تاب آوری چیست؟ انواع، مولفه ها، فواید و تکنیک های افزایش آن

از دست دادن یک عزیز، بلایای طبیعی، بیماری، شکست عاطفی و… شرایطی را ایجاد می کنند که افراد لازم است برای گذر از آن ها یاد بگیرند که با تجارب بسیار چالش برانگیز زندگی کنار بیایند. افراد باید بتوانند که ضمن مقاومت و سازگاری در برابر مشکلات و سختی ها، برای تغییر شرایط و بهبود اوضاع زندگی تلاش کرده و درد های خود را تحمل کنند تا با گذر از آن ها زندگی بهتری را تجربه کنند. اینکه بعد از مواجهه شدن با چالش های زندگی افراد  امیدوار مانده و به تلاش خود ادامه می دهند، میزان تاب آوری و سازش آن ها را نشان می دهد. تاب آوری به معنای توانایی افراد، در مواجهه با چالش های زندگی، تلاش برای رفع موانع، قدرت سازگاری در برابر تغییرات، بازیابی خود و مقابله با فروپاشی بعد از شکست است. چنانچه قصد دارید تا تاب آوری خود را افزایش داده و با انواع تکنیک های افزایش تاب آوری و انواع آن آشنا شوید، این مطلب مناسب شما است.

مهارت تاب آوری چیست؟

تاب آوری (resilience) یک مفهوم در روانشناسی است، که شامل برخورداری افراد از توانایی انعطاف پذیری و سازگاری در ابعاد روانی، عاطفی و رفتاری، در هنگام رو به رو شدن با شرایط نامطلوب زندگی است، که به افراد اجازه می‌دهد در صورت شکست و زمین خوردن، بتوانند مجدد از جای خود برخاسته و برای ادامه زندگی تلاش کنند. تاب آوری یا انعطاف پذیری، باعث می شود تا افراد با امیدواری، از چالش های استرس آمیز و اذیت کننده زندگی، عبور کرده و بتوانند بعد از شکست، خود را بازیابی کرده و زخم هایشان را التیام ببخشند. طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، تاب آوری عبارت است از:

 فرآیند سازگاری، تحمل مشکلات و حل و فصل دشواری ها، همراه با امیدواری در مواجهه با تجارب نامطلوب یا چالش برانگیز زندگی 

بر اساس تحقیقات، تاب آوری فقط محدود به شرایط خاص نیست، تاب آوری به معنای نداشتن استرس، آشفتگی و نداشتن احساسات بد هم نیست، بلکه کوششی برای گذر از حال بد به حال خوب است. تاب آوری و افزایش آن، در تحمل شرایط سخت، نیازمند پرورش و کسب بعضی مهارت های زندگی مانند حل مسئله، مدیریت استرس، تصمیم گیری و مدیریت احساسات است. افرادی که به تمرین تاب آوری پرداخته باشند، ظرفیت روانی بیشتری برای تحمل شرایط نامطلوب خواهند داشت. هر چه ظرفیت روانی افراد بالاتر بوده و تاب آوری بیشتری داشته باشند، احتمال زمین خوردن و ابتلا به اختلالات روانی، در آن ها کمتر خواهد شد. در تعریف تاب آوری، سه ویژگی مهم وجود دارد که عبارت است از:

• بهبود، به معنای توانایی بازگشت به حالت عادی یا عملکرد پیش از شرایط نامطلوب
• مقاومت، به معنای علائم محدود یا عدم به وجود آمدن اختلال در زندگی به دنبال عامل استرس زا
• بازیابی مجدد، به معنای یافتن راهکار های جدید با توجه به تغییر شرایط

بیشتر بخوانید: مهارت های زندگی چیست؟ آشنایی با مهارت های ده گانه زندگی

نشانه های تاب آوری بالا

افراد با مهارت تاب آوری، دارای تعدادی ویژگی متفاوت هستند که به آن ها کمک می کند تا با چالش های زندگی مقابله کنند. برخی از مهمترین نشانه های تاب آوری عبارت اند از:

• تنظیم هیجانی: تاب آوری با توانایی مدیریت احساسات و هیجانات، در مواجهه با استرس و شرایط سخت ارتباط دارد. هرچه توانایی تنظیم هیجانی بالاتر باشد، ظرفیت تاب آوری افراد بیشتر می شود.
• احساس کنترل بر زندگی: افراد تاب آور، تمایل به داشتن یک احساس کنترل درونی و عاملیت دارند. این افراد احساس می کنند که اقدامات آنها می تواند در تعیین نتیجه اتفاقات زندگی شان نقش داشته باشد و کنترل زندگی بر عهده خودشان خواهد بود.
• مهارت‌های حل مسئله: زمانی که برای افراد با تاب آوری بالا، مشکلی پیش می آید، به جای آشفته شدن و احساس سردرگمی، سعی می‌کنند راه‌حل‌هایی مناسب، برای گذر از شرایط سخت پیدا کرده یا ایجاد کنند. انتخاب روش های مقابله ای متناسب با مشکلات، به توانایی حل مسئله افراد اشاره دارد.
• شفقت به خود: یکی دیگر از نشانه های تاب آوری، دوست داشتن خود است. افراد با سطح بالای تاب آوری و انعطاف پذیری، با مهربانی با خود رفتار می کنند، مخصوصاً وقتی کارها بسیار سخت است، شکست را محتمل دانسته و خود را سرزنش نمی کنند.
• حمایت اجتماعی: داشتن یک شبکه قوی از افراد حامی، یکی دیگر از نشانه های تاب آوری است. افراد تاب آور اهمیت حمایت لزوم درخواست کمک در صورت نیاز را می دانند.
• ذهنیت برنده: اعتقاد به اینکه حتی زمانی که شرایط بسیار سخت است، می توانند از پس آن برآمده و از سختی های زندگی عبور کنند. در نتیجه با داشتن ذهنیت برنده، امیدواری به ادامه مسیر باقی مانده و تحمل آن بهتر می شود.

خواندن این مطلب مفید است: چطور عصبانیت را کنترل کنیم؟ ۱۲ تکنیک موثر کنترل خشم

مولفه های تاب آوری

تاب آوری، مهارتی است که همه افراد به شکل بالقوه آن را در وجود خود دارند؛ اما میزان آن، بنا بر شرایط و ویژگی های هر فرد متفاوت است. مهارت تاب آوری، تشکیل شده از ویژگی هایی است، که با تقویت آن ها می توان میزان سازگاری و نحوه برخورد با مسائل را بهبود بخشید. مولفه های تاب آوری، عبارت اند از:

1. واقع نگری
2. شفقت ورزی
3. پذیرش اتفاقات
4. مسئله یابی
5. بخشندگی
6. مدیریت احساسات
7. روابط اجتماعی
8. عزت نفس

۱. واقع نگری    

واقع نگری، به معنای داشتن چشم اندازی منطقی و واقع نگرایانه از مسائل زندگی و تلاش کافی برای رفع آن ها است. افراد با تقویت واقع نگری در خود، موجب افزایش تاب آوری در زندگی می شوند، چرا که از رویا پردازی جلوگیری شده و تصمیمات بر اساس واقعیت انجام خواهند شد.

۲. خود دوست داری یا شفقت ورزی

خود دوست داری یا شفقت داشتن نسبت به خود، به معنای عدم سخت گیری بیش از حد، سرزنش و تحقیر کردن خود، هنگام رویارویی با مشکلات است. افراد با دوست داشتن خود در هنگام تحمل سختی ها، تاب آوری بالاتری دارند. چرا که در این صورت خودشان را افرادی شایسته در نظر می گیرند که ممکن است مانند هر فرد دیگر، اشتباه کرده و با مشکلاتی مواجه شوند.

۳. پذیرش اتفاقات

پذیرش اتفاقات، یکی از مولفه های مهم تاب آوری برای ایجاد و افزایش قدرت تحمل مشکلات است. پذیرش اتفاقات مختلف در زندگی، باعث می شود تا فرد بداند که اتفاقات برای افتادن هستند و مشکلات تا همیشه در زندگی وجود نخواهند داشت. در نتیجه برای رسیدن به شرایط ایده آل، تلاش کرده و سختی ها را تاب می آورند.

۴. حل مسئله

از دیگر مولفه های افزایش تاب آوری، بهبود توانایی حل مسئله است. هنگام روبرو شدن با شرایط متفاوت و بعضا دشوار زندگی، لازم است تا مسئله به طور شفاف مشخص و راه های حل آن نیز شناسایی و اجرا شود. در این صورت افراد تاب آوری را در زندگی تجربه خواهند کرد.

۵. بخشندگی

گاهی برای گذر از یک مرحله خاص در زندگی، باید مولفه بخشندگی را بکار گرفت، این به معنای پذیرفتن اشتباهات خود و به خصوص دیگران است. بخشندگی با ایجاد احساس آرامش در افراد، باعث افزایش تاب آوری می شود.

۶. مدیریت احساسات

بنا بر نظر یک پژوهش، مشخص شده است که مدیریت احساسات و تنظیم هیجانات، باعث افزایش تاب آوری افراد می شود. مدیریت احساسات، باعث افزایش ظرفیت انعطاف پذیری شده و تحمل استرس و احساسات بد ناشی از مشکلات زندگی را افزایش می دهد.

۷. روابط اجتماعی

مطالعات نشان داده است افراد با داشتن روابط اجتماعی قوی تر، که باعث تعامل بیشتر آن ها با دیگران می شود، همدلی و اعتماد بالاتری را تجربه کرده و نسبت به افرادی که ارتباطات اجتماعی کمتری دارند، تاب آوری بالاتری را تجربه می کنند.

۸. عزت نفس

طبق یک پژوهش انجام شده، مشخص شده است که عزت نفس، باعث افزایش تاب‌آوری شده و ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. داشتن احساس مثبت نسبت به خود و باور داشتن به توانمندی ها، می تواند شرایط روانی افراد در برخورد با مشکلات را بهبود بخشیده و تقویت کند.

خواندن این مطلب توصیه می شود: مهارت “نه” گفتن | چگونه قاطعانه درخواستی را رد کنیم؟

انواع تاب آوری

اصطلاح تاب آوری، معمولا برای نشان دادن ظرفیت سازگاری و مقابله افراد با مشکلات و چالش های زندگی استفاده می شود، اما می توان آن را به دسته ها یا انواع مختلفی تقسیم کرد که هر کدام، به توصیف تاب آوری در بخشی از زندگی پرداخته اند. انواع تاب آوری، عبارت اند از:

• تاب آوری روانی
• تاب آوری عاطفی
• تاب آوری فیزیکی
• تاب آوری اجتماعی
• تاب آوری سازمانی
• تاب آوری تحصیلی

تاب آوری روانی

محققان، تاب آوری روانی را به عنوان توانایی مقابله یا سازگاری با شرایط نامطلوب، چالش ها و ناملایمات تعریف می کنند. گاهی از تاب آوری روانی با عنوان «استقامت روانی» استفاده می شود. تاب آوری روانی، نشان می دهد که هر فرد چه ظرفیتی برای تحمل فشار های تحمیل شده به خود خواهد داشت.

افرادی که تاب آوری روانی از خود نشان می‌دهند، استراتژی‌ها و مهارت‌های مقابله‌ای بهتری را بکار خواهند گرفت که آن ها را قادر می سازد تا در طول رفع یک مشکل، آرامش و تمرکز بیشتری داشته و پیامدهای منفی کمتری را تجربه می کنند.

تاب آوری عاطفی

نحوه برخورد هیجانی و تاب آوری عاطفی افراد، در رویارویی با استرس و ناملایمات زندگی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی نسبت به مشکلات، قدرت سازش و تحمل بالاتری داشته و برخی دیگر توان کمتری دارند. تجربه یک موقعیت یکسان، احساسات متفاوتی را در افراد مختلف ایجاد خواهد کرد. افرادی که از نظر عاطفی انعطاف پذیر بوده و تاب آوری بالاتری دارند، درک می کنند که چه احساسی دارند و دلیل این احساس چیست. این افراد حتی در هنگام مواجهه با بحران، از خوش بینی و واقع بینی بهره برده و می توانند استرس های بیرونی و احساسات خود را به شیوه ای سالم و مثبت مدیریت کنند.

برای خواندن توصیه می شود: بلوغ عاطفی یا پختگی چیست؟ چگونه می‌توان به بلوغ عاطفی رسید؟

تاب آوری فیزیکی

تاب آوری فیزیکی، اشاره به توانایی جسمانی افراد برای سازگاری با چالش‌ها، حفظ استقامت و قدرت و بازیابی سریع و کارآمد خود، اشاره دارد. تحقیقات نشان داده است تاب آوری فیزیکی نقش مهمی در دوران سالمندی دارد، چرا که افراد در دوران پیری، بیشتر با مسائل پزشکی و استرس های فیزیکی مواجه می شوند. انتخاب سبک زندگی سالم، ارتباط با دوستان و همسایگان، استراحت کافی و درگیر شدن در فعالیت‌های لذت‌بخش، همگی در تاب آوری فیزیکی نقش دارند.

مطلب خواندنی: سندرم ایمپاستر چیست؟ نشانه ها، دلایل و درمان خودویرانگری

تاب آوری اجتماعی

تاب‌آوری اجتماعی به توانایی افراد در غالب یک جامعه، برای واکنش به موقعیت‌های نامطلوب، مانند بلایای طبیعی، اعمال خشونت‌آمیز، مشکلات اقتصادی و سایر چالش‌های نامطلوب اشاره دارد. از نمونه های تاب آوری اجتماعی، می توان به سطح تحمل افراد شهر نیویورک پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر اشاره کرد. تاب آوری اجتماعی مشخص می کند که افراد یک اجتماع، چقدر در برابر مشکلات توانایی سازش و کنار آمدن دارند.

تاب آوری سازمانی

تاب آوری سازمانی به عنوان یکی از انواع تاب آوری ها، اشاره به این موضوع دارد که مدیران و کارکنان یک سازمان، به چه میزان توانایی پیش بینی بحران ها و مشکلات را داشته و روش های آن ها برای مقابله چه خواهد بود. سازگاری در سازمانی، ظرفیت افراد برای مقابله با مشکلات پیش آمده در سازمان و محل کار را نشان خواهد داد. هر چه تاب آوری سازمانی بالاتر باشد، گذر از بحران ها راحت تر خواهد بود.

تاب آوری تحصیلی

تاب آوری تحصیلی، اشاره به حفظ و افزایش پیشرفت و موفقیت تحصیلی ضمن وجود مشکلات و شرایط نامساعد تحصیلی یا غیر تحصیلی دارد. افراد با تاب آوری تحصیلی بالا، معمولا پیشرفت تحصیلی بیشتری را تجربه خواهند کرد، چرا که می توانند هنگام روبرو شدن با اتفاقات و رخداد های چالش برانگیز زندگی، انگیزه خود برای ادامه تحصیل و کسب موفقیت را حفظ کنند. از راه های ارتقای تاب آوری تحصیلی، تقویت برنامه ریزی، تمرین و تکرار است.

مطالعه بیشتر: مهارت تصمیم گیری چیست؟ مراحل، اصول و ۱۰ راه تقویت آن

تکنیک های افزایش تاب آوری

استفاده از برخی تکنیک ها، باعث می شود تا افراد بتوانند مهارت تاب آوری خود را بهبود ببخشند. افراد با تقویت و بکار گیری  تکنیک های تاب آوری در خود، باعث می شوند تا توانایی انعطاف پذیریشان، در برخورد با مشکلات افزایش یابد. بهبود مهارت تاب آوری، به شکل ناگهانی اتفاق نخواهد افتاد و فرآیندی است که در آن افراد باید، با تقویت برخی توانایی ها در خود، میزان انعطاف پذیری و سازگاریشان را افزایش داده و به ایجاد تاب آوری در خود بپردازند. تکنیک های تاب آوری، عبارت اند از:

1. خود آگاهی
2. خود تنظیمی
3. مهارت های مقابله ای
4. خوش بینی
5. روابط بین فردی
6. چالش با افکار منفی
7. اهداف واقع بینانه
8. پذیرش تغییرات

۱. خودآگاهی، به عنوان تکنیک تاب آوری

یکی از تکنیک های افزایش تاب آوری، کسب خود آگاهی است. خود آگاهی، شامل بررسی واکنش ها هنگام رویارویی با شرایط استرس زا و مشکلات، شناسایی راه هایی برای گذراندن اتفاقات دشوار و پیدا کردن شناخت بیشتر در مورد نقاط قوت و ظعف است.

مطلب مفید: خودباوری چیست؟ چگونه می‌توانم مهارت خودباوری را تقویت کنم؟

۲. تکنیک خودتنظیمی و بهبود تاب آوری

حفظ تمرکز و خود تنظیمی، در مواجهه با استرس و ناملایمات مهم است، اما هرگز آسان نخواهد بود. خود تنظیمی، به معنای توانایی کنترل کردن خود، در مواجهه با شرایط دشوار و مدیریت هیجانات، افکار و احساسات است. این تکنیک باعث ایجاد تاب آوری شده و  شامل روش های کاهش استرس، مانند تصویرسازی هدایت‌ شده، تمرین‌های تنفسی و تمرین‌های تمرکز حواس است. تکنیک خود تنظیمی، به افراد در تنظیم احساسات، افکار و رفتارهایشان کمک کرده و باعث افزایش تاب آوری در آن ها بشوند.

بیشتر بخوانید: چگونه استرس را از بین ببریم؟ راهکارهای کنترل استرس

۳. ایجاد تاب آوری با مهارت های مقابله ای

مهارت های مقابله ای مناسبی وجود دارد، که می تواند به کنار آمدن افراد با موقعیت های استرس زا و چالش برانگیز کمک کنند. برخی از مهارت های مقابله ای تاثیر گذار به عنوان تکنیک های تاب آوری، عبارت اند از: یادداشت های روزانه، طبقه بندی مجدد افکار، ورزش کردن، گذراندن وقت در خارج از منزل، معاشرت با دیگران، بهبود کیفیت خواب، که باعث می شوند تا فروپاشی و از پای افتادن افراد در شرایط دشوار کاهش پیدا کند.

خواندن مطلب: مدیریت زمان چیست؟ ۸ تکنیک کاربردی مدیریت زمان و برنامه ریزی را ازدست ندهید

۴. ایجاد خوش بینی، از انواع تکنیک های تاب آوری

افرادی که خوش بینی بیشتری دارند، معمولا تاب آوری بالاتری را تجربه خواهند کرد. برای استفاده از نکنیک تاب آوری از نوع خوش بینی، روی کارهایی که می توانید در مواجهه با یک چالش در زندگی خود انجام دهید، تمرکز کرده و گام های مثبت و روش های حل مسئله ای را که می توانید انجام دهید شناسایی کنید.

۵. افزایش تاب آوری با تقویت روابط بین فردی

سیستم های اجتماعی و حمایتی شکل گرفته از روابط بین فردی، به عنوان یکی از تکنیک های تاب آوری، می توانند نقشی مهم و تاثیر گذاری در ایجاد تاب آوری داشته باشند. با تقویت ارتباطات اجتماعی، فرصت برای صحبت کردن با دیگران فراهم شده و فشار روانی ناشی از تحمل اتفاقات نا مطلوب، کاهش یافته و سطح تحمل افراد بیشتر می شود.

۶. تکنیک چالش با افکار منفی و تاب آوری بالاتر

چالش با افکار منفی، یکی از تکنیک های تاب آوری بوده، و از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر آن است. هرچه افکار، منفی تر بوده و به شکل نا امیدانه تری در ذهن جریان داشته باشند، افراد به احتمال کمتری می توانند از پس سختی ها برآمده و زندگی مطلوب تری را تجربه کنند. بنابراین یکی از راه های ایجاد تاب آوری، ایجاد افکار خوشبینانه است.

۷. اهداف واقع بینانه و افزایش تاب آوری

با تعیین اهداف واقع بینانه، احتمال شکست کمتر شده و در نتیجه فرد نا امیدی کمتری را تجربه خواهد کرد و تاب آوری او در برابر مشکلات جدی تر بیشتر خواهد شد. بنابراین هر چه اهداف واقعی تر باشند، افراد با دستیابی به آن ها احساس خود ارزشمندی بیشتری کرده و تاب آوری آن ها افزایش خواهد یافت.

۸. پذیرش تغییرات، یکی از تکنیک های تاب آوری

برای داشتن تاب آوری بالا و قدرت سازگاری با مسائل، لازم است تغییرات را بپذیرید و بدانید که “زندگی هیچ گاه بر روی یک پاشنه نخواهد چرخید” و همه چیز، همیشه یکسان نخواهند بود. ممکن است روزی همه چیز خوب و روزی دیگر مشکلات و چالش های سختی در مسیر زندگی به وجود بیاید، که لازمه آن پذیرش تغییرات و سازگاری با شرایط جدید است.

مطالعه بیشتر: تکنیک پومودورو چیست و چه مراحلی دارد؟ کاربرد، فواید و معایب

فواید تاب آوری

از مهمترین فواید تاب آوری بالا در افراد این است که، در صورت داشتن مشکلاتی در زندگی خود، کیفیت زندگی را حفظ کرده و شرایط مطلوب تری را برای خود ایجاد خواهند کرد . یک مطالعه طولی نشان داد، عواملی مانند انسجام خانواده، ارزیابی مثبت از خود و روابط بین فردی مناسب، منجر به افزایش تاب آوری نوجوانان در معرض اختلال افسردگی، در بزرگسالی شده است. فواید تاب آوری عبارت اند از:

• کنترل و کاهش استرس در زندگی
• پایین آمدن احتمال ابتلا به اختلالات روانی
• کاهش مشکلات تحصیلی
•  افزایش کارایی و پیشرفت شغلی بهتر
• تحمل بالا در برابر شکست و توانایی تلاش مجدد
• عزت نفس بالاتر
• سلامت جسمانی بهتر
• استفاده مناسب تر از شرایط زندگی
• کاهش مشکلات خانوادگی
• کمتر شدن مشکلات بین فردی و اجتماعی

همانطور که در بخش بالا مطالعه کردید، تاب آوری فواید زیادی به همراه خواهد داشت. از دیگر فواید تاب آوری در دیگر زمینه های زندگی، می توان موارد زیر را مطرح کرد:

افزایش سلامت روان، از فواید تاب آوری

 مهارت تاب آوری در برابر مشکلات و افزایش توانایی چالش با آن ها می تواند به افزایش سلامت روانی افراد کمک کند. مطالعات انجام شده، نشان داده‌اند که ویژگی‌ های تاب‌آوری، مخصوصا ارتباطات اجتماعی قوی و احساس خود ارزشمندی، به افراد کمک می‌کند تا با بیماری‌های مزمن مقابله کنند. پژوهشی دیگر، نشان داد که تاب آوری افراد، بر میزان پیشرفت و شرایط بیماری ها، اثر گذار است.

افزایش کیفیت زندگی

میان تاب آوری افراد و کیفیت زندگی، ارتباط نزدیک و مثبتی وجود دارد. این موضوع به این معنا است که، با بالا رفتن تاب آوری، کیفیت زندگی افزایش یافته و با پایین آمدن تحمل افراد در برابر مشکلات و نا امیدی، کیفیت زندگی به شدت کاهش پیدا می کند. به همین منظور، افراد با سازگاری پایین در برابر مسائل مختلف، می توانند ضمن استفاده از تکنیک ها و راهکار های توصیه شده،از یک روانشناس خوب کمک بگیرند.

تاب آوری و بهبود زندگی زناشویی

یکی از عوامل تاثیر گذار بر رضایت زناشویی و احساس خوب به زندگی مشترک، تاب آوری زوجین است. هرچه توانایی تاب آوری زوجین در زندگی بالا تر باشد، تلاش آن ها برای عبور از مشکلات و سختی ها بیشتر بوده و همین اتفاق، عاملی برای نزدیکی بیشتر آن ها و افزایش رضایت زناشویی خواهد بود. زوجینی که دارای توانایی سازگاری بالایی هستند، مشکلات را درک کرده و سعی می کنند تا با کمک به یکدیگر از مسائل دشوار زندگی عبور کنند.

مطلب خواندنی: هوش هیجانی چیست و چه اهمیتی دارد؟ مولفه ها، نشانه ها و تقویت EQ

آموزش تاب آوری به کودکان و نوجوانان

یکی از بهترین روش ها به منظور آموزش مهارت تاب آوری به کودکان و نوجوانان، بکارگیری مدل “Cs7” است. مدل ۷ Cs تاب آوری را در کودکان و نوجوانان پرورش می دهد، تا زندگی شادتر و انعطاف پذیری بیشتری داشته باشند. مدل Cs7، بر ۲ نکته کلیدی تاکید دارد، که عبارت است از:

• کودکان و جوانان، به بزرگسالانی نیاز دارند که آنها را بی قید و شرط دوست داشته باشند
• عمل کردن و نشان دادن تاب آوری و تحمل سختی ها، مهم تر از نصیحت کردن کودکان است

توانایی هایی که مدل Cs7، برای آموزش تاب آوری به کودکان ونوجوانان استفاده می کند، عبارت اند از:

• شایستگی: تقویت احساس شایستگی، به معنای این است که کودکان و نوجوانان به توانایی های خود اعتماد داشته و بتوانند برای گذر از مسائل از آن ها استفاده کنند.
• اعتماد به نفس: افرادی که شایستگی در آن ها تقویت شده باشد، عزت نفس بالاتری را تجربه خواهند کرد. این افراد با اعتماد به نفس بالاتری برای مقابله با مسائل، عمل کرده و ظرفیت تحمل سختی ها در آن ها بیشتر خواهد بود.
• ارتباطات: برقراری و تقویت پیوندهای نزدیک با خانواده، دوستان و جامعه، که باعث افزایش احساس تعلق خاطر شده و افراد احساس تنهایی کمتری را تجربه خواهند کرد.
• خودآگاهی: افزایش میزان خودآگاهی، به منظور انجام تصمیمات مسئولانه تر و توانایی تشخیص خوب یا بد، باعث افزایش تاب آوری می شود.
• مشارکت اجتماعی: بهبود حضور در جامعه و افزایش مشارکت باعث می شود تا کودک و نوجوان به سمت تشکیل روابط مثبت و مفید سوق داده شود.
• سبک های مقابله: وقتی افراد یاد بگیرند که به طور موثر با استرس کنار بیایند، آمادگی بیشتری برای مقابله با ناملایمات و شکست‌ها داشته و تاب آوری بیشتری را تجربه خواهند کرد.
• کنترل خود: افزایش مدیریت و کنترل خود، باعث می شود تا فرد بتواند به جای گرفتن نقش قربانی، در صدد رفع مسئله بر بیاید و تصمیمات بهتری بگیرد.

برای بهبود روابط خود با کودک بخوانید: چگونه والدینی ایده آل باشیم؟ معرفی انواع سبک های فرزندپروری

سایر راهکار ها و تکنیک های تاب آوری توصیه شده برای افزایش سازگاری کودکان، که والدین هم می توانند در آن نقش مهمی داشته باشند، عبارت اند از:

• بهبود روابط کودک با همسالان
• کمک کردن والدین به دیگران با همراهی کودک
• دوری از شرایط استرس زا
• آموزش شیوه های مراقبت از خود به کودک
• تعیین اهداف واقع بینانه
• تشکیل یک تصویر مثبت از کودک
• تشویق کودک به افزایش شناخت نقاط و ضعف

برای بهبود مهارت های کودک خود بخوانید: آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان | تقویت مهارت‌های اجتماعی در کودکان

تاثیر جنسیت بر تاب آوری

مطالعات بر روی تاب آوری و جنسیت نشان می دهد که مردان و زنان ممکن است به گونه ای متفاوت به مشکلات و آسیب های زندگی واکنش نشان دهند. به طور کلی زنان توانایی ذاتی بیشتری در برخورد با چالش های زندگی داشته و در زمان بحران ها، بهتر از مردان عمل می کنند. بر اساس تحقیقات انجام شده، محققان دریافتند که زنان بین شش ماه تا چهار سال بیشتر از مردان عمر می کنند، که این می تواند ناشی از بالاتر بودن مهارت تاب آوری در آن ها باشد.

از سوی دیگر، بررسی ها نشان داده اند که زنان تقریباً دو برابر مردان، پس از یک رویداد آسیب زا، به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، مبتلا می شوند. دلیل وجود این تفاوت جنسیتی نامشخص است، اما ممکن است با سبک های مقابله ای زنان و مردان برای مقابله با تروما، که یکی از عوامل مهم در تاب آوری زنان است، ارتباط داشته باشد. تحقیقات دیگر نشان داده است، مردانی که تاب آوری پایینی دارند، به طور قابل توجه، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال افسردگی شدید، هنگام از دست دادن همسر هستند.

همچنین بخوانید: چگونه یک زندگی جنسی شاد داشته باشیم؟ ۸ نکته زناشویی

سوالات متداول

در این بخش سعی کرده ایم تا به سوالات پرتکرار شما درباره تاب آوری پاسخ دهیم.

چگونه تاب آوری را افزایش دهیم؟

با انجام تکنیک های مانند افزایش خود آگاهی، بهبود روابط اجتماعی و استفاده از سبک های مقابله ای مناسب، و همچنین پرورش مهارت های مهمی مانند حل مسئله و مدیریت احساسات، می توان تاب آوری را افزایش داد.

آیا تاب آوری پرسشنامه دارد؟

بله، تاب آوری دارای یک پرسشنامه ۲۵ سوالی است، که توسط کونور و دیویدسون در سال ۲۰۰۳ تهیه شده است. پرسشنامه تاب آوری به صورت طیف لیکرت (پاسخ از کاملا نادرست تا همیشه درست) است.

---

منابع: everydayhealth, mayoclinic, psychologytoday, verywellmind, positivepsychology, healthdirect, psychcentral

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.