بسیاری از افراد تصور میکنند که علت افسردگی خود را میدانند. اما واقعیت این است که پیدا کردن علت افسرده شدن همیشه ساده نیست. در بسیاری از موارد افسردگی یک دلیل ندارد. بلکه نتیجه چندین عامل مختلف مثل ژنتیک، اتفاقات گذشته و شرایط کنونی است.
مهمترین نکتهای که در این خصوص باید بدانید این است که برخلاف احساس غم و اندوه، افسردگی «علت» ندارد. در واقع نمیتوان کسی را بابت افسردگی مقصر دانست یا آن را به وجود یک مشکل در شخصیت فرد نسبت داد. این بیماری هر کسی را ممکن است تحت تاثیر قرار دهد و فارغ از اینکه علت به وجود آمدن افسردگی چیست، راههای موثری برای درمان آن وجود دارد.
مهم ترین علت افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال روانی بسیار پیچیده است. به همین دلیل پیدا کردن علت دقیق آن دشوار است. علل متعددی را میتوان برای افسردگی برشمرد. برخی افراد وقتی به یک بیماری سخت مبتلا میشوند افسردگی را تجربه می کنند. برخی دیگر به علت جدایی یا از دست دادن عزیزان خود افسرده میشوند. برخی دیگر هم به علت ژنتیکی و سابقه ابتلای خانوادگی به افسردگی دچار میشوند.
۱- علت زیستی افسردگی
هنوز مشخص نیست که دقیقاً چه اتفاقی در مغز رخ میدهد که باعث بروز افسردگی میشود. اما مطالعات نشان داده است که در بخشهای خاصی از مغز در فرد افسرده به خوبی کار نمیکند.
همچنین علت افسردگی را میتوان در تغییر سطح و عملکرد مواد شیمیایی خاص در مغز جستوجو کرد.
۲- علت ژنتیکی افسردگی
محققان به این نتیجه رسیدهاند که یکی از مهمترین علتهای افسردگی سابقه خانوادگی است. اگر فردی در خانواده به افسردگی مبتلا باشد ریسک ابتلا به افسردگی در شما بالاتر میرود. اما به طور مشخص نمیتوان گفت ژنتیک چگونه بر افسردگی تاثیر میگذارد.
واقعیت این است که افسردگی یک خصیصه پیچیده است و ژنهای مختلفی با عملکردهای مختلف دست به دست می دهند تا باعث بروز این اختلال شوند.
۳- جنسیت
احتمال بروز افسردگی در زنان دو برابر مردان است و علت آن به طور قطعی مشخص نیست. تغییرات هورمونی که زنان در بازههای زمانی مختلف در زندگی خود تجربه میکنند میتواند یکی از علل افسردگی آنها باشد.
مطلب مرتبط: افسردگی در زنان | تاثیر افسردگی در زنان و درمان آن
۴- سن
یکی از علت های افسردگی بالا رفتن سن است. با بالا رفتن سن افراد احتمال بروز افسردگی در آنها بیشتر میشود. در صورتی که فرد تنها زندگی کند یا حمایت عاطفی دریافت نکند احتمال بروز افسردگی بیشتر هم میشود.
مطلب مرتبط: افسردگی در سالمندان چیست؟ | علائم و علت افسردگی در سنین پیری
۵- بیماریهای مزمن
شرایطی که سلامتی فرد را از حالت طبیعی خود خارج میکنند، مثل بیماریهای مزمن و ناتوانیهایی که درمان ندارند یکی از مهمترین علتهای افسردگی هستند. این بیماریها عبارتند از:
- سرطان
- بیماریهای قلبی
- سکته مغزی
- مشکلات تیروئیدی
- دیابت
- بیماریهای کلیوی
- ایدز
- لوپوس
- ام اس (MS)
- پرکاری تیروئید
- دردهای مزمن
بیماری مزمن به بیماری گفته میشود که بیش از حد نرمال طولانی شده و به طور کامل قابل درمان نیست. رژیم غذایی، ورزش، اصلاح سبک زندگی و داروها میتوانند به کنترل بیماریهای مزمن کمک کنند.
۶- افسردگی به علت دردهای مزمن
درد مزمن به دردهایی گفته میشود که بین چند هفته تا چند ماه پایدار باقی بمانند. دردهای مزمن نه تنها به خودی خود باعث ایجاد ناراحتی میشوند، بلکه می توانند باعث ایجاد اختلال در خواب، کاهش توانایی فرد در تحرک و ورزش کردن، مختل کردن روابط و کاهش بهرهوری شغلی شوند. بنابراین اگر بگوییم یک علت افسردگی همین دردهای مزمن هستند بیراه نیست. دردهای مزمن میتوانند باعث احساس غم، انزوا و افسردگی شوند.
ترکیبی از دارودرمانی، رواندرمانی، گروهدرمانی و سایر روشها میتواند به کنترل درد مزمن، درمان افسردگی و بازگشت به مسیر طبیعی زندگی کمک کند.
مطلب مرتبط: اثرات استرس و اضطراب بر روی بدن
۷- صدمه روحی و سوگ
صدمات روحی (Trauma) از جمله تجاوز و سو استفاده جنسی یا عاطفی از جمله مهم ترین علت های افسردگی هستند. فرقی ندارد این اتفاقات تلخ در دوران کودکی یا بزرگسالی افتاده باشند، به هر حال میتوانند به خصوص در افرادی که از نظر زیستی مستعد افسردگی باشند ایجاد مشکل کنند.
سوگ یک پاسخ طبیعی و رایج نسبت به فقدان است. فقدان یک عزیز پس از مرگ او، فقدان به علت جدایی، فقدان از دست دادن شغل، فقدان پس از گم شدن یا مرگ حیوان خانگی، طلاق و بازنشستگی همگی میتوانند باعث سوگ شوند.
سوگ بعد از مرگ یک دوست یا از دست دادن سایر عزیزان یک احساس طبیعی است؛ اما این سوگ پس از فقدان میتواند باعث بروز علائم افسردگی مثل احساس بیارزشی، افکار منفی، ناامیدی، فکر خودکشی، احساس پوچی و لذت نبردن از زندگی شود.
۸- تغییر شرایط و وقایع استرسزا
هر فردی در طول زندگی خود به دلیل وقایع استرسزا (مثل طلاق یا مراقبت از بستگان بیمار) غم را تجربه می کند. اما وقایع مثبت مثل ازدواج یا شروع یک شغل جدید هم میتوانند جزء علتهای افسردگی به شمار بیایند. این وقایع هم میتوانند علائم افسردگی را ایجاد کنند.
۹- مصرف داروها
بسیاری از داروها میتوانند باعث بروز علائم افسردگی شوند. مصرف الکل و سوء مصرف مواد در میان افراد مبتلا به افسردگی شایع است. این باعث بدتر شدن علائم افسردگی و ایجاد تداخل در تاثیرگذاری داروهای ضدافسردگی آن ها میشود.
داروهایی مثل «ایزوتریتینوئین» (برای رفع آکنه)، «اینتفرون آلفا» و «کورتون» میتوانند ریسک ابتلا به افسردگی را بالا ببرند.
۱۰- مشکلات شخصی
مسائل شخصی هم میتواند علت افسردگی در افراد باشد. به خصوص افرادی که زمینه زیستی و ژنتیکی ابتلا به افسردگی را دارند بیشتر در معرض ابتلا هستند. مسائل مالی، اختلافات و مشکلات خانوادگی از جمله علل احتمالی بروز این اختلال هستند.
قرنطینه خانگی، فاصله گیری از اجتماع به علت بیماریهای ذهنی، طرد شدن از گروههای دوستانه و خانوادگی هم می توانند در ایجاد افسردگی نقش داشته باشند.
منبع:
برای رزرو وقت مشاوره از روانشناسان پزشک خوب روی دکمه زیر کلیک کنید:
