعدگی

یکی از عوارض مصرف این قرص‌ها می‌تواند تاخیر در قاعدگی باشد. اگر پریود به تاخیر افتاد یا بسیار سبک بود، توقف خوردن قرص و انجام تست حاملگی توصیه می‌شود. در صورت حاد شدن موضوع حتما با پزشک خود مشورت کنید.

‌

• افزایش و کاهش میل جنسی

هورمون‌های موجود در قرص‌های ضد بارداری می‌توانند تمایلات جنسی را کاهش دهند. در صورت کاهش شدید میل جنسی، باید به پزشک متخصص مراجعه شود. البته از طرفی با از بین رفتن نگرانی‌های مربوط به بارداری، کاهش دردهاي پریود و موارد دیگر، ممکن است این میل افزایش نیز یابد.

‌

• ضخیم شدن قرنیه چشم

تغییرات هورمونی حاصل از مصرف قرص‌های ضد بارداری ممکن است باعث ضخیم شدن قرنیه چشم شود. این مسئله شاید خطرناک نباشد، ولی ممکن است استفاده از لنزهای تماسی برای فرد را سخت کند. مسلما در این مورد هم در صورت شدت گرفتن این امر باید به چشم پزشک مراجعه کنید.

‌

– سایر عوارض قرص‌های ضدبارداری

شایان ذکر است که علاوه بر موارد فوق، این قرص‌ها در موارد نادر می‌توانند موجب بروز بیماری‌های قلبی و عروقی شده و سکته مغزی و قلبی را با ایجاد لخته خون در رگ‌ها، افزایش دهند. همچنین ممکن است باعث افزایش فشار خون، ایجاد تومورهای خوش‌خیم کبد و برخی دیگر از انواع سرطان‌ها باشند.

 

تداخل قرص ضد بارداری با دیگر داروها

تداخل دارویی قرص‌های ضدبارداری می‌تواند تاثیر دارو را کم کند و منجر به بارداری ناخواسته در فرد شود. درست است که روش‌های پیشگیری از بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است اما مهم‌تر از آن نداشتن تداخل دارویی قرص‌هاب ضدبارداری با سایر داروهای در حال مصرف است. بسیاری از خانم‌ها ممکن است در حال مصرف داروهای دیگری باشند. به این ترتیب حتما در زمان مراجعه به پزشک در رابطه با داروهای در حال مصرفتان صحبت کنید. به طور کلی قرص‌های ضدبارداری با داروهایی که در ادامه عنوان می‌کنیم تداخل دارویی دارند. حدالامکان از مصرف آن‌ها با یکدیگر جلوگیری کنید. 

• آریمیدکس
• ابیراترون
• مهارکننده‌های ACE  چون رامیپریل، لیزینوپریل و…
• آمیودارون
• مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین چون لوزارتان و…
• داروهای کاهنده اسید معده 
• آنتی بیوتیک چون سفکسیم، اریترومایسین و…
• داروهای ضدتشنج چون لاموتریژین 
• داروهای ضدقارچ
• باربیتورات‌ها
• کلاریترومایسین 
• مهارکننده‌های پروتئاز چون ایندیناویز و..
• داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای 
• داروهای مربوط به کم کاری و پرکاری تیروئید
• داروهای رتینوئیک اسید چون استریتین، اترتینات و..
• داروهای رقیق کننده خون، وارفارین و…

 

مزایای استفاده از قرص ضد بارداری

مزایا و فواید استفاده از قرص بارداری تنها محدود به جلوگیری از بارداری نخواهد شد. این قرص؟‌ها می‌توانند برای بدن فواید بسیاری را به همراه داشته باشند. در ادامه با فواید و مزایای قرص‌های ضدبارداری بیشتر آشنا خواهید شد:

• کاهش دردهای قاعدگی
  انقباضات رحم در طول عادت ماهانه می‌تواند باعث درد زیادی در ناحیه شکم شود. استفاده روزانه از قرص‌های ضدبارداری با تجویز پزشک هم می‌تواند از این نوع دردها جلوگیری کند. 

• کاهش جوش‌های پوستی
  جوش‌های ریز و زیرپوستی الگوهای مختلفی دارند. اگر صورت شما دارای جوش‌های ریز و زیرپوستی در ناحیه پیشانه و گونه‌ها است با مصرف این قرص‌ها می‌توانید شدت آن را کاهش دهید. 
• کاهش میگرن و سردردهای قاعدگی
  حدود ۶۰ درصد خانم‌ها در حین عادت ماهانه به سردردهای شدید مبتلا می‌شوند. استفاده از این قرص‌ها می‌تواند شدت سردردهای میگرنی را کاهش دهد. 
• کاهش ابتلا به سرطان آندومتر، روده بزرگ و تخمدان
  سرطان‌های آندومتر و تخمدان ازجمله سرطان‌های رایج در میان زنان است. مصرف قرص ضدبارداری می‌تواند از ابتلا به سرطان در خانم‌ها جلوگیری کند.
• تنظیم عادت ماهانه
  اگر عادت ماهانه شما نامنظم است و زمان مشخصی ندارد، با مراجعه به پزشک و استفاده از قرص‌های ضدبارداری عادت ماهانه در فرد تنظیم می‌شود.
• افزایش میزان تراکم استخوان‌ها
  هرچه تراکم استخوان افزایش پیدا کند خطر ابتلا به پوکی استخوان هم بیشتر خواهد شد، مصرف قرص‌های ضدبارداری می‌تواند از افزایش تراکم استخوان جلوگیری کند. 

 

ارتباط قرص ضد بارداری با پریود 

بسیاری از افراد برای جلوگیری از دردهای ناشی از عادت ماهانه و تنظیم آن خودسرانه قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کنند. مصرف این قرص‌ها بدون تجویز پزشک می‌تواند علاوه بر اینکه روی سلامت بدن تاثیر داشته باشد روی سلامت رحم هم تاثیرگذار باشد. علاوه بر این موضوع قرص‌های ضدبارداری می‌تواند روی عادت ماهانه فرد تاثیر بسیاری داشته باشد ازجمله تاثیرات آن می‌توان موارد زیر اشاره کرد:

1. کنترل و تنظیم کردن عادت ماهانه
   معمولا زمانی که بدن کمبوذ پروژسترون داشته باشد، فاصله زمانی بین عادت ماهانه افزایش پیدا می‌کند. نظم آن از بین می‌رود، این موضوع می‌تواند عاملی باشد تا فرد را به سمت مصرف قرص‌های ضدبارداری ببرد. برای اینکه بتوان این چرخه را منظم کرد باید از قرص‌های بارداری ترکیبی استفاده کنید، با استفاده از این قرص‌ها می‌توانید عادت ماهانه خود را کنترل کنید. به دلیل وجود مقدار بالای هورمون در قرص‌های ترکیبی، بهتر است فرد با دستور پزشک این قرص‌ها را مصرف کند. 
2. به تاخیر انداختن عادت ماهانه
   قرص‌های ضدبارداری می‌توانند عادت ماهانه خانم‌ها را به تاخیر بیندازند. البته این تاخیر گاهی اوقات به نفع فرد و شرایط جسمی او نیست. معمولا بیشتر قرص‌های ضدبارداری دارای ۲۸ قرص هستند. در این میان تنها ۲۱ قرص آن فعال بوده و با خوردن آن‌ها از خونریزی و پریود شدن جلوگیری می‌شود. اما زمانی که آن هفت قرص خنثی را مصرف کنید، بدنتان شروع به خونریزی می‌کند. با توجه به اینکه تاخیر در عادت ماهانه می‌تواند برای بدن مشکل ساز شود، در بیشتر موارد هم به نفع بدن خواهد بود. 
   • در بسیاری از مواقع فرد برای رفتن به مکانی نیاز دارد که عادت ماهانه خود را برای مدتی به تاخیر بیندازد. 
   • از ابتلا فرد به صرع، آندومتریوز، کم‌خونی، آسم و.. جلوگیری می‌کند. 
   • سردردهای دوران پریودی، بدخلقی‌ها و بداخلاقی‌های این دوران از بین می‌رود. 

اگر مصرف قرص را قطع کنید بدنتان بعد از گذشته یک ماه به حالت عادی خود بازمی‌گردد. تنها اولین عادت ماهانه بعد از قطع مصرف قرص ممکن است با تاخیر همراه باشد.  

 

مصرف قرص ضد بارداری حین شیردهی

استفاده از قرص ضدبارداری در دوران شیردهی می‌تواند با افزایش ترشحات رحم، رسیدن اسپرم به رحم را دشوار کند. به این ترتیب میزان باردار شدن در فرد به شدت کاهش پیدا می‌کند، روی مخاط رحم تاثیر می‌گذارد و از تخمک گذاری جلوگیری خواهد کرد.
یکی از قرص‌های ضدبارداری که فرد در دوران شیردهی از آن استفاده می‌کند لاینسترنول است. هر ورق این قرص دارای ۲۸ قرص است که باید به صورت روتین و شبانه آن را مصرف کنید. به هیچ عنوان نباید وقفه‌ای بین آن باشد، بعد از تمام شدن یک بسته، بدون وقفه بسته دیگر را آغاز کنید. اما مصرف این دارو در حین شیردهی می‌تواند متفاوت باشد:

• شروع شدن قاعدگی
  قاعدگی بسیاری از زنان بعد از زایمان و در حین شیرده بازمی‌گردد. به همین دلیل بهتر است در پنج روز اول قاعدگی یا همان روز اول مصرف این قرص‌ را آغاز کنید.
• شروع نشدن قاعدگی
  اگر دچار عادت ماهانه نشدید و در حین شیردهی به نوزاد خود هستید می‌توانید ۶ هفته پس از زایمان مصرف این قرص را آغاز کنید.

 

آیا قرص ضدبارداری نیاز به تجویز پزشک دارد؟

برای خرید بعضی از قرص‌های ضدبارداری که دوز بالایی دارند و تنها برای گروه خاصی مصرف می‌شوند نیاز به نسخه پزشک دارید. در غیراینصورت برای خرید قرص بارداری معمولی نیاز به نسخه پزشک نیست. 

 

آیا هر زمان از ماه می‌توان قرص ضدبارداری استفاده کرد؟

این موضوع به نوع قرص بستگی دارد. بسیاری از قرص‌ها هستند که می‌توان از وسط چرخه قاعدگی هم مصرف آن‌ها را آغاز کرد، معمولا قرص‌های ترکیبی(پروژستین، استروژن) را می‌توان از روز پنجم قاعدگی آغاز کرد. 

 

آیا می‌توان قرص ضدبارداری را قبل از شروع پریودی مصرف کرد؟

این موضوع هم بستگی به نوع قرص شما دارد. اما به طور طبیعی بهتر است اولین قرص خود را در پنج روز اول پریودی استفاده کنید، به این ترتیب از بارداری جلوگیری می‌کند. اما اگر قبل از شروع پریودی آن را مصرف کنید شاید به اندازه قبل از بارداری شما جلوگیری نکند. 

 

آیا حین مصرف قرص ضدبارداری امکان حاملگی وجود دارد؟

احتمال خطا در نحوه مصرف قرص‌ها و میزان پیشگیری از بارداری این قرص‌ها وجود دارد. طبق نظر پزشکان قرص‌های ضدبارداری تنها می‌توانند تا ۹۹ درصد از بارداری فرد جلوگیری کنند. 

 

آیا قرص ضدبارداری باعث بزرگتر شدن سینه‌ها می‌شود؟

استفاده از قرص‌های ضدبارداری می‌تواند تغییرات هورمونی زیادی رد فرد بوجود آورد، هرگونه تغییر و افزایش سایز سینه‌ها می‌تواند نتیجه تغییرات هورمونی بدن فرد باشد. 

 

آیا در صورت فراموش کردن یک روز قرص ضدبارداری امکان بارداری وجود دارد؟

امکان بارداری در چنین شرایطی بسیار کم است. اگر شما فراموش کردید که یک روز قرص ضدبارداری خود را مصرف کنید بهتر است زمانی که یادتان آمد سریعا آن را بخورید. تا در ادامه روند مصرف قرص‌ها تاخیری ایجاد نشود و به همان حالت قبل و روتین آن را مصرف کنید. 

بعد از شروع مصرف قرص چه مدت طول می‌کشد قرص اثرش را بگذارد؟

این موضوع علاوه بر اینکه به نوع قرص شما بستگی دارد و به زمان شروع مصرف قرص‌های هم بستگی خواهد داشت. بهتر است برای اطمینان بیشتر در هفته اول مصرف قرص‌ها از یک راه جلوگیری دیگر چون کاندوم هم استفاده کنید. معمولا قرص‌های ترکیبی که در پنج روز اول دوران عادت ماهانه مصرف می‌شوند می‌توانند از بارداری شما جلوگیری کند.

 

سخن پایانی پزشک خوب

می‌توان گفت ساده‌ترین روش برای جلوگیری از بارداری، مصرف انواع قرص ضد بارداری است. اما توصیه می‌شود پس از مصرف چند دوره از این قرص‌ها، از روش‌های دیگری مانند استفاده از کاندوم نیز به کار برده شود، تا در آینده دچار آسیب‌های مرتبط با مصرف زیاد این قرص‌ها نشوید. با این حال، برای کسب اطلاعات بیشتر از روش‌ها و نحوه جلوگیری از بارداری مناسب با توجه به شرایط شما، بهتر است با یک متخصص زنان در این رابطه مشورت کنید، تا هم بتوانید به راحتی جلوی بارداری ناخواسته را بگیرید و هم از بروز آسیب‌های جدی به خودتان جلوگیری کنید.

 

سوالات متداول 

• قرص‌های بارداری چند نوع هستند؟
  قرص‌های ترکیبی، قرص‌های مونوفازیک، قرص چند فازی، قرص‌هایی با دوره طولانی، قرص‌های فقط حاوی پروژسترون، قرص‌های اورژانسی ضدبارداری، قرص‌های ضدبارداری LD
• قرص‌های ضدبارداری چند درصد تاثیرگذارند؟
  اگر بدون وقفه و سر موعدد مقرر مصرف شوند حدود ۹۹  درصد تاثیرگذار خواهد بود. 
• چگونه باید از قرص‌های ضدبارداری استفاده کرد؟
  این قرص‌ها شامل یک چرخه ۲۱ روزه، ۲۴ روزه یا ۲۸ روزه هستند. اما قرص‌های حاوی پروژسترون دارای یک چرخه ۲۸ روزه می‌باشند. این قرص‌ها باید روزانه یک عدد و سر ساعت مقرر خود مصرف شوند. 
• آیا مصرف قرص‌های ضدبارداری عوارضی دارد؟
  کاهش میل جنسی، حالت تهوع، خونریزی بین دوره‌های پریود، حساسیت پستان از عوارض مصرف قرص‌های ضدبارداری است.

پزشک خوب، سامانه آنلاین رزرو اینترنتی نوبت از پزشکان، دندانپزشکان، روانشناسان و سایر تخصص های حوزه سلامت است که به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در کوتاه ترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کرده و وقت خود را به صورت “آنلاین” رزرو نمایید.