کاربامازپین چیست؟ موارد مصرف، عوارض، تداخلات و جایگزین ها

کاربامازپین به غیر از استفاده از آن در درمان صرع، گاهی اوقات می‌تواند برای افراد جوان زیر ۱۸ سال برای درمان بیماری‌های فوق، «خارج از برچسب» نیز تجویز شود. سایر شرایطی که کاربامازپین ممکن است برای درمان استفاده شود عبارتند از: افسردگی (کم خلقی) برخی از اختلالات اضطرابی و هراس.

اطلاعات زیر فقط شامل دوزهای متوسط داروی کاربامازپین است. اگر دوز شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید.

عوارض مصرف طولانی مدت کاربامازپین

بسیاری از مردم کاربامازپین را برای چندین ماه یا سال به صورت ایمن مصرف می کنند. با این حال، برخی از عوارض جانبی کاربامازپین ممکن است در طولانی مدت رخ دهد. عوارض مصرف طولانی مدت کاربامازپین شامل پوکی استخوان و استئوپنی (افزایش خطر شکستگی استخوان) است. پزشک می‌تواند آزمایش‌هایی را برای بررسی استحکام استخوان‌های شما ترتیب دهد. ورزش منظم و یک رژیم غذایی خوب نیز می تواند به قوی نگه داشتن استخوان های شما کمک کند.

عوارض قطع ناگهانی قرص کاربامازپین

اگر مصرف کاربامازپین را به یکباره قطع کنید، تعادل به وجود آمده، شروع به تغییر می کند. شما ممکن است علائم قدیمی خود را برگردانید. این خطر وجود دارد که ممکن است دچار تشنج شوید. این به این دلیل است که حتی اگر این دارو را برای صرع مصرف نمی کنید، بدن شما به مصرف یک داروی ضد تشنج عادت کرده است. بی حسی در اندام ها، مور مور شدن، دردهای مفصلی، بیخوابی، لرزش، اضطراب و کاهش وزن از سایر عوارض قطع قرص کاربامازپین است.

مطلب مرتبط: پرگابالین و موارد مصرف آن چیست؟ عوارض و نحوه مصرف

قرص کاربامازپین می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که ممکن است مصرف می کنید تداخل داشته باشد. تداخل زمانی است که یک ماده نحوه عملکرد دارو را تغییر دهد. این می تواند مضر باشد یا از عملکرد صحیح دارو جلوگیری کند. برای کمک به جلوگیری از تداخل، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث تداخل با کاربامازپین شوند در زیر ذکر شده است.

مصرف داروهای زیر همراه با کاربامازپین باعث افزایش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.

• داروهای قلب: برخی داروهای قلبی مانند دیلتیازم و وراپامیل
• داروهای عفونت قارچی: یکی از داروهای کتوکونازول، ایتراکونازول، فلوکونازول، وریکونازول
• داروی ارتفاع: مصرف استازولامید
• داروی ضد حساسیت: لوراتادین
• آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیک های خاص مثل کلاریترومایسین، ازیترومایسین و سیپروفلوکساسین
• داروی ضد تهوع: آپرپیتانت
• داروهای HIV” برخی از داروهای HIV همانند ریتوناویر، ایندیناویر، نلفیناویر، ساکویناویر
• داروی ضد اسپاسم: دانترولن
• داروی مثانه: اکسی بوتینین
• داروهای سوزش سر دل: سایمتیدین و امپرازول
• محصولات گیاهی: نیاسینامید
• داروی مسکن: مصرف ایبوپروفن

داروهای سل
مصرف ریفامپین با کاربامازپین باعث کاهش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این بدان معناست که برای درمان بیماری شما به خوبی کار نخواهد کرد. مصرف ایزونیازید با کاربامازپین ممکن است خطر آسیب کبدی را افزایش دهد.

داروهای روانپزشکی
مصرف برخی از داروهای اعصاب شامل فلوکستین، فلووکسامین، ترازودون، الانزاپین، لوکساپین، کوتیاپین همراه با کاربامازپین باعث افزایش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این می تواند عوارض جانبی ایجاد کند. همچنین مصرف نفازودون با این دارو باعث کاهش سطح نفازودون در بدن شما می شود. مصرف این دو دارو با هم توصیه نمی شود. مصرف آریپیپرازول با کاربامازپین باعث کاهش سطح آریپیپرازول در بدن شما می شود. پزشک ممکن است دوز آریپیپرازول را افزایش دهد.

رقیق کننده های خون
مصرف کاربامازپین با داروهای خاصی به نام ضد انعقاد می تواند اثرات این داروها را کاهش دهد. این بدان معنی است که آنها برای جلوگیری از لخته شدن خون به خوبی کار نمی کنند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• ریواروکسابان
• آپیکسابان
• دابیگاتران
• ادوکسابان

همچنین مصرف تیکلوپیدین با کاربامازپین باعث افزایش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.

داروهای ضد تشنج
مصرف برخی از داروهای ضد تشنج همراه با کاربامازپین باعث کاهش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این بدان معناست که برای درمان بیماری شما به خوبی کار نخواهد کرد. اگر آن را با یکی از این داروها مصرف می کنید، ممکن است پزشک شما سطح خونی کاربامازپین را کنترل کند:

• فلبامات
• متسوکسیمید
• فنی توئین
• فسفنی توئین
• فنوباربیتون
• پریمیدون

مصرف سایر داروهای ضد تشنج همراه با کاربامازپین با یکی از این داروها ممکن است بر عملکرد هورمون تیروئید شما تأثیر بگذارد. این داروها عبارتند از: فنی توئین و فنوباربیتون. کاربامازپین با فنی توئین ممکن است اثرات دارو را در بدن شما تغییر دهد. در صورت از دست دادن کنترل تشنج یا علائمی مانند خواب آلودگی، مشکلات بینایی، تغییر در رفتار، حالت تهوع یا هماهنگی ضعیف عضلات، باید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین مصرف والپروئیک اسید همراه با کاربامازپین باعث افزایش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود.

داروهای سرطان
مصرف برخی داروهای سرطان همراه با کاربامازپین باعث کاهش سطح کاربامازپین در بدن و عدم عملکرد صحیح این دارو شوند. این داروها شامل سیس پلاتین و دوکسوروبیسین هستند.
مصرف سایر داروهای سرطان با کاربامازپین باعث تغییر سطح داروی سرطان در بدن شما می شود. پزشک باید از مصرف همزمان این داروها خودداری کند. با این حال، اگر آنها باید با هم استفاده شوند، پزشک ممکن است دوز داروی سرطان خود را تغییر دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از: تمسیرولیموس و لاپاتینیب.
مصرف سیکلوفسفامید با کاربامازپین باعث افزایش سطح داروی سرطان در بدن شما می شود. در صورت مصرف داروی سرطان با کاربامازپین، پزشک ممکن است دوز مصرفی شما را تغییر دهد.

داروهای ضد رد پیوند
مصرف تاکرولیموس با کاربامازپین باعث تغییر سطح تاکرولیموس در بدن شما می شود. پزشک شما ممکن است سطوح خونی تاکرولیموس را کنترل کرده و دوز مصرفی شما را تغییر دهد.

داروی اختلال دوقطبی
مصرف لیتیوم با کاربامازپین ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

داروهای پیشگیری از بارداری
مصرف کاربامازپین همراه با کنترل بارداری هورمونی، مانند قرص های ضد بارداری، ممکن است اثربخشی کنترل بارداری را کاهش دهد. ممکن است لازم باشد از روش های جایگزین یا پشتیبان پیشگیری از بارداری استفاده کنید.

داروهای تنفسی
مصرف برخی داروهای تنفسی مثل آمینوفیلین و تئوفیلین همراه با کاربامازپین باعث کاهش سطح کاربامازپین در بدن شما می شود. این بدان معناست که برای درمان بیماری شما به خوبی کار نخواهد کرد. اگر آن را با یکی از این داروها مصرف می کنید، ممکن است پزشک شما سطح خونی کاربامازپین را کنترل کند:
شل کننده های عضلانی
مصرف یکی از این داروها با کاربامازپین می تواند اثر این داروها را کاهش دهد. در صورت مصرف این داروها با کاربامازپین، پزشک ممکن است دوز مصرفی شما را تنظیم کند. این داروها عبارتند از:

• پانکورونی
• وکورونیم
• روکورونیوم
• سیساتراکوریوم

قبل از مصرف کاربامازپین، اگر به آن یا سایر داروهای ضد تشنج (مانند فسفنی توئین، اکسکاربازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، پریمیدون) یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (مانند آمی تریپتیلین، دزیپرامین) حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال (مانند سوربیتول در شربت کاربامازپین) باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود.

قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید، به ویژه موارد: کاهش عملکرد مغز استخوان، اختلالات خونی (مانند پورفیری، کم خونی)، گلوکوم، بیماری قلبی (مانند بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم)، بیماری کلیوی، بیماری کبد، اختلالات روانی/خلقی (مثل افسردگی).

این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. الکل یا ماری جوانا (حشیش) می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. کاری را که نیاز به هوشیاری دارد انجام ندهید تا زمانی که بتوانید آن را با خیال راحت انجام دهید. اگر از ماری جوانا (حشیش) استفاده می کنید، با پزشک خود صحبت کنید.

این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. زمان خود را در آفتاب محدود کنید. از اتاق های برنزه کننده یا سولاریوم کنید. بیرون از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. اگر دچار آفتاب سوختگی یا تاول/قرمزی پوست شدید فوراً از پزشک کمک بگیرید.

قرص یا شربت ممکن است حاوی قند باشد. در صورت ابتلا به دیابت یا هر بیماری دیگری که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف قند در رژیم غذایی دارید، احتیاط کنید. از پزشک یا داروساز در مورد استفاده ایمن از این محصول سوال کنید. قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه گیجی، بی ثباتی، یا ضربان قلب نامنظم حساس تر باشند. گیجی و بی ثباتی می تواند خطر افتادن را افزایش دهد. افراد مسن ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایجاد نوعی عدم تعادل مواد معدنی (سطح پایین سدیم در خون) باشند، به خصوص اگر آنها همچنین از قرص های آب (ادرار آور) استفاده می کنند.

مصرف کاربامازپین در بارداری

خوردن قرص کاربامازپین در بارداری ممکن است باعث آسیب جنین شود. داده های اپیدمیولوژیک ارتباط بین مصرف این دارو در دوران بارداری و ناهنجاری های مادرزادی از جمله اسپینا بیفیدا (بیرون‌زدگی نخاع) را نشان می دهد. اختلالات رشدی، تأخیر در رشد بر اساس ارزیابی های عصبی-رفتاری، و ناهنجاری های مادرزادی (مانند نقص های جمجمه-صورتی، ناهنجاری های قلبی عروقی و ناهنجاری های مربوط به سیستم های مختلف بدن) نیز گزارش شده است.

در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند. با این حال، از آنجایی که تشنج‌های درمان‌نشده یک بیماری جدی است که می‌تواند به زن باردار و جنین داخل رحم او آسیب برساند، مصرف این دارو را متوقف نکنید، مگر اینکه پزشکتان تجویز کند.

مصرف کاربامازپین در شیردهی

مصرف کاربامازپین در شیردهی باعث می شود این دارو وارد شیر مادر شود. ممکن است در کودکی که با شیر مادر تغذیه می شود عوارض جدی ایجاد کند. اکثر نوزادان هیچ واکنش نامطلوبی نداشته اند، اما آرام بخشی، مکیدن ضعیف، واکنش های ترک و ۳ مورد اختلال عملکرد کبدی در نوزادان گزارش شده است. شما و پزشکتان ممکن است نیاز داشته باشید تصمیم بگیرید که اگر این دارو را مصرف می کنید به نوزادتان شیر بدهید یا خیر.

جایگزین قرص کاربامازپین

قبل از جایگزین کردن دارو، حتماً با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا هر دارویی ممکن است تأثیرات جانبی یا تداخل‌های مختلفی با داروهای دیگر داشته باشد و تغییر دارو بدون مشورت با پزشک ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد. پزشک شما می‌تواند بهترین گزینه‌ها را برای شما مشخص کند و راهنمایی‌های لازم را برای جایگزینی داروها به شما ارائه دهد. داروهای زیر ممکن است به عنوان جایگزین قرص کاربامازپین در نظر گرفته شوند:

• اکسکاربازپین: این دارو نیز به عنوان یک ضدتشنج شناخته می‌شود و ممکن است در درمان برخی نوع اختلالات تشنجی مانند صرع، نوع جلویی تنکوری، و اختلالات دردهای نوروپاتیک مورد استفاده قرار گیرد.
• لاموتریژین: این دارو همچنین برای درمان صرع و برخی اختلالات بیماری‌های اعصابی استفاده می‌شود.
• فنیتوئین: این دارو نیز به عنوان یک آنتی‌اپیلپتیک استفاده می‌شود و در درمان صرع و تشنج‌ها به عنوان گزینه‌ای دیگر برای کاربامازپین مطرح می‌شود.
• گاباپنتین: این دارو برای کاهش درد‌های نوروپاتیک و همچنین کنترل برخی نوع اختلالات تشنجی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک گزینه جایگزین برای کاربامازپین درمانی در برخی موارد پیشنهاد می‌شود.

این دارو با نام های تجاری دیگری نیز شناخته می شوند؛ از جمله:

سوالات متداول

در اینجا به برخی پرسش و پاسخ های رایج در مورد داروی کاربامازپین می پردازیم.

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.