زیگموند فروید، عصب شناس و روانکاو اتریشی است؛ از مهمترین و برجسته ترین شخصیت های شناخته شده در علم روانشناسی بوده، که تاثیری غیر قابل انکار بر دنیای روانشناسی گذاشته است. همچنین روانکاوی، رویکردی درروانشناسی است که زیگموند فروید آن را ایجاد و به جهان معرفی کرد. امروزه زیگموند فروید را پدر روانکاوی می دانند. در این مقاله قصد داریم تا درمورد زندگی،نظریات و مسائل مهم زندگی زیگموند فروید صحبت کنیم.
زندگی نامه زیگموند فروید
زیگموند فروید (Sigmund Freud)، از مشهورترین شخصیت ها در علم روانشناسی و یکی از تأثیرگذارترین و بحث برانگیزترین متفکران قرن بیستم است. زیگموند فروید، در ۶ می سال ۱۸۵۶ در فرایبرگ اتریش که امروزه جزو جمهوری چک شناخته می شود متولد شد. او بزرگترین فرزند در میان ۸ فرزند بود. فروید با مهاجرت خانواده در سالهای ابتدایی کودکی به اتریش، در آنجا تحصیل کرده و موفق به دریافت مدرک پزشکی شد، و از سال ۱۸۸۵ شروع به تدریس بیماری های عصبی و نورولوژی در دانشگاه وین اتریش کرد. همچنین در سال ۱۸۸۶ با مارتا برنیز ازدواج کرد و صاحب شش فرزند شد. کوچکترین فرزندان فروید، آنا فروید، روانشناس با نفوذ و مدافع سرسخت نظریه های پدرش در آینده شد.
زیگموند فروید، پس از گذراندن مدتی در پاریس و شرکت در سخنرانی‌های ژان مارتین شارکو، عصب‌شناس فرانسوی، بیشتر به نظریه‌هایی علاقه‌مند شد که ذهن انسان را توضیح می دادند. او سرانجام پس از آنکه جامعه پزشکی وین انواع ایده هایی را که او از پاریس آورده بود (به ویژه در مورد آنچه در آن زمان هیستری نامیده می شد) رد کردند، از دانشگاه وین کناره گیری کرد. فروید در ادامه به انتشار آثار تاثیرگذاری در عصب شناسی پرداخت، از جمله درباره آفازی: مطالعه انتقادی که در آن اصطلاح آگنوزیا به معنای ناتوانی در تفسیر احساسات را ابداع کرد.
فروید و خانواده اش در زمان هیتلر و یهودی ستیزی نازی ها، وین را به دلیل تبعیض علیه یهودیان ترک کردند. زیگموند فروید در سال ۱۹۳۸ به انگلستان مهاجرت کرده و در سال ۱۹۳۹ درگذشت. زیگموند فروید از نظریات و دیدگاه های فیلسوفانی مانند نیچه، داستایوفسکی و کانت بهره برده بود. همچنین متفکرانی از جمله ژاک لاکان و کارل مارکس به شدت تحت تاثیر نظریه‌های فرویدی بوده اند. تاکید فروید بر زندگی اولیه و میل به لذت شاید مهم ترین کمک او به روانشناسی باشد. حتی روانشناسان معاصر که نظریه های فروید را رد می کنند، اغلب به اتفاقات زندگی اولیه افراد و رابطه بین فرزند و والدین علاقه مند هستند.
زیگموند فروید و روانکاوی
عقاید و دیدگاه های فروید در مورد روان انسان، تأثیر زیاد و مهمی بر روانشناسی گذاشت. این افکار و نظریات در نهایت منجر به پدید آمدن رویکرد و مکتب روانکاوی شد. مکتب روانکاوی در پی آن است که اطلاعات ناخودآگاه را به بخش خودآگاه آورده و به محتویات ناهشیار روان انسان دسترسی پیدا کند. در این رویکرد از روش هایی همچون تداعی آزاد، تفسیر خواب و حل و فصل مقاومت استفاده می شود که فروید آن ها ابداع و در درمان بیماران خود استفاده می کرد. در رواندرمانی از نوع روانکاوی، افراد باید هر آن چیز که به ذهنشان می رسد را بیان کنند. چرا که این گفته ها نشانه ای از دنیای روانی افراد بوده و قابل تجزیه و تحلیل است.
فروید و همکارش جوزف بروئر، در جریان همکاری های خود مقالات “گزارش مقدماتی” و “مطالعات هیستری” را منتشر کردند. از میان این همکاری ، فروید نوع جدیدی از درمان روان‌شناختی را ابداع کرد، که در آن افراد در مورد هر چیزی که به ذهنشان می‌آمد از جمله: خاطرات، رویاها، افکار، احساسات صحبت می کردند و این اطلاعات تجزیه و تحلیل می شود. فروید بعداً این فرآیند را تداعی آزاد نامید. در سال ۱۸۹۶، فروید هیپنوتیزم درمانی را کنار گذاشت و شروع به استفاده از اصطلاح روانکاوی، برای اشاره به این روش درمان بالینی جدید و نظریه های زیربنایی آن کرد.
زیگموند فروید با نظریات خود، انقلابی در نحوه تفکر و درمان بیماری های روانی ایجاد کرد. فروید رویکرد روانکاوی را به عنوان راهی برای گوش دادن به سرگذشت بیماران و درک بهتر نحوه عملکرد ذهن آنها پایه گذاری کرد. روانکاوی همچنین بر روانشناسی و روانپزشکی امروزی تأثیر زیادی گذاشته است. نظریه ها و کار های زیگموند فروید به شکل گیری دیدگاه های فعلی در مورد رویا، دوران کودکی، شخصیت، حافظه، تمایلات جنسی و درمان بالینی بیماران کمک شایانی کرده است.
برای ارتباط با بهترین روانشناس تهران کلیک کنید
نظریات فروید
نظریه روانکاوی فروید مبتنی بر تلاش برای دستیابی به محتوای ناهشیار روان افراد است، به عقیده فروید رفتارهای آدمی ناشی از انگیزه های ناهشیاری است که این انگیزه ها می توانند، ناهشیار باشند. زیگموند فروید نظریه های بسیار تاثیر گذاری را ارائه داد، اما این نظریات همواره در معرض نقدهای قابل توجهی بوده است. با این حال، عقاید او در تار و پود ادبیات روانشناسی آمیخته شده است و اصطلاحاتی مانند: لغزش فرویدی، سرکوب و ناخودآگاه همچنان در محافل و دنیای روانشناسی و گاها در فرهنگ عمومی استفاده می شود. فروید نظریات متعددی ارائه کرده است که مهمترین نظریه ها عبارت اند از:
ضمیر ناخودآگاه و فروید
فروید استدلال می کرد که روان انسان متشکل از ذهن خودآگاه است که حاوی افکار و باورهایی است که ما از آنها آگاهی داریم. در مقابل، ضمیر ناخودآگاه مخزنی برای خاطرات سرکوب شده و خواسته های بیان نشده است و مشکلات در ضمیر ناخودآگاه می تواند منجر به مشکلاتی در رفتار و تنظیم عاطفی شود.
ساختارهای شخصیت فروید
فروید همچنین برای شخصیت سه ساختار در نظر گرفت، به نام های نهاد(id)، من (ego) و فرامن (super ego). منظور فروید از نهاد بخشی از شخصیت است که جایگاه امیال و لذت است. بخش من در ساختار شخصیت به بخش واقعی و متعادل شخصیت اشاره دارد که به عنوان یک میانجی بین نهاد و فرا من عمل کرده و رفتار آدمی را متعادل می سازد. منظور فروید از فرا من نیز، بخش اخلاقی و قانونی ساختار شخصیت است که در برگیرنده وجدان و رعایت اصول اخلاقی است.
غرایز زندگی و مرگ
فروید مدعی شد که دو دسته از غرایز، به نام های زندگی و مرگ یا کسب لذت و دوری از درد، به رفتار انسان جهت می دهند. غرایز زندگی شامل تولید مثل، بقا و لذت است. غرایز مرگ شامل پرخاشگری، خودآزاری و تخریب است.
مراحل رشد روانی فروید
نظریه فروید در مورد رشد روانی-جنسی بیان می کند که پنج مرحله رشد وجود دارد که ۴-۵ سال اولیه زندگی را در برگرفته و در این دوره شخصیت و افراد تکامل پیدا می کند. مراحل روانی-جنسی فروید عبارت اند از:
- مرحله دهانی
- مرحله مقعدی
- مرحله آلتی
- مرحله نهفتگی
- مرحله تناسلی
مکانیسم های دفاعی فروید
مفهوم مکانیسم های دفاعی فروید، امروزه نیز بخشی از ادبیات روانشناسی معاصر است. مکانیسم های دفاعی ابزارهای ضمیر ناخودآگاه هستند که برای تغییر واقعیت به منظور اجتناب از درد و رنج طراحی شده اند. برای مثال، مکانیسم دفاعی سرکوب، تمایل به فراموش کردن وقایع نگران‌کننده است، در حالی که فرافکنی تمایل به فرافکنی ویژگی‌های خود بر شخص دیگری است. مکانیسم‌های دفاعی فروید توسط دخترش آنا فروید گسترش پیدا کرد.
زیگموند فروید و دخترش آنا فروید
تعدادی از مهمترین مکانیسم های دفاعی عبارت اند از:
- جابجایی: در این مکانیسم دفاعی، افراد رفتارهایی که باید در برابر شخص خاصی داشته باشند را به شخصی دیگر ابراز می کنند. مثل مادری که مشکل با همسر و عصبانیتش را بر سر فرزند خود تخلیه می کند
- سرکوب: سرکوب عبارت است از جلوگیری ذهن از بروز افکار، امیال و نیازهایی که دردناک و رنج آور هستند. در این حالت از به هشیاری در آمدن افکار و خاطرات ناخوشایند جلوگیری می شود.
- تصعید یا والایش: در مکانسیم دفاعی والایش خواسته های آسیب زا به شکلی جامعه پذیر تر بروز پیدا می کنند. مثل میل به خون و از بین بردن که به شکل علاقه به پزشکی بروز پیدا می کند.
- فرافکنی: در مکانیسم دفاعی فرافکنی، افراد ویژگی های معمولا منفی خود را به دیگران نسبت می دهند. مثل فردی که به دوست خود می گوید دروغگو در حالی که خودش در زندگی دروغ می گوید.
- واکنش وارونه: در مکانسیم دفاعی واکنش وارونه، افراد برخلاف چیزی که به واقع به آن اعتقاد دارند رفتار می کنند، مثل کسی که از یکی از اعضای خانواده خوشش نمی آید اما بیشترین زمان را با او می گذراند.
لغزش های فرویدی
لغزش های زبانی فرویدی زمانی اتفاق می افتد که فرد آنچه را که ضمیر ناخودآگاهش به آن فکر می کند یا آرزو می کند، را اشتباها به زبان می آورد و یا آن را به شکلی دیگر بازگو می کند. به عنوان مثال، زنی ممکن است بگوید: می‌خواهم دوست پسر سابقم بمیرد؛ در حالی که منظور واقعی و آرزوی او این است که: می‌خواهم دوست پسر سابقم برگردد.
تفسیر خواب
فروید معتقد بود که رویاها را می توان به گونه ای تعبیر و تفسیر کرد که اطلاعات مهمی در مورد شخصیت افراد به دست آورد، او معتقد بود که رویا ها را شاهراهی به سمت ناخودآگاه می دانست. به عقیده فروید، چیزی که افراد در خواب های خود می بینند نماد و سمبلی از واقعیت ذهنی آن ها است که در حالت بیداری و هشیاری به آن ها دسترسی ندارند.
مقاومت
اشاره به مفهوم مقاومت توسط زیگموند فروید، زمانی اتفاق افتاد که او در بررسی مورد های درمانی خود مشاهده کردن که افراد به شکلی آگاهانه و یا ناآگاه از گفتن بعضی موارد و موضوعات سر باز زده و مسائلی را پنهان می کنند. او دریافت که مقاومت راهی برای جلوگیری از ورود خاطرات و رویدادهای آسیب زا و اضطراب آور به سطح هشیاری است.
انتقال و انتقال متقابل
در روند روانکاوی برای درمان بیماران، فروید مشاهده کرد که بیمارانش نسبت به او احساساتی را نشان می دهند که در گذشته نسبت به مراقبین اصلی خود از جمله پدر و مادر داشته اند. فروید این پدیده را انتقال نامید. در مقابل از پدیده دیگری نیز به نام انتقال متقابل صحبت کرد. در انتقال متقابل، شخص درمانگر احساساتی را نسبت به مراجع و بیمار خود نشان می دهد که ناشی از سوگیری و جریانات قبلی زندگی درمانگر است که حالا نسبت به مراجع نیز ابراز می شود.
اتاق درمان زیگموند فروید
دیدگاه فروید در مورد زنان
طبق نظر فروید حسادت به آلت تناسلی، پدیده‌ای است که زنان با مشاهده بدن برهنه و آلت تناسلی مردانه تجربه می کنند، زیرا احساس ناخوشایندی دارند از اینکه آن ها آلتی به شکل مردان ندارند. کارل هورنای در مقابل این موضوع را بیان کرد که مردان هم (حسادت یا رشک رحم) را تجربه می کنند و به دلیل ناتوانی در بچه دار شدن با احساس حقارت مواجه می شوند.
زیگموند فروید هم در طول زندگی و هم بعد از آن به خاطر دیدگاه‌هایش درباره زنان، زنانگی و تمایلات جنسی زنانه مورد انتقاد قرار گرفته است. یکی از مشهورترین منتقدان او کارن هورنای روانشناس و روانکاو بود که دیدگاه فروید مبنی بر اینکه زنان از (حسادت به آلت تناسلی یا غبطه قضیب) رنج می برند را رد کرد.
دیدگاه فروید در مورد دین
فروید در خانواده ای با مذهب یهودی به دنیا آمد و بزرگ شد اما در بزرگسالی خود را ملحد توصیف کرد. او می‌نویسد: همه چیز آنقدر کودکانه است، آنقدر با واقعیت بیگانه است، که برای هرکسی که نگرش دوستانه به بشریت دارد، فکر کردن به این که اکثریت انسان‌ها هرگز نمی‌توانند از این دیدگاه نسبت به زندگی بالاتر بروند، دردناک است.
دیدگاه فروید در مورد ازدواج
فروید معتقد بود که همه روابط عاشقانه حاوی احساسات دوسوگرا هستند و دوگانگی در تمام روابط نزدیک و صمیمی وجود دارد. فروید بیان می کند در حالی که ممکن است ما آگاهانه نسبت به همسر، شریک زندگی، والدین یا فرزند خود احساس محبت واقعی و واقع بینانه داشته باشیم، اما همه چیز می توانند آنطور نباشند که به نظر می رسند. در دنیای ناخودآگاه، حتی در زیر محبت آمیزترین احساسات، خیالات و ایده هایی وجود دارد که منفی، نفرت انگیز و مخرب هستند. فروید مشخص کرد که این مخلوط عشق و نفرت در روابط نزدیک، بخشی از طبیعت انسان است و لزوماً نمی تواند مخرب و آسیب زا باشد.
آثار زیگموند فروید
نوشته‌های فروید بسیاری از نظریه‌ها و ایده‌های اصلی او را گزارش و شرح می‌دهد. اثر مورد علاقه خود فروید کتاب (تفسیر رویا) بود. او در کتاب تعبیر رویا نوشت: این نوشته ها حاوی ارزشمندترین اکتشافاتی است که کرده ام و فرصت دستیابی به آن ها را داشته ام، و این از بخت خوب من بوده است.
برخی از کتاب های مهم فروید عبارت اند از:
- مطالعاتی در باب هیستری (۱۸۹۵)
- تفسیر رویا (۱۹۰۰)
- آسیب شناسی روانی زندگی روزمره (۱۹۰۱)
- سه مقاله درباره نظریه جنسی (۱۹۰۵)
- لغزش های زبانی و ارتباط آن با ناخوداگاه (۱۹۰۵)
- توتم و تابو (۱۹۱۳)
- فراتر از اصل لذت (۱۹۲۰)
- تمدن و ناکامی هایش (۱۹۳۱)
- آینده یک توهم
بیماران زیگموند فروید
فروید ایده ها و نظریه هایش را بر اساس مطالعات موردی بیماران خود و همکارانش قرار داد. این بیماران به شکل گیری نظریه های او کمک کردند و تعدادی از آنها به خوبی شناخته شده اند. برخی از این افراد عبارت اند از:
- آنا او (معروف به برتا پاپنهایم)
- هانس کوچولو (هربرت گراف)
- دورا (ایدا بائر)
- موش مرد (ارنست لانزر)
- گرگ مرد (سرگئی پانکجف)
- سابینا اسپیلرین
لازم به ذکر است که آنا او در واقع بیمار فروید نبود، بلکه بیمار همکار فروید یعنی جوزف بروئر بود. این دو همکار اغلب درباره علائم آنا او مکاتبه می کردند و در نهایت کتاب (مطالعات هیستری) را در مورد او منتشر کردند. از طریق کار و مکاتبات فروید و بروئر بود که تکنیکی به نام گفتار درمانی پدیدار آمد.
جملات معروف فروید
فروید در طول سالهای عمر خود نوشته ها و سمینارهای مهم و متفاوتی را از خود به جا گذاشته است که از دل این نوشته و گفتارها جملات جالب و مهمی استخراج شده است. تعدادی از این جملات در زیر آورده شده اند:
“احساسات ابراز نشده هرگز نمی‌میرند. آنها زنده به گور می شوند و بعداً به روش های زشت تری بیرون خواهند آمد”
“از خطا به خطا، انسان تمام حقیقت را کشف می کند”
“انسان نباید برای از بین بردن عقده های خود تلاش کند، بلکه باید با آنها هماهنگ شود. آنها به طور مشروع چیزی هستند که رفتار او را در جهان هدایت می کنند”
“همانطور که هیچ کس را نمی توان مجبور به ایمان کرد، هیچ کس را نیز نمی توان مجبور به کفر کرد”
“تنها کسی که باید خود را با او مقایسه کنید شما در گذشته هستید”
“تعبیر رویاها شاهراهی برای آگاهی از فعالیت های ناخودآگاه ذهن است”
“دوستی، هنر حفظ فاصله است در حالی که عشق، هنر صمیمیت است”
“در مسائل کوچک به ذهن اعتماد کنید، در مسائل بزرگ به قلب”
“مردم واقعاً آزادی نمی‌خواهند، زیرا آزادی مستلزم مسئولیت است و بیشتر مردم از مسئولیت می‌ترسند”
مرگ فروید
در سال ۱۹۳۹ برای زیگموند فروید سرطان تهاجمی سقف دهان و فک تشخیص گذاشته شد. این بیماری درد شدید و طاقت فرسایی داشت که فروید را عاصی و بدحال کرده بود و پزشک از او خواسته بود تا مصرف سیگار را قطع کند. پس از انجام حدودا ۳۰ عمل جراحی که موفقیتی در بر نداشت، در نهایت به درخواست زیگموند فروید و با همکاری پزشک معتمد او، دوزهایی از مورفین در روزهای ۲۱ و ۲۲ سپتامبر ۱۹۳۹ به او تزریق شد و در ۲۳ سپتامبر با مرگی خود خواسته از دنیا رفت. جسم زیگموند فروید بعد از مرگ او در آتش سوزانده و خاکستر او در یک گلدان عتیقه ای که قروید از پرنس بناپارت دریافت کرده بود، ریخته و همچنان در آن گلدان نگهداری می شود
منابع: verywellmind, biography, frued, psychoanalysis, goodtherapy, theschooloflife
پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.
فروید دانشمندی بود که ۱۲۰ سال پیش انسان را بدرستی شناخت
سلام و درود، ممنون از نظر شما.
👌👍
سلام ممنون از حسن توجه شما.
خیلی خوب بود